شارپرێس: هەفتەنامەی هەواڵ
وەستا رەسوڵ، فەرماندەی میحوەری چواری باشوری كەركوكی هێزی پێشمەرگەی كوردستان و ئەندامی سەركردایەتی (ی.ن.ك)، لەچاوپێكەوتنێكی لەگەڵ هەفتەنامەی (هەواڵ)، وردەكاری رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەر ئاشكرادەكات‌و ئەنجامدانی ریفراندۆم لەكەركوك بە هۆكاری سەرەكی رووداوەكان دەزانێت و پیلانێك بۆ تێكشاندنی میحوەری چواری پێشمەرگە ئاشكرادەكات و دەشڵێت: خوێنی شەهیدەكانی پێشمەرگە لە ئەستۆی لیوا فازڵ بەرواری، فەرماندەی فیرقەی ئاڵتوونی عێراقە، كە گەورە ئەفسەرێكی پارتییەو سەرپەرشتی راستەوخۆی شەڕەكەی كەركوكی كردووە، ئاشكراشی دەكات، میحوەرەكانی یەكێتی لە رووی چەك و تەقەمەنییەوە لە لایەن وەزارەتی پێشمەرگەوە پشتگوێخرابوون، پێیشیوایە بەم دۆخەی ئێستاوە كورد لە كەركوەك بچێتە هەڵبژاردنێكی لەو شێوەیەوە زەرەر دەكات.

شەوی 15 لەسەر 16 ی ئۆكتۆبەر، لە سەنگەرەكانی پێشمەرگە لە سنوری كەركوك چی روویدا؟ 
ئەگەر بەوردی بمانەوێت تیشك بخەینە سەر ئەو رووداوانەی 16 ئۆكتۆبەر، پێویستە بە راستگۆیی قسە بكەین بۆ ئەوەی هەموو كەسێك راستیەكان بزانێت، رووداوی 16 ئۆكتۆبەر دەرئەنجامی هەڵە سیاسییەكان و گوێنەگرتن و ئەو ملهۆڕیەیە كە هەرێمی كوردستان دەستی پێوەدابوو بەقسەی كەسیشی ناكرد، هەندێك هەڵەی گەورە لەكەركوك كرابوو، وەكو ئەوەی چ پێویستی دەكرد بە بڕیارێك ئەنجومەنی پارێزگا كۆبكەیتەوەو پارێزگاری كەركوك ئاڵای كوردستان هەڵبكات، چونكە پێشتر ئێمە لەمەكتەب خالید لە ژێر ئاڵای كوردستان پێشوازیمان لە حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیران كرد، واتە ئاڵای كوردستانمان گەیاندبووە 30 كیلۆمەتر خوار كەركوك، هەروەها هەڵەی مامەڵەكردن لەگەڵ نەوت، هەڵەی حكومڕانی كورد لەكەركوك و بەتایبەتی ئاسایشەكانی یەكێتی و پارتی و حكومڕانی حزبەكان، كە حیساب نەكردن بوو بۆ پێكهاتەكانی دیكەو نەخوێندنەوەی ئەوان، كۆی دەرئەنجامی ئەو هەڵانەش گەیشتە ریفراندۆم.

هەڵبەتە ئێمە لە 15ی 9 لەگەڵ كاك كۆسرەت و بە ئامادەبونی پارێزگار، لەبینای مەكتەبی سیاسی یەكێتی، لەگەڵ فەرماندە سەربازییەكان هاواری ئەوەمانكرد كە ریفراندۆم لەكەركوك نەكرێت، لەبەر ئەوەی ئێمە تووشی شەڕ دەبین و بەشی نیو كاتژمێر تەقەمەنیمان هەیە، چونكە پێشتر لەلایەن وەزارەتی پێشمەرگەوە زۆر ناعەدالەتیمان لەگەڵ كرابوو، ئەو میحوەرانەی ئێمە وەكو پێویست تەقەمەنی بۆ ناهات، ئەو تەقەمەنیانەی كۆگاش كرابوون، لەماوەی ئەو سێ ساڵ و نیوەی شەڕی داعش ئەوەی هەمان بوو سەرفمانكردبوو، بایی شەڕی دیكەمان نەمابوو، بۆیە ئێمە ناچار بووین قسە بكەین و بەسەركردایەتی خۆمان بڵێن.

ئەی دوای ریفراندۆم؟ 
دوای ریفراندۆمیش جارێكی دیكە، لەگەڵ مەسعود بارزانی كە ئەو كات فەرماندەی هێزە چەكدارەكانی كوردستان بوو باسی ئەوەمان كرد كە ئێمە بەرگەی ئەو شەڕە ناگرین، بۆیە هەوڵبدەن نەیكەن و بە جۆرێكی دیكە مامەڵە بكەن، لە 22ی ئەیلول داماننابوو ئۆپەراسێونێك لەگەڵ عێراقدا بۆ حەویجە بكەین، لە 23 ی ئەیلول، لەگەڵ وەفدەكەی عێراق لەهەولێر كۆبوینەوە، كە وەزارەتی پێشمەرگە سەرپەرشتی دەكردو فەرماندەكانی پێشمەرگەش بەشداربوون، لەسەر (5) خاڵ رێكەوتین، بریتیبوون لەوەی هێزەكانی عێراق بێن و رێگەیان بۆ بكەینەوە لەهەردوو میحوەری چوارو پێنجەوە، لەمیحوەری 4 لە سنوری مریەم بەگەوە بچێت بۆ چالاكی خۆیان و لەمیحوەری (5) یش لەفلكەی وادی نەفتەوە بچن بۆ حەویجە، خاڵی دوەمیش ئەوەبوو ئێمە پشتیوانی لەهێزەكەی عێراق بكەین و خاڵی سێیەمش ئەوە بوو هەماهەنگی هەواڵگری بكەین، خاڵی چوارەمیش هاوكاری مرۆیی بوو بۆ ئاوارەكانی حەویجە، خاڵی پێنجەمیش كە بە بۆچونی من لەوانی دیكە گرنگتر بوو ئەوە بوو كە لەدوای ئازادكردنی حەویجە هێزی عێراق لەودیو سنوری سەنگەرەكانی پێشمەرگە نەمینێت كە ئەمە من بە دەستكەوتێكی گەورەم زانی، ئەم پڕۆتۆكۆڵە لەبەردەم ئێمە لە لایەن فەریق روكنی یەكەم عەبدولئەمیر یاروڵاو فەریق جەمال ئیمینكی سوپاسالاری وەزارەتی پێشمەرگە بڕیاری لەسەر درا، ئەم دوانە ئیمزای بكەن، ئەو دەستەواژانە دوای چۆن نوسرایەوە ئەوە بابەتێكی تێدایە، لەدواییدا لە 24ی مانگ وەفدێكی وەزارەتی بەرگری عێراق هات بۆ لای من بەسەرۆكایەتی فەریق سالم و چەند كەسێك، ئیستتلاعێكیان كردوو سنورەكەم پێیانوت بەوەی مریەم بەگ، شوێنی دەستپێكردنیان بێت، لەوەڵامدا وتیان ئێمە 250 فاوەنمان هەیە لێرە جێی نابێتەوە بۆیە تا سكەی قیتارەكە بردم و وتم تا رێگای مەكتەب خالید هەیە لەكوێ هێز دێنن بیهێنن، لەدوای ئەوەی لای من رۆیشتن بۆ بەیانی 25 مانگ بوو كە ریفراندۆم بوو، ئەوان وتیان ئێمە رێز لەڕیفراندۆمەكەتان دەگرین دوو بەیانی دێین، وەفدێكی ئیستتلاع هاتن، شەوەی 26 مانگ سەعات 9ی شەو تەلەفۆنێكم بۆ هات لەفەریق روكنی یەكەم عەبدولئەمیر یاروڵاوە، وتی ئێمە ئەو ئۆپەراسیۆنە لەگەڵ ئێوە ناكەین و داوای لێبوردن دەكەین، وتم بۆچی ؟ وتی ئەو وەفدەی ئێمە هاتووە 6 سەعات لەمیحوەری پێنج، شەش سەعات تاخیر كراون، ئەگەر ئێمە هێزێكی زۆر بهێنین دەبێت چەندێك كاتمان بوێت؟! ئێمە پەلەمانەو حەیدەر عەبادی زەختمان لێدەكات بۆ ئەوەی بەماوەیەكی كورت ئەو شەڕەی حەویجە بكەین، بۆئەوەی بگەڕێینەوە بۆ ئەنبار، چونكە لە دێرەزور شەڕ هەیە، ترسمان هەیە داعش بێتە ئەم دیو، لەراِستیدا زۆر سوپاسی ئێمەی كرد لەمیحورەی 4 كەهاوكاریان بووینە. 

ئەی هەڵوێستی هەرێم چی بوو؟
دوای ئەوە تەلەفۆنم بۆ فەریق جەمال ئیمینكی كرد، وتی دەستەواژەیەك لەڕێكەوتنەكە عێراق لێی پەشیمان بۆتەوە، رێكەوتبووین لەسەر ئەوەی دوای ئازادكردنی حەویجە هێزی عێراق لەئەم دیو سنور نەمێنێتەوە، بەڵام ئەوان نوسیویانە كەی بارودۆخی ئەمنی جێگیربوو ئینجا هێزەكان دەكشێنەوە، من ئەوە بۆ ئەو دوو فەریقە جێدەهێڵم، چونكە ئێمە جارێكی دیكە نەگەڕاینەوە بۆ كۆبونەوە كەجارێكی دیكە ئەو نوسراوە تەعدیل بكەین و ئیمزای بكەنەوە، ئەو دوو برادەرەش یەكێكیان گلەیی رێگای هەبوو یەكێكشیان گلەیی دەستەواژە، من لەو كاتەدا لەوە گەیشتم ئێمە شەریك نین لەگەڵ هێزی عێراق بۆ ئۆپراسیۆنی حەویجەو دەبێت ئامادەكاری و حیساباتی دیكە بكەین و چیبكەین لەكاتی تەواو بونی ئۆپراسیۆنی حەویجە؟ ئەوە بوو كە لەحەویجە بەرگریی نەكرا، كە چاوەڕوانی ئەوە دەكرا بۆ ماوەی 20 - 30 رۆژ شەڕ بكرێت، یان ئەوە بوو داعش بەرنامەی هەبوو هێزەكەی بەكوشتن نەدات یان رێكەوتنیان هەبوو لەگەڵ عێراق، چونكە زۆر بەپەلە رزگار كرایەوە. 

لە 4ی 10 كۆبونەوی سەرجەم فەرماندەی لیواكانمان كرد لەمیحوەری 4 بە ئیمزای هەموویان رێكەوتین كەهێڵی یەكەمی سەنگەرەكانمان شەڕی تێدا ناكرێت، چونكە پێشتر لەوسەنگەرانە بەرانبەر داعش بووین ، بەڵام لەو كاتەدا سوپای عێراق لەبەرانبەر و تەنیشیتمانەوەش هەبوون، بواری ئەوە هەبوو بە تۆپ لێمان بدرێت، بۆ ئەوەی هێزەكانمان بپارێزین، ئەو ئیمزایەمان كردو كردمان بە راپۆرتێك و دامان بەوەزارەت و فەرماندەی گشتی هێزی پێشمەرگە، كەئێمە لەهێڵی پێشەوە دێینە دواوە لەبەر ئەوەی هێزی عێراقی داخلی تازەو خورماتو بووە، هێزەكەشی زۆرە لەبەشیر، بەوەش 30 كیلۆمەتر سەنگەرەكانمان بە دەوری ناحیەی تازەدا زیاد دەكاتەوە، بۆیە دەبێت بێین لەچەرداغڵوەوە تا دێتەپشتی حەی سناعەو تا ریَِی پردی هەڵواسراو بۆ حەولیەكە لەوێشەوە بۆ سەر بەرزاییەكانی لەیلان بیكەین بە بەرەیەكی تازە، بۆ ئەمەش پێویستیمان بە ئالیاتی زۆرە تا بتوانین سەنگەر دروست بكەین، داوای 15 شۆفڵ و 15 حەفارەمان كرد لەوەزارتی پێشمەرگەو ئەوانیش وەفدیان هات و لەو چەند رۆژە كەشفی شوێنەكانیان كرد، لەهێڵی دوەمیش سەنگەرمان نەكردبوو بۆ شەڕكردن، ئالیەتەكە درەنگ گەیشت لە 10ی مانگ بوو كە ئالیات گەیشت، فریای ئەوە نەكەوتین سەنگەری باش بكەین ئەوەمان كرد لەسەنگەری هێڵی دووەم و هەندێك شوینی تر، بەڵام بۆ كردنی سەنگەرێك لەچەرداغڵوەوە بۆ سەر رێگای لەیلان فریانەكەوتین.

ئەی ئەمریكییەكان لە كوێی دۆخەكە بوون؟
-  لە 7 بۆ 15ی مانگ هەموو شەوێك لەگەڵ شێخ جەعفەر و لیوا هیوا رەش و لیوا كاوە لەگەڵ ئەمریكیەكان لەكۆبونەوە بوین، هەموو شەوێك ئەوان دوو شتیان پێدەوتین، یەكەمیان لە رێگای شاشەی تەلەفزیۆنەوە زۆری قەبارەی هێزەكانی عێراقیان پیشان دەداین و بەژمارەش پێیانوتم كە 1200 تۆپ و گرادیان هێناوە بەرانبەر بە شاری كەركوك دایان ناوە، هەموو شەوێكیش پرسی سەروی خۆیان دەكرد، ئەیانوت ئەگەر ئێمە هەر خۆشمان بین لەگەڵتان شەڕ دەكەین و بەجێتانناهێڵین، دواتر پێیانوتین لەسەروی خۆمان دەڵێن بە عەبادیمان وتووە، وەڵامی عەبادی ئەوەبوو هێزی ئەمریكییەكانیشی پێی ناپارێزرێت بابڕۆن و بەجێیبهێڵن، ئێمە كەی بێین دێن، وتشیان لەسەروی خۆمانەوە وتویانە كە پێتان ڕابگەیەنینن ئێمە بین لە جیاتی ئێوە هێزەكەمان لەم شەڕە نادەین و خۆمان بۆ شەڕێكی دیك ئامادەدەكەین، چونكە ئەم هێزەی عێراق نابەرانبەرە لەگەڵ هێزەكەی ئێوە، ئێوە ناتوانن لەحەقی بێن و داواتان لێدەكەین كەهێزەكەتان بەخەسارەت نەدەن، زۆر گفتوگۆمان كرد لەگەڵیان تا جارێكیان پێیانم وت ئێوە گڵۆپی سەوزتان بۆ عێراقیەكان هەڵكردووە دەنا نابوایە هەڵوێستی ئێوە وابوایە، لە وڵامدا وتی، “زانیم ئەو پرسیارەم لێدەكەیت، ئێمە بۆ شەڕی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژی داعش هاتوین، بۆ ئەوە نەهاتوین لایەنگری لایەكتان بین و شەڕی لایەكتان بكەین كە ئێوە هەردوكتان هاوپەیمانمانن”.. ئەمە وڵامیان بوو.. وتیان بێلایەن دەبین و حەقمان نییە.

ئەوە بۆ ئێمە پشت شكاندێكی گەورەبوو، چونكە پێشمەرگە هاوپەیمانێكی گەورەی هاوپەیمانان بوو لەشەڕی داعش، ئینجا كەدێیتە شەڕێكی دیكەو هێزی ئەمریكیكانمان لەدەستچوو، واتا لەڕووی سەربازی و سیاسیەوە هێزی 68 وڵاتمان لەدەستچوو.. پشتگیری هەرێمیان نەكرد لەدوای ریفراندۆمەكەوە، ئەوە كێ لێی بەرپرسە؟ ئەوانەن كە بەبێ گوێدانە قسەی كەس و بەبێ گوێدانە گروپی سەركردایەتی یەكێتی لەكەركوك كە وتیان ریفراندۆم لەكەركوك نەكرێت.. ئەوانە بەرپرسن كە خۆیان كردە دەمسپی ئەم میللەتە بێئەوەی كەس هەڵیانبژێرێت بەناوی حزبی بچوكەوە، ئەنجومەنێكیان پێكهێنابوو ئەوانە بوو كە میلەتیان گەیاندە ئەم رۆژە. 

دوای بێئومێدبوون لە ئەمریكییەكان، سەركردایەتی پیپَشمەرگەتان لە هەڵوێستییان ئاگادار نەكردەوە؟
- 12ی مانگ هێزی عێراق هاتنە بەرانبەر هێزەكانی ئێمە، هێزێكی ئێمە لەلای بەشیر كەوتبوە ناوەوە بەتەواوەتی، ئێمە لەگەڵ شێخ جەعفەر و كاك كۆسرەت و ئەوانمان بینی كە رەوەند مەلا مەحمودو كاكەمەندو حەمەی حاجی مەحمودو دكتۆر نەجمەدین و هیوارەش لێرەبوون زۆر بەتوندی قسەمان كرد كە ئەم شەڕە ناكرێت و بۆ واتان لێكردین ئێستە چبكەین، ئەوان هیچ وەڵامێكی بەهێزی ئەوتۆیان پێ نەبوو كە فەرماندەی گشتی ئەو هێزە بوون، بۆیە لەگەڵ شێخ جەعفەر بە رێكەوتین بۆ كەیوان، لەڕێگا بەتەلەفۆن ئیعازمان دا بەهێزەكانمان كەهێڵی یەكەم بەجێبهێڵن، بۆئەوەی توشی شەڕ نەبین، چونكە ئەگەر لەوێ توشی شەڕ بوینایە پێشمەرگەیەكی زۆرمان شەهید دەبون. 

رۆژی 14ی مانگ كابرایەك لەو ناوچەیە ئێرانی بوو بە ناوی حاجی ئیقبال پور، وتی دێمە لات، رێكەوتین لەگەڵ شێخ جەعفەر لەگەڵ لیوا روكن مەریوان لەگەڵی دانیشین، كەهاتن لە 12 كەس یەك عێراقیان لەگەڵ بوو، كەوابێت ئێمە مفەوازات لەگەڵ ئێران دەكەین، وتیان ئێوە دۆستی ئێمەن هاتووین پێتانبڵێن كەعێراق هێرش ئەكات، بەخۆشی بێت یا ناخۆشی راناوەستێت، شەوی 12/10 عەبدولئەمیر یاروڵا نامەیەكی بۆ ناردم، كە جێگری عەبادیە بۆ كاروباری سەربازی، خەریتەكەشیم لایە كە كردویەتی هێزەكانیان تا كوێ دێت، نیشانەی كردووە بۆ كەیوان و نەوتە دزراوەكان، بەئاشكراش وتویەتی لەدوو سەعاتدا دەبێت رێگام بدەیت، منیش بە تەلەفۆن قسەمكرد لەگەڵی و زۆر بەخراپی و توندیش وەڵامم دایەوە. 

كۆبونەوەی 15ی مانگ سەعات 11ی نیوەڕۆ ئێرانیەكان زۆر داوایان لێمانكرد كە رێگا بدەین لەمەكتەب خالیدەوە هێزێكی عێراق بێتە ژورەوەو نیوەی كەیوان وەربگرنەوە و نیوەشی بۆ ئێمە جێبهێڵن، بچنە لای بیرە نەوتیەكان و هێزێكیش لە جادەی حەولیەكەوە بەرن بۆئەوەی لە بازگەی كەڵور دایبنێین، من و لیوا مەریوانیش پێیانمانوت ئەگەر بەسەر لاشەی ئێمەدا بێن، ئەگینا رێی ناكەینەوە لەمەكتەب خالیدەوە، چونكە ئەوە خیانەتەو نایكەین، زۆرم لاسەیرە خەڵكی قسەدەكەن، ئەگەر من خیانەتم بكردایە بەڵێنی ئەوەیان پێدام كە هێزەكەشم لەشوێنی خۆی بمێینتەوە و كەس دەستی لێنەدات، وتیان ئێمە دەڕۆین و دوو شتتان پێدەڵێین، یەكەمیان؛ لەم دەقەیەوە رۆشتین سوپای عێراق سەعاتی سفری لایە، هەركاتێك بێت هێرشەكات، دوەمیش؛ ئێمە چاوەڕوانی كۆبوونەوەی دوكان دەكەین، ئەگەر یەكێتی و پارتی، بەیاننامەیەك دەربكەن و بڵێن ئێمە لەژێر چەتری دەستوردا ئامادەین گفتوگۆ لەگەڵ عێراقدا بكەین ئێمە ناهێڵین عێراق هێرشبكات، ئەوە بۆ من فرسەتێكی گەورە بوو وامدەزانی مژدەم بۆ هاتووە، بۆیە هاتم لەگەڵ مەكتەبی سیاسی قسەمكردو شێخ جەعفەرم لێ‌ ئاگادار كردەوە و كاك رەفعەت و بە كاك ئاسۆم وت بەوانی دیكەش.

پرۆژەكەی پاڤڵ تاڵەبانی چی تێدابوو كە سەركردایەتی لەگەڵیدابوو  بەڵام (م س) لەسەری رازی نەبوو؟
- پێش ئەو پرۆژەیەی كە بەداخەوە باسی ئەوە دەكەن باڤڵ تاڵەبانی خیانەتی كردووە، ئەو پرۆەژەیە لەكۆبونەوەی دوكان گفتوگۆی لەسەركراوە، پێش ئەوەش لەماڵی كاك كۆسرەت 37 ئەندامی سەركردایەتی ئیمزای لەسەری كردووە، كە پرۆژەیەكی باشە، كە 3 خاڵی گرنگ بوو ئەوانیش كە كەیوان بكرێت بە ژورێكی ئۆپراسیۆنێكی هاوبەش لە نێوان پێشمەرگە و سوپای عێراق و ئەمریكیەكان و خاڵێكی دیكەش لیوای ماڵی مام جەلال بێتەوە حكومی كەركوك بكات لەوەی كە هێزی غەریب بێت و خاڵێكی دیكەش ئیدارەی هاوبەش لەناوچەكە پێكبهێنرێت لەژێر چاودێری نەتەوە یەكگرتووەكان بێت. 

ئەوە پرۆژیەكی باش بوو پێشتریش بە تەلەفۆن بە منیانوت لەگەڵیدابووم، پرۆژەكەی بردبووە مەكتەبی سیاسی یەكێتی بەشێك لەئەندامانی مەكتەبی سیاسی وەك هەمیشە لەگەڵیدا نەبون وتوبوویان بەبێ پرسی پارتی كراوە، دوایش دابویان بە مەكتەبی سیاسی پارتی بەداخەوە لەبری ئەوەی دەستپێشخەری لەپرۆژەكە بكەن و بەكارێكی باشی بزانن وتوویانە ئەوە خیانەتە و نابێت بكرێت، خودی كاك مەسعود و بەشێك لە ئەندامانی مەكتەبی سیاسی و پارتی وتبوویان بەهیچ شێوەیەك عێراق هێرش ناكات، بەس تەنها فشارە. 

لەكۆبونەوەی دوكان پێشبینەكان زۆر كورت بوون، سەركردەی سیاسی كورد دەبو پێشبینی چەند مانگ و ساڵێكی بكردایە، نەك ئەوەندە پێشبینی كورتبن نەیانتوانی پێشبینی 10 سەعات بكەن كە عێراق هێرشدەكات، بەداخەوە كەدەرچون و بەیاننامەكەیان خوێندەوە زۆر لاواز بوو، ناوەڕۆكی بەیاننامەكە زۆر لەزیانی پێشمەرگە بوو نەیانتوانی لەپێناوی كەركوكوكدا بەیاننامەیەكی باش دەربكەن، بەڵام هەر هەمان دەستە لەپێناوی ئیبراهیم خەلیل و فیشخابوردا 5 بەیاننامەی تەنازولیان نووسی، ئەمە بووە هۆی ئەوەی عێراق دەستی كراوە بێت بۆ شەر.. سەعات 11ی شەو دەلیلێكی دیكەو مەلموسترمان گەیشتە دەست كە هێرشەكەن، بەڵگەش لەسەر زاری فازڵ بەرواری بوو كە بەپێی ئەو زانیاریانەی لەسەعات 11ی شەوی 15ی ئۆكۆتبەر دەستمانكەوتن، بەرواری رایگەیاندبوو” ئەمشەو ئەم هێزانە، فرقەی نۆ فرقەی دژە تیرۆر فرقەی دووی دژە تیرۆر، فرقەی ئاڵتونی فرقەی بەرپەرچدانەوەی خێرا، پۆلیسی فیدراڵی، سەرجەم گروپەكانی حەشدی شەعبی، پەلەماری كەركوك دەدەین و هێزەكانی میحوەری چوار تێكدەشكێنین”.. دیارە ئەو قسانە بۆ كەسێك كردبوونی بۆ ئەوەی هەندێك هێز خۆیان بپارێزن لەو هێرشانە، ئەمەمان پێگەیشت دڵنیابوین هێرشەكەن، دیسان سەركردایەتی سیاسی یەكێتی و فەرماندەی گشتی پێشمەرگەو وەزارەتی پێشمەرگەمان ئاگاداركردەوە هیچ ئیجرائاتێك نەكرا، تەنها كاك كۆسرەت و كاك رەفعەت هاتنە كەركوك، وتیان دەنگوباس چیە وتم لە كات و ساتدایە.

هەروەها بەپێی دوا ڤیدیۆش كە لەلایەن خەڵكی حەشد بڵاوكراوەتەوە ، ماچی بەرواری دەكەن و دەستخۆشی لێدەكەن كە ئەو كەركوكی رزگار كردووە، لەوەدەچێت رۆڵی یەكەمی پێدرابێت و رۆڵی شەهیدكردنی پێشمەرگەكانی ئێمەشی پێداربێت، پێمانوایە خوێنی شەهیدكردنی پێشمەرگەكانی ئێمە لەئەستۆی فازڵ بەرواریە

ئەی چ هێزێكی یكەی پێشمەرگە لەسنوورەكە بوون؟ 
- پێشتر هێزی یەدەگمان لەشارەكە هەردوو لیوای كاك كۆسرەت و هێزی كاك ئاسۆو و هێزی كاك شێخ جەعفەر بوون، هێزی كاك ئاسۆ لەناو شاردا بڵاوەپێكران بۆ بارودۆخی ئەمنی، ئەو شەوە سەردانی سەنگەرەكانم گشتی كرد، بینیم هێزی كاك كۆسرەت لەوێ بوون نەمزانی ئەو هێزە بۆچی چووبونەوە مەكتەب خالید، تائێستاش بۆم حەل نەكرا بۆچی ئەو هێزە بەبێ پرسی من وەك فەرماندەی میحوەر چوبوونە سەنگەرەكان و تەل وەرد رۆشتبون و لەوێ بوون. متمانەیان بەهێزی ئێمە نەبو كە لیوای 134 و هێزی فریاكەوتن بوون.

سەعات دوو 10 دەقە لەقۆڵی لیوای 102ەوە لەچەرداغڵو شەڕ دەستیپێكرد، دوو جار سوپای عێراقیان شكاندو شەڕێكی قارمانانەبوو ، ئەینجا هێرشیان كردە سەر پردی هەڵواسراو كە هێزەكانی كاك كۆسرەتی لێبوو، دواتر بۆ جادەی حەولی و رێگای لەیلان، جارێكی دیكە هێرشی گەورە كرایە سەر لیوای 102 كە 20 شەهیدیان دا و فەرماندەی فەوج و جێگرەكەی هەڵنەستان تا دەبابە بەسەر لاشەیان رۆیشت، هەندێك لەو شەهیدانە تەنها هەردوو قاچیمان بۆ هاتۆتەوە، ئەوە كاریگەری زۆری كردە سەر هێزی پێشمەرگە و هیچ هێزی گەورە نییە خۆی بۆ رابگیرێت چونكە 20 شەهید كەم نییە، ئەو لیوایە شكا، لیواكەی كاك كۆسرەت شكا، لیوای 1 تا سەعات 7:50 بەیانی شەڕیكرد، لیوای 128ی دوكان شەڕ كەوتە سەری لەدوای ئەوان كە لەپشتی چەرداغڵوەوە بون ئەوانیش شكان، هێزی عێراق، دەیویست هێرشكات سەر فولكەی رەشاد كە لەو حاڵەتدا هەم هێزەكەی لیوای 106 مان لە مریەم بەگ مابوو هەمیش لیوای 134 و 114 دەكەوتنە پشتی دیواری سوپاوە، بۆیە دوای ئەوەی ئەو لیوایانە شكان، كە من بۆ خۆم ئیعازی شەڕم داوە شێخ جەعفەر لەلام بووە هیچ تەلەفۆنێكم بۆ نەهاتوە بڵێ پاشەكشێ بكەن نەمنیش بەهیچ لیوایەكم وتوە پاشەكشێ بكەن، تا نەشكاوە، بڕیاری ئیرتیجالی شەڕ بووە، بڕیارەكەم پێكەوە لەگەڵ شێخ جەعفەر وەرگرتوە، ئەوەش رەنگە بە تەلەفۆن لەگەڵ شوێنانی تر قسەی كردبێت، چونكە جارجار دەچوە ژورەكەی دیكەمانەوە. لەژوری ئۆپەراسیۆن من و هیوا رەش و كاكەمەند و سەرتیپ حەساری و لیوا روكن بەخیتار بووە حەمە سور دوشیوانی لەوێ بونە، لەو ئیعازدانی شەرە، وەزارەتی پێشمەرگەم ئاگاركردۆتوە، بەیانیەكەی جێگری وەزیری پێشمەرگە و كەمال كەركوكیش هاتبوونە لام. 

ئێمە لە شەردا شكاوین و بەگشتی و 29 شەهدمان داوە و 20 هی لیوای 102وە 4یشی هی لیوای 103 ماڵی كاك كۆسرەتە و 4ی دیكەش هی لیوای یەكە شەهیدێكشی هی پشتیوانی دووەـ ئەو شەڕە هێزەكانمان نا بەرانبەر بوو بە چەكی ناتەقلیدی لێماندراوە و ئەو چەكەی لەئێمەدرا پێی لەهیچ شەڕێكی ئەم ناوچەیە جگە لەشەڕی موسڵی كۆن نەبێت بەكار نەهاتوون.

ئەی لە میحوەرو شوێنەكانی دیكە پێكدادان رووینەدا؟ 
- لە هیچ شوێنكی دیكەی كوردستان تەقە نەكراوە جگە لە میحوەری ئێمە دووز  نەبێت هیچ میحوەرێكی دیكە نە شەڕی كردوە نە شەهیدیشی داوە، منیش ئەوە پرسیارە دەكەم میحوەرێك شەڕی كردوەو شەهیدی داوە، میحوەرێك شەڕی نەكردوە و شەهیدی نەداوە( ئینشاڵا پێشمەرگە قەد شەهید نابێت)، ئەگەر من خاینم بۆ شەڕ دەكەم شەهید دەدەم ، بۆیە دەڵێ ئەم شەر و شكستەی بەسەر كەركوكدا هاتووە، بەهۆی هەڵەی سیاسی و ئەنجامی گوێنەگرتن و نایەكسانی ئێمەو هێزی بەرانبەر بووە.

لە میحوەرێك شەڕكراوەو شەهید هەیە، لە میحوەرێكی دیكە تەقەیەك نەكراوە، كێ بەرپرسە لەنەگەیشتنی ئەو راستیانە بە كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان و كەركوك؟ 
-ئێمە ویستمان بابەتەكان هێوربكەینەوەو خوێ بە برینەكاندا نەكەین، بەڵام ئەمە راستیە، من شەهیدم داوە ئەو شەهدی نیە ( یاخوا هیچ كات پێشمەرگە شەهید نەبێت) ئێمە ئەوەندە سەعات شەڕمان لەسەر بووە ئەو شەڕی لەسەر نەبووە، لە رابردوو كە شەڕكرا لە شەنگال پێشمەرگە شكا بۆ ئێمە سەنگەرمان چۆڵنەكرد، ئەی بۆ ئەمجارە ئێمە لە كەركوك ئەشكێین ئەوان لە شەنگال سەنگەر چۆڵ دەكەن و تەسلیمی ئەكەن، جاری پێشوو من بڕوام نیە چۆڵكرابێت، چونكە ئاگری داعش لەوێ زۆر بەهێز بوو چەكی 6 فرقەی سەربازی عێراقی لە بەردەستبوو، مومكین نەبوو پێشمەرگە بتوانێ رووبەڕوویان بێتەوە، لەشەڕدا شكان و سەركەوتن هەیە و هەستانەوە و خۆڕاگریش هەیە،بۆیە ناكرێت پەنجەی تۆمەت بۆ یەكتری درێژ بكەین ، هەڵەیەكی دیكەش هەیە كە لەهەموو دونیا وایە كەتاوەكو لیژنەیەك دروستنەكرێت و راستیەكان نەخاتەڕوو مومكین نیە بڕیار لەسەر چارەنوسی ئەو كەسە بدەیت و پێی بڵێت خیانەتكار.

تۆ رازیت بەدروستكردنی لیژنە لەسەر 16 ی ئۆكۆتبەر و رووداوەكانی پێشوتریش؟
-داوا ئەكەم لیژنە دروستبێت لەسەر كۆی رووداوەكان لەسەر ئەوانەی ریفڕاندۆمشیان لەكەركوك كرد، ئەو كاتە كەئێمە بەشێكی بچوكین لەبابەتەكە، بەڵام ئەگەر لیژنەیەك بۆ ئەوە بێت كەپێشمەرگە بۆ شكا ئەوە پێویست بە لیژنە ناكات و من خۆم دەڵێم بەڵی شكاین، بەڵام بابچن لیژنە لەسەر ئەوە دروستبكەن كە كورد بۆچی گەیشتە ئەم دەرئەنجامە.  

ناتوانرا بەر بەو شەڕە بگیرێت؟
- ئەتوانرا ئەو هەڵەیەی هەبوو بەهۆی دەستەواژەوە چارەبكرێت، ئەوە رەئی ئێمە و بەشێكی زۆری فەرماندەكان بوو كە باشترە بەشداربین هاوبەش بین و ئەو كاتە بەشداربوینایە ئاسان نەبو شەڕ بكەین و شەڕیش رووینادا، ئەو یاداشتە كە خوێندرایەوە چەند خاڵێكی دیكەشی لەخۆگربتوو هێز بچێتەوە رەبیعە، كە ئەوە خوێندرایەوە و درابوو بە مەسعود بارزانی لەوە تێگەیشتم كەپێوەشختە رێكەوتن هەبووە بۆ ئەوەی سوپا بێتەوە شوێنەكانی خۆی، بەڵام نەك ئەوەندە بەپەلە، كە نەیانهێشت تاموچێژ لەسەركەوتنی شەڕی داعش وەربگرین. 

پێش 16ی ئۆكۆتبەر ناهاوسەنگی هێز هەبوو لە میحوەرەكانی پێشمەرگە، چەندین جار باس لەو ناوهاوسەنگیە كرا، لەو میحوەرانەی كە لای یەكێتی بوون، چەك و تەقەمەنی كەمتر بوو بە بەراورد بە میحوەرەكانی پارتی، بۆچی پێش 16 مانگ چارەسەر نەكرا؟ 
 - تاوەكو ئێستاش ناهاوسەنگی و ناعەدالەتی لەدابەشكردنی پێداویستیە سەربازیەكاندا هەیە، نازانم ئەو بێبەشكردنی چەك و تەقەمەنیە هۆكاری چییە، سوتەمەنی و خێمەو جێگای حەوانەوە بۆ پێشمەرگەكانی میحوەری 4 كە لەئێستادا لەسنوری قەرەهەنجیرین دابەشناكرێت، بەڵام بۆ شوێنی دیكە دروستدەكرێت، لەهەمو رۆژ و ساڵ و مانگێكدا ئەم راستیانەمان چەندین جار بە فەرماندەی گشتی هێزی پێشمەرگەو فەرماندەی یەكەكانی 70 وتوە كە ناعەدالەتیەكی یەكجار زۆر و گەندەڵی زۆر لە وەزارەتی پێشمەرگەدا هەیە. 

سەركردەكانی یەكێتی دەیانزانی بەرەكانی جەنگ بەو شێوەیەیە بۆچی ویسیتان بە گیان و شكۆی پێشمەرگەوە موجازەفە بكەن؟ 
- بە بۆچونی من دوو شت بوو، یەكەمیان؛ نایەكڕیزی میللەتی كورد و هەروەها نایەكڕیزی ناو سەركردایەتی یەكێتی بوو، كەڕاستەوخۆ كاریگەری لەكەركوك كرد، چونكە ئەم شارە لەسەر یەكێتی ماڵ بوو، بەشێوەیەك سەركردەكانی یەكێتی لەناویەكدا نایەكڕیز بوون و هەندێكیان بۆ قسەی ئەوانەی دیكە گوێیان ناگرت، ئەمەش دەرئەنجامەكەی بوو .

لەو شەوەدا هیچ پەیوەندیەكت وەكو فەرماندەی میحوەری 4 لەگەڵ هاوپەیماناندا هەبوو؟ 
تاوەكو سەعات 12:20 شەو لەگەڵ هاوپەیمانان لەكۆبوونەوە بووین، ئەو شەوەش زۆر تەئكیدیان لەوە دەكردەوەو دەیانوت: بەجێمان بهێڵن، بۆ ئەوەی بەهۆی ئێمەوە نەكەونە ناو ئەو ئاگرەوە. 

دوا پەیوەندی مەسعود بەرزانی سەرۆكی پارتی، كە ئەو كات فەرماندەی هێزە چەكدارەكان بوو، بە ئێوەوە كەی بووە؟
ئێمە كێشەی گەورەمان هەیە لەوەزارەتی پێشمەرگە، بەهیچ كەسێكیش چارەسەر نابێت بە خودی كاك مەسعود نەبێت، لەبەر ئەوەی ئەو لەناو هێزی پێشمەرگە كوردستان نەچۆتە دەرەوە، چونكە كەدەڵێت من پێشمەرگەم واتە بەرپرسی هەموو پێشمەرگەیە بەلایەنی كەمەوە بەرپرسی پێشمەرگەی خۆیانە، دوەمیش، وەزارەتی پێشمەرگە بەبێ ئەو هیچ ناكەن، ئێمە 10 لیوامان لێك هەڵوەشاوەتەوە لەدوای 16 مانگ كە لیوای هاوبەش بوون، لەم مانگە دانیشتوین لەگەڵی و فەرماندەی یەكەكانی 70 كە منیش بەشێكم لەو یەكەیە دانیشتوین لەگەڵ كاك مەسعود بەئاشكرا پێمان وتوە كە ئەبێت ئەو 10 لیوایە چاك بكرێتەوە، چونكە پاڵپشتی ئەمریكیكانیش بۆ پێشمەرگە ساردبۆتەوە لەبەر ئەوەی ئەو لیوایانە هەڵوەشاونەتەوە، ئەمریكیەكان وتیان كە دوو لیوامان بۆ پڕچەك ئەكەن، بەڵام تاوەكو بەمشێویە بێ نایكەین. 

ئایە هەڵەی یەكێتی لە 16 ئۆكتۆبەر لەكوێدابوو؟ 
- یەكێتی هەڵەی سیاسی كرد بەوەی كە ریفڕاندۆمی لەكەركوك كرد، ئەیتوانی نەیكردایە، ئێمە لەگروپی ئەنجومەنی سەركردایەتی كەركوك وتمان نایكەین ، بەڵام بەزۆر پێیانكردین. 

لەلایەن پارتی و خودی مەسعود بارزانیەوە، یەكێتی بە خاین ناو دەبرێت، بۆچی وەڵامی پێویستتان بۆیان نەبووە؟
- نەخێر هەڵەی سیاسی كرا نەك خیانەت، بەداخەوە نایەكڕیزی ناو سەركردایەتی و مەكتەبی سیاسی (ی ن ك) كەوایكرد ئەو دیفاعەیان لەشكۆی پێشمەرگە و یەكێتی نەبێت، ئەوان لێی بەرپرسن، هەرچەندە قسەشمان كردووەو وەڵاممان داوەتەوەو بەخودی بارزانیشمان راگەیاندووە، لەكۆتا جاریش وتی من نەموتووە سەركردایەتی یەكێتی و هێزی پێشمەرگە خیانەتی كردووە، بەڵكو وتوومە هەندێك كادر، بەڵام دیارە هەڵەكە بۆ ئەوە ئەگەڕێتەوە كەجێگری سكرتێری گشتی و لێپرسراوی دەستەی كارگێری بەیاننامەیان دەركردو ئەوانیش هەمان قسەیان كردووە، بەڵام لەڕاستیدا هیچ جۆرە خیانەتێك لەسەر مەسەلەی كەركوك نەكراوە و ئەو پرۆژەیەی باڤڵ تاڵەبانی بە سەركەوتوترین پرۆژەی ئەزانم خۆزگە جێبەجێبكرایە، ئێستا كەركوك بەم دەردە ناگەیشت و بۆیە حەقە ئەوانەی قسە دەكەن و كە هەندێكیان بە كرێگیراون لەو قسانە پەشیمان ببنەوە كە بەرانبەر بە باڤڵا تاڵەبانی دەیكەن و بە خۆیاندا بچنەوە، چونكە ئەو پرۆژەیە دەیتوانی كەركوك بپارێزێت.

لە داهاتوودا تەواجودی سەربازی یەكێتی لە كەركوك چۆن دەبێت؟ 
-پێش رووە سەربازیەكە پێویستە خەباتێكی مەدەنیانەی باش لە كەركوكدا دروستبكەین، ئەو زنجیرە كۆبونەوانەی چەند رۆژی رابردووش بۆ ئەو مەبەستانەبوو، بەوجودی ئەوانەی لێرە ماون پێگەی یەكێتی بەهێز بۆتەوە، ئەوكاتە وەفدێك بچێتە بەغدا، دوای ئەوە بیر لەوە بكەینەوە ژوورێكی ئۆپراسیۆن لەكەركوك دابمەزرێت لە نێوان عێراق و پێشمەرگە و ئەمریكا، ئەگەر مەسەلەكە بۆ 2014 بگەڕێتەوە هێزی پێشمەرگە شوێنەكانیان دیارە و هی سوپاش دیارە، بۆ ئەوەی لایەنە مەعنەوی و دەروونیەكە بۆ خەڵكی كەركوك باشبكرێتەوە. 

پێتوانیە لە ژێر هەژموونی سوپای عێراقی و حەشدی شەعبی، كورد لە هەڵبژاردنی داهاتوودا نەتوانێت سەركەوتن بەدەستبهێنێت؟ 
- ئەو هەڵبژاردانە بكرێت هەڵەیە، ئەبێت دۆخەكە ئاسایی ببێتەوەو پارێزگارێكی كورد دابنرێت و لایەنی نێودەوڵەتی بێتە ناو بابەتەكەوە ئەوكات كورد ئەو بڕیارە بدات، ئەگینا كورد بچێتە هەڵبژاردنێكی لەو شێوەیەوە زەرەر دەكات. 

دابڕانێكێكتان لەگەڵ حكومەتی ناوەنددا هەیە، وەكو گروپی سەركردایەتی كەركوك هەوڵتاننەداوە ئەو پەیوەندیانە دابڕێژنەوە بەشێوەیەكی دیكە بۆ چارەسەركردنی دۆخەكە؟ 
-ئەو زنجیرە كۆبونەوەنانەی دەستیپێكردووە و لیژنەیەكمان بۆ ئەو مەبەستەپێكهێناوە، لەپەرلەمانتاران و سەركردایەتی و ئەندامانی ئەنجومەنی پارێزگای كەركوك ئەچنە بەغداد، چاوەڕوانی ئەوەن كە ئەو ئەجێندایانەیان بۆ بنوسینەوە تا لەوێ لەسەری قسە بكەن. 

لەكۆتاییشدا سەری رێزو نەوازش بۆ شەهیدانی شەڕی داعش و رووداوەكانی 16 ئۆكتۆبەر دائەنۆێنم، داواشم وایە كەركوكیەكان لەوە تێبگەین ، كە پێشمەرگە ئەوانی پاراست لە ماوەی رابردوودا و ئەوەشی روویدا شكستێكی كاتیەو و هەڵدەستینەوە.