شارپرێس: تێكۆشەر حوسێن
دوای ئەوەی كۆمەڵێك ڕاپۆرت بڵاوبونەوە لەسەر گەندەڵییەكانی عێراق، بەرپرسانی حوكمی و ئیداری عێراقیش نەیان شاردەوە لەوەی كە بەڵێ فیعلەن گەندەڵی سەرتاپای وڵاتی گرتۆتەوە، حەتتا نوری الماكی لە دیمانەیەكی تەلەفزیۆنی دا ڕوون و ڕاشكاوانە ووتی:
"یحكم گبقە سیاسیە فاسدە و فاشلە فی العراق وانا منهم" مالكی نەیشاردەوە كەوا ئەو چینە سیاسیەی ئێستا حوكمی عێراق دەكەن هەموویان گەندەڵن، بەخۆیشمەوە.
شەقامی عێراقی هاواری لێ هەستا لەبەرانبەر ئەو هەموو نادادی و گەندەڵیەی وڵاتی گرتبویەوە، ئەوە بوو لە ۲۷ ی نیسانی ۲۰۱٦ موقتەدا سەدر كە ڕێبەری گەورەترین ڕەوتی شیعەكانی عێراقە هاتە نێو شەقامەوە ئەوەبوو لەناوچەی سەوزی بغدا " منگقە الخچرا‌و " خەیمەی هەڵدا و داوای خۆپیشاندانی ملیۆنی كرد لەعێراق، جگە لەوەش سەدر سەركردایەتی چەند باڵێكی عەسكریش دەكات بەناوی ( جیش المهدی، لوا‌و الیوم الموعود، سرایا السلام ) ئەوە بوو دوای ئەوەی جوڵەی شەقام بە ڕێبەرێتی ئەو ئەنجامی باشی لەگۆڕانكاری تەشكیلەی وزاری هەبوو لە دانان و لادانی وەزیرەكان، لە كەمكردنەوەی وەزارەتەكان، لە بەیانێكیشدا ووتی:
" لقد انتصرت ارادە الشعب مرە اخری علی ارادە الفساد والفاسدین..."
سەدر لە بەیانەكە ڕایگەیاند كە جارێكی تر ئیرادەی گەلی عێراق سەركەوت بە سەر گەندەڵی و گەندەڵكاران، ڕایگەیاند كە ئیرادەی گەل لەیەكەم هەنگاوی دا ئەو بەربەستانەی درگا پۆڵایینەكانی ناوچەی سەوزی بە ڕاپەڕینێك دژ بەگەندەڵی تێكشكاند، ئەوە بوو گۆڕانكاری گەورەش ڕوویدا.
گریمانەیەك بۆ دافعی پشتەوەی ئەو ساختەكاریە گەورەیەی كە بە پڕۆگرامكردنێكی پێشوەختە بە بەرژەوەندی لیستی " سائرون " سەر بە تەیاری سەدڕی بە كۆتا هات هەر ئەوەبێ چونكە توانای جوڵاندنی شەقامی عێراقی هەیە، ئەمان هەر خۆیان بیانەوێ ئەم جارە حوكمی عێراق ئەو پیاوە بیكات، لەلایەكی تریشەوە تحجیم كردنی هەژموون و دەسەڵاتی بلۆكی شیعی ایران بە سەر عێراق و دوورخستنەوەی دەسەڵاتی تارمایی "قاسمی سلێمانی" پیاوە ئێرانیەكە بە سەر دەسەر دەسەڵاتی عێراق.
یەكێكی تر لە گریمانەی ساختەكار بۆ ئەنجامەكانی ئەم هەڵبژاردنە ئەشێ دەستی ئەمریكایشی تێدابێت، بە ئاشكراش لەو دیبلۆماسیەتەی پەیڕەوی دەكات وەك مامەڵە لەگەڵ ئەنجامی هەڵبژاردنەكە دیارە، چونكە ئەوەی بەلای ئەوانەوە لەپێشەوەی بنەماكانی هەڵبژاردن و دیموكراسیەتە ئەوەیە كێ حوكم بكات؟ چۆن حوكم بكرێت؟ گرنك نیە كە ئاخۆ ساختەكاری كراوە یاخود نا.
پێگەی كورد بەرەو كوێ؟
پێدەچێت لەم خولەی نوێ و داهاتووی حكومەتی عێراق پێگەی كورد لاوازتر بێ، چونكە كورد وەك بەشێكی بچوكی عێراق سەیر دەكرێت، هەرچی بابەتەكانی پەیوەست بوون بە لامەركەزیەت و پارچەبوونی عێراق و بلۆكی شیعی و سونی و هەرێمی سونەكان، هەمووی پوكانەوە و بەتەواوەتی وەلانران، ئەو مامەڵەیەی لەگەڵ كورد دەكرێت وەك چۆن دیارە كە لەلایەن وڵاتانی اقلیمی و دوەلی و هاوپەیمانەوە گڵۆپی سەوز پێكراوە كە بە پێی دەستور هەموو شتێ یەكلا بكرێتەوە.
پێناچێت ئەو ناسەقامگیریەی كە باسیشی لێوەدكرێت لە دوای ئەنجامی هەڵبژاردنەكانەوە ناوخۆی عێراق تووشی شكست و ناسەقامگیری و تێكچونی ئەمنیەت و ئاسایشی ناخۆیی دەبێت، بەو شێوەیە بێت، چونكە هەموو لایەك بەووردی و ووریاییەوە مامەڵە دەكەن لەگەڵ دۆخەكە.
ئەوەی كراوە بەرانبەر لایەنەكانی ئۆپۆزسیۆنیش لەهەرێم ئەكرێ ئەو لایەنانە پەند وەربگرن لە بەرانبەر بێ هێزی و بێدەسەڵاتی و بێدەنگیان لە ماوەی ڕابردوویان، چونكە زۆر بە كرچ و كاڵی بەترسێكی زۆرەوە مامەڵەیان دەكرد لەگەڵ ڕووداوەكان هەر لەجوڵاندنی شەقام و دیبلۆماسیەتی نێودەوڵەتیشەوە.
سەیركە موقتەدا سەدڕ دوای ئەوەی ڕێبەرێتی خۆپیشاندانی چەند ملیۆنیشی دەكرد، هەستا بە گواستنەوەی شوێنی پێشوازی و دانیشتنەكانیشی بۆ پایتەخت كە بغدادە، بە جورئەتەوە هاتە نێو شەقام و بڕیاری بوێرانەی دا سەبارەت بە چاكسازی لە ئیدارەدانی ووڵات، بۆیە واباشە هەر چوار لایەنەكەی ئۆپۆزسیۆنۆنش لەهەوڵی فراوانكردنی بەرەیەكی گەورەی ئۆپۆزسیۆن بن بۆ لە مەودوا ئەبێ یەك تیم و یەك دەنگ لە پێناو چاكسازی دا كاربكەن، هەندێ شتی لاوەكیش وەلانێن، بڕیاری كۆتاییش بدەن بارەگا سەرەكیەكانیشیان بگوازنەوە بۆ پایتەخت و لەوێوە ڕێبەرێتی خۆپیشاندانی سەدان هەزاری و ملیۆنی بكەن، ئەبێ ئەوانیش چەترێك كە دژایەتی كردنی گەندەڵی ئیداریە لەبەردەمی "ئەنجومەنی وەزیران" و "پەرلەمان" كۆیان بكاتەوە.
ئەگەرچیش بەرهەم ساڵح بێ ئاگا لەوەی كە نەوشێروان مستەفا دەیویست لێی،بەڵام خریكە خۆی دێتە هەمان شوێن، بێ ئەوەی خۆیشی هەست بەوە بكات، لەهەمان كاتیشا ئەبێ بزوتنەوەی گۆڕان ئیستیسماری ئەو بەرەیە بكات، بزانێ چۆن مامەڵە دەكات.
گرنگترین شتیش خۆ ئامادەكردنی لایەنەكانی ئۆپۆزسیۆنە، بۆ هەڵبژاردنی داهاتووی پەرلەمانی كوردستان كە قەرار وایە دوای چەند مانگێكی تر لە ۳۰ ی ایلولی ئەمساڵ بەڕێوەبچێت، كار بۆ ئەوەبكەن كە ئیرادە هەمیشە سەردەكەوێت، قۆناغێكی باش، پێشوەچونێكی باش هاتۆتە ئارایەوە، هەوڵبدرێ كار بكرێ بۆ بەڕێوەچونی هەڵبژارنێكی نەزیهـ وپاك و بێخەوش، چونكە ساختەكاری لە كردەی دەستیەوە تاحەددێك كۆتایی پێهاتووە هاتونەتە سەر ساختەكاری بەرمەجە و پڕۆگرامكردن.
