هەڵبژاردنی گۆنگرێسی ئەمریكا.. ترامپ‌و یاریكردن بە چارەنووسی گەلان

جیهان

25/10/2018‌ 1088 جار خوێندراوه‌ته‌وه

شارپرێس: تایبەت
وەرگێران: لوقمان حاجی قادر
ژیانی سیاسی ئەمەریكی بۆتە گۆرەپانێكی جەنگ ، یان ئاوا دەردەكەوێت ، ئەمەش لەو فیلمە دیكۆمێنتارییەی (تڕەمپ لە جەنگدایە) كە "ستیف بانون" ی ڕاوێژكاری سەرۆكی ئەمەریكا دۆناڵد تڕەمپ دەستی بە نمایشكردنی كردووە ، ئەو لە یادی دووەم ساڵی لێدوانەكانی هیلاری كلینتۆنی پاڵێورای پێشووی بۆ سەرۆكایەتی ئەمەریكا هاوارێك بە ڕووی تڕەمپدا بەرزدەكاتەوە ، هیلاری كلنتۆن ئەوسا ووتی: "نیوەی لایەنگرانی تڕەمپ شایستەی سەرزەنشتكردنن".

ئەم فیلمە دوو مانگ پێش هەڵبژاردنەكانی نیوە نوێكردنەوەی‌ كۆنگرێس نمایشكرا كە وەك ڕاپرسییەكە سەبارەت بە خودی تڕەمپ تەماشا دەكرێت ، خەڵكانێكی زۆر لەوە دەترسن كە تڕەمپ لە ئایندەدا ئەنجامی دەدات و كاریش دەكاتە سەر ژیانی گوزەرانیان ، بۆیە دەنگەكان بە ڕووی ئەو پیاوی كارە‌ "تڕەمپ" بەرزدەبنەوە كە بازرگانی بەهەموو شتێكەوە دەكات لە گەمەكردن بە چارەنووسی ئەوانی دیكەوە لە پێناو ناوناوبانگی خۆی پێش هەڵبژاردنەكانی نیوە نوێكردنەوەی كۆنگرێس لە 6 ی نۆڤەمبەری 2018. 

سەرەتا ئەمریكا ئینجا گەلانی دیكە
ماوەی بانگەشەكردن بۆ هەڵبژاردنەكانی سەرۆكی ئەمەریكا دژییەكییەكی زەقی پێوە دیار بوو سەبارەت بە هەڵوێسته سیاسییەكانی تڕەمپ لە هەمبەر موسوڵمان وەك مرۆڤ و سامانەكانیشیان وەك سەرچاوەیەكی لەبن نەهاتوو بۆ سامانە كەسییەكەی خۆی ، لە ڕووییەكەوە تڕەمپ دوودوڵی نەبوو لە داخستنی سنوری ووڵاتەكەی بە ڕووی موسوڵماناندا ، لە هەمان كاتیشدا وا وەسفی هاوڕێ دەوڵەمەندەكانی لە جیهانی ئیسلامیدا دەكات كە هاوڕیی وەفادارن مادام خۆی بە ملیارەها دۆلاریان لی دەكێشێتەوە.

دوای ئەوەی پاڵەوانەكەی ڕیكلام و مەیی و پیتزا و كومبارسی فلمەكان بووە سەرۆك بۆ چوارساڵ ، ئۆفەرەكانی سەریان هەڵدایەوە ، بەڵام لەگەڵ نزیك بوونەوەی وادەی دیاریكردنی چارەنووسی دوای دوو ساڵ لە سەرۆكایەتی ، عەرەبەكان بە گشتی و سعودییەكانیش بە تایبەتی پاڵەوانی ئەو شانۆگەریەی تڕەمپ بوون كە ناونیشانەكەی "بە پارەو پول و سامانەكانتان ، ئەمەریكا مەزن دەكەین".

تڕەمپ كورسی سەرۆكایەتی كردە هەلێك بۆ هەڕەشەكردن لە حكومەتە دەوڵەمەندەكان و پارەلێكیشانەوەیان ، كردیە هەلێكیش بۆ خۆگیڤكردنەوەی خۆی ، بەمەش ڕیكلامێكی باشی بۆخۆی كرد بێ ئەوەی پشت بە ئەكتەر و كۆمباڕس و كۆمپانیاكانی بەرهەمهێنان ببەستێت ، بنكە جەماوەرییەكەی خۆیشی پێهەستاندەوە كە لەكەمیدا بوو ، تا ئەو ڕادەیەی هەندێك پێیان وابوو پاڵەوانێكی وەك "تڕەمپ" یان بەسە.

دوای پارەكیشانەوەی چەندجارە لە عەرەبەكان ، تڕەمپ لە یاریكردن بە ئەمەریكییەكانیش سەركەوتوو بوو ، لە دوای یەكەم سەردانی بۆ ڕیاز ، ملیارەها دۆلاری لەگەڵ خۆی هێنایەوە ، مژدەی ملیونەها وەزیفەشی بە هاونیشتمانیانی دا ، لە جریوەیەكی تویتەریشدا گووتی: "هێنانی ملیارەها دولار لە ڕۆژهەلاتی ناوەڕاستەوە‌ بۆ وولاتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا واتای دابینكردنی وەزیفەكانە بۆ هاووڵاتییان"، هەرچی جێنشینی سعودیەشە بێ چەندو چوون ئەو پارانەی هەڵڕشتن جگە لەو پارانەی تڕەمپ لە بەرامبەر پاراستنی ووڵاتەكەیان وەریدەگرێت.

بازرگانە توڕەكە بەردەوامە لە هەوڵەكانی بۆ كۆكردنەوەی پارە و سامان بۆ هێنانەدی بەڵێنەكانی بۆ دەنگدەرانی بە هەر شێوە و ڕێبازێك هەتا ئەگەر بە "شەقاوە" یش بێت و لەسەر هەگبەر و كەوڵی هاووڵاتییانی دەوڵەتانی دیكەش بێت ، ئەو ڕاهاتووە بە هەر شێوەیەك بێت پارە و پولی ئەوانی دیكە ببات ، ئەو فشار دەخاتە سەر سعودیە كە بەرهەمهێنانی نەوت بەرز بكاتەوە تا نرخی بەنزین لە ئەمەریكا بەرز نەبێتەوە ، بە تایبەتیش لە ماوەی هەڵبژاردنەكانی هەردوو ئەنجومەنی نوێنەران  و پیرانی ووڵاتەكەی كە وا چاوەڕێ دەكرێت گوزارە لە ئاراستەی بیركردنەوەی ئەمەریكییەكان بكات لەمەڕ تڕەمپ و ئیدارەكەی.

داواكارییەكەی تڕەمپ بەردەوامە بۆ سعودیە كە دەبێت لە پێناو پاراستنی خۆی پارە بداتە ئەمەریكا ، ئەوە پێنجەمینجارە لە ماوەی كەمتر لە دوو هەفتە تڕەمپ ئەو ووتەیە لە بەردەم خەڵكدا دەڵێتەوە كە "سعودیە نەدەما ئەگەر پاریزگاری ئەمەریكا نەبایە"، بە گوێرەی ڕۆژنامەی "فرانكفۆرتر" ی ئەڵمانیاش ئەو داواكارییەی تڕەمپ لەو ئاسن و ساتەدایە كە كۆشكی سپی دیاریكردووە بۆ پیادەكردنی فشارەكان لە ماوەیەكی كەمدا كە كەمترە لەو ماوەیەی خاشقچی تێدا بزربووە.

بە نزیك بوونەوەی ماوەی نیوە هەڵبژاردنەكانی گۆنگرێس ، تڕەمپ دەیەوێت ختوكەی هەستی لایەنگرانی بدات ، بۆیە پرسی خاشقچی بۆ مەبەستی هەڵبژاردن بە باشی دەقۆزێتەوە ، گرەوی لەسەر كات دەكات و لە ڕاگەیاندنی دوا هەڵوێستی وولاتەكەشی لەمەڕ سعودیە ، چاوەڕێی هەڵوێستی هەندێك ئەندامانی كۆنگرێس دەكات بە وەستاندنی سەوداو مامەڵەی چەك لەگەڵ ئەو ووڵاتەدا ، ئەو دەیەوێت ئەو پرسە پەلەی تیدا بكرێت پیش ئەوەی ناچار بە سەپاندنی سزاكان بێت كە لەوانەیە سەوداو مامەڵەكانی چەكیش بگرێتەوە كە بەهاكەی 110 ملیار دۆلارە ،  ئەمەش چەندەها وەزیفە بۆ هاووڵاتییانی وڵاتەكەی دابین دەكات.

بە گریمانەی ئەوەی ئەگەر خاشقچی لە 7 مانگدا بزربووبایە ، واتە دوای یەك ڕۆژ لە نیوە هەلبژاردنەكانی ئەمەریكا بۆ گۆنگرێس ، ئەو كات كاردانەوەی ئەمەریكا تەواو جیاواز دەبوو ، بۆ دیموكراتەكان سعودیە هاوپەیمانی ترمپە و تومەتباركردنیشی خزمەت بە پڕۆسەی هەڵبژاردنەكان دەكات ، كۆمارییەكانیش پێیان وایە نابێت ڕێگە بە نەیاران بدرێت سیناریۆی ئەو كوشتنە قێزەوونەی خاشقچی "كەرتوپەرتكردنی" بقۆزنەوە.

بەكارهێنانی پرسەكانی سیاسەتی دەرەوە لە خزمەت هەڵمەتەكانی ڕاگەیاندندا 
هەر وەك لە "تاوانەكەی كونسوڵگەریەكەدا" ڕوویدا ، هەردوو پارتەكە (دیموكراتەكان و كۆمارییەكان) هەوڵیانداوە زۆر لە پرسەكان‌ لە بەرژەوەندی خۆیان لە هەڵمەتەكانی نیوە هەڵبژاردنە نزیكەكەی كۆنگرێسدا بقۆزنەوە ، هەر‌چەندە گریمانەی ئەوە دەكرێت كە پاڵێوراوان تیشك بخەنەسەر پرسە ناوخۆییەكان كە ڕاستەوخۆ كاریگەریان هەیە بۆسەر دەنگدەری ئەمەریكی ، بەڵام لەم هەڵبژارنەدا 

گرنگیدان بە پرسەكانی سیاسەتی دەرەوە بۆ دروستكردنی كاریگەر‌ی لەسەر دەنگدەران زیاتر و زیاتر دەبن ، بەو پێیەی ئەو پرسە پرسێكی  ئاسایشی نەتەوەییە. 

ئەزموونی پێشووش ئەوە دەردەخات ‌كە پرسەكانی سیاسەتی دەرەوە بە زۆری باڵادەستی پارتێك بەسەر ئەوەی دیكەیان دەسەپێنێت ، بۆ نموونە ، ئیدارەی جۆرج بۆش هەڵمەتەكانی جەنگ لە دژی تیرۆری بەكارهێنا بۆ بردنەوەی نیوە هەڵبژارنەكان لە ساڵی 2002 ، تڕەمپیش ئەو خاڵەی قۆزتۆتەوە و دەیەوێت وا لە دەنگدەران بگەیەنێت كە پێویستە  لەم  نیوە هەڵبژاردنەدا بەچڕوپڕی دەنگ بە پارتی كۆماری بدەن ‌تاوەكو دەستكەوتەكانی دوو ساڵی ڕابردوو بپارێزن. 

ئەوەی لە بەرژەوەندی دیموكراتەكانیشە ئەوەیە كە نەك هەر توانیویانە  تیشك بخەنەسەر  پرسەكان ، بەڵكو توانیویشیانە ئەو زەق بكەنەوە كە بەهۆی ئەم هەڵبژاردنەوە‌ ئەمەریكییەكان لە سیاسەتە خراپەكانی تڕەمپ دەپارێزن ، هەرچی كۆمارییەكانیشن ، سیاسەتەكانی دەرەوەی تڕەمپ بە پرسەكانی ئاسایشی نەتەوەیی ئەمەریكاوە گرێدەدەن.

لە ڕوویەكەوە ئیدارەكەی تڕەمپ سەوداو مامەڵەی سەركەووتوویان لەگەل كۆریای باكور و توركیا ئەنجامداوە ، كۆتاییشیان بە باڵادەستی ئەتۆمی ئێران هێناوە ، دووبارەش چوونەتەوە ناو گفتوگۆكانی ڕێككەوتننامەی بازرگانی ئازادەوە لەگەڵ هەریەك لە مەكسیك و كەندا ، بەرەنگاری فراوانخوازی بازرگانی چینیش بوونەتە‌وە ، لە بەردانی گیراوە ئەمەریكییەكانیشدا ڕۆلیان بینییوە.

لە بەرامبەریشدا ، دیموكراتەكان و پاڵێوراوانیان لە گرنگی سیاسەتی نەیارەكانیان كەمكردۆتەوە ، ڕەخنەكانیشیان ئاراستەی كەمكردنەوەی بودجەی وەزارەتی دەرەوە ، پاشەكشێی دبلۆماسەتی ئەمەریكی لە جیهاندا ، دەستلەكاركێشانەوەی یەك لە دوای یەكی كادیرە خاوەن هەژموونەكان لە ئیدرای تڕەمپ ، زیادبوونی بارگرژییەكان لەگەڵ هاوپەیمانانی ئەمەریكادا ، درز كەوتنە ناو پەیمانی ناتۆ و كۆمەڵەی حەوت دەوڵەتە پیشەسازییەكە كردووە.

بۆ تڕەمپیش نیوە هەڵبژارنەكانی متمانە پێدانەوە گرنگییەكی تایبەتی هەیە بۆ خۆی و حزبەكەی ، ئەو هەڵبژاردنانە وەك ڕاپرسییەك وان بۆ ئەو سیاسەتانەی پیادەی كردوون لەوساتەوەی هاتۆتەسەر كورسی حوكمڕانی ، ئەمە جگە لەوەی هەلێكە بۆ تاقیكردنەوەی بنەكە جەماوەرییەكەی خۆی وەك رێخۆشكەرییەك بۆ هەڵبژاردنەكانی 2020 ، لە ئەگەر دۆڕاندنی حزبەكەی – هەر وەك خۆی ڕایگەیاندووە - ئەوا پارتی دیموكرات قەڵەمبازی هەموو ئەو دەستكەوتانەی دەبێت كە بەدەستی هێناون بە تایبەتیش لەو جەنگە بازرگانییەی لەگەڵ چین و كەنەدا و مەكسیك و یەكیەتی ئەوروپا دەستی داوەتێ.
دووسەرەیی تڕەمپ لە هەڵمەتەكانی خۆجوانكردنی خۆی و حزبەكەیدا 

پێش نیوە هەڵبژاردنەكانی ئایندە ، تڕەمپ هەوڵیداوە هەڵمەتەكانی جوانكردنی ڕووكاری حزبەكەی برەو پێ بدات سەبارەت بەوەی‌ پەیوەستە بە بەرژەوەندی خودی دەنگدەری ئەمەریكییەوە ، هەرچەندە ئەو هەڵمەتانەش‌ لەسەر هەگبە و كەوڵی هاووڵاتییانی دەوڵەتەكانی دیكەش بن ، بە گوێرەی قسەكانی "ماتیۆ سمس" ی بەڕێوەبەری كۆمپانیای "كلیر داتا"  تڕەمپ خۆی لە دۆخێكدا دەبینێتەوە كە نایەوێت نرخی نەوت بەرزبێتەوە ،  لە هەمان كاتیشدا ئەو سزایانە لە گۆڕین كە دژ بە ئێران دەكەونە بواری جێبەجێكردنەوە.

سەرباری ئەوەش ، پڕاگماتییەتی تڕەمپ لە زۆر لە  پرسەكانی سیاسەتی دەرەوە و توانستیشی لە گرێدانی سەوداو مامەڵەی دەرەكیدا بەدەردەكەوێت ، ئەمەش وای لێدەكات دەستكەوت بەدەست بێنیت لەوەی‌ بتوانێت نەخشەی بازرگانیكردن لەگەڵ چین و كەنەدا و مەكسیك و یەكیەتی ئەوروپادا لە بەرژەوەندی ووڵاتە یەكرتووەكانی ئەمەریكادا بگۆڕێت ، سەوداو مامەڵەش لەگەڵ كوریای باكور و توركیادا گرێبدات ، پابەندی دروشمی "بەمەزنكردنی وولاتە یەكگرتوەكانی ئەمەریكا" ش بێت.  

ئێستا تڕەمپ لە هەولی ئەوەدایە تیشك بخاتەسەر دەستكەوتەكانی ، بەتایبەتیش ئەو دەستكەوتانەی لە هەڵبژاردنەكانی ساڵی 2016 وەك بەڵین بە هاووڵاتییان داوە ، بەڵكو دەشیەوێت ئەو دەستكەوتانە بە دەستكەوتی دیكە زیاتر وبەهێزتر بكات بۆ شاردنەوەی لەكەمدانی بنكە جەماوەرییە داخوراوەكەی خۆی ، ئەمەش‌ لە دوای هەڵكشانی تۆمەتەكان دژ بە هاوكارەكانی كە لە هەڵمەتەكانی ڕاگەیاندندا  یارمەتیدەر و پشتیوانی بوون ، لەولاشەوە پشتیوانی زۆرێك لە كەمینەكان و ژنانی لەدەستداوە.
 
تڕەمپ پاراستنی گیانی هاونیشتمانیانی ئەمەریكاشی كردۆتە سەرەنێزە و ڕەنگە پەنای بۆ بەرێت و لە پێناویشدا دەست لە زۆرێك لەو سەودا و مامەڵە بازرگانییەكان و بەرژەوەندییە سیاسییەكانی‌ هەڵگرێت – هەر وەك خۆی گووتی- ، پیش دانیشتن لەگەڵ "كیم جۆن اون" لەسەر مێزی گفتوگۆ ، كۆریای باكور 3 ئەمریكی ئازادكردن ؛ بۆیە تڕەمپ بانگەشی سەركەوتنی خۆی دەكات لەو شوێنەی كە سەرۆكەكانی پێش خۆی تیایدا شكستیان خواردووە ، ئەو گرەوی لەسەر ئەمانە كردووە هەر وەك بە ڕووی ئێرانیشدا كراوەتەوە‌.

دوای ئەوەی توركیا "ئەندرۆ بڕۆنسۆن" ی قەشەی ئازاد كرد ، تڕەمپ ئەم هەنگاوەی بە گرنگ وەسفكرد بۆ چاككردنەوەی پوەندییەكانی لەگەڵ ئەنقەرە ، ئەمەش وا دەكات تڕەمپ پارێزگاری لە دەنگی ئینجیلییەكان بكات دوای ئەوەی بە هۆی ئابڕووچوونە ڕەووشتییەكانی ئەم دواییەی خەریك بوو لە دەستی دەدان ، تەیافەی ئینجیلییەكانیش ڕێژەی گەورەی دانیشتوانی ووڵاتە یەكرگتووەكانی ئەمەریكا پێكدێنن.

لە ڕووی بازرگانیشەوە ، تڕەمپ توانی ڕێككەوتننامەی بازرگانی ئازاد "نافتا" ی ئەمەریكا باكور هەموار بكاتەوە كە پێی وایە ستەمی تێدایە بۆ ئەمر‌یكا ، هەمواركردنەوەی ئەو ڕێككەوتننامەیه پێش هەڵبژاردنەكانی ئایندە ‌، كارتێكی بردنەوەیە بەدەست تڕەمپەوە كە كاریگەری هەیە بۆسەر دەنگدەران ، چونكە وا بڕیار بوو‌ ئەو هەمواركردنەوەیە بكەوێتە دوای هەڵبژاردنەكانەوە ، ئەمەش كاریگەر‌ی بۆسەر دەستی كاری ئەمەریكی دەبوو لە هەردوو كەرتی پیشەسازی و كشتوكاڵیدا.

جەنگی بازرگانی دژ بە چینیش بەدوو نییە لەو سیاسەتی دەرەوەی تڕەمپ لە پێش هەڵبژاردنە چاوەڕوانكراوەكەی ئایندەدا ، تڕەمپ پێشتر چینی بەوە تۆمەتبار كردبوو كە هەوڵی دروستكردنی كاریگەری دەدات لەسەر هەڵبژاردنەكانی ئایندەی ئەمەریكا بە هۆی ئەو مزە گومرگییانەی (رسوم جمركیە)  چین بەسەر كەلوپەلە ئەمەریكییەكان سەپاندنی لە بەرامبەر هەمان بڕیاری ووڵاتەكەی دژ بە كەلوپەلە چینییەكان ، ووتیشی "دەبینین كە چین هەوڵی دەستتێوەردان دەدات لە هەڵبژاردنەكانی ئایندەی مانگی نۆڤەمبەر دژ بە ئیدارەكەم".

ئەوەی تڕەمپ كردوویەتی‌ دەكرێت وا لێكبدرێتەوە كە هەڵمەتێكی ڕێكلامی پێشوەختە بۆ خۆئامادەكردن بۆ هەڵبژاردنە‌ سەرۆكایەتییەكەی ئەمەریكا كە وا بڕیاره لە‌ 2020 بەڕێوەبچێت ، لەمەشیاندا بەپەرۆشە كە دەنگی زیاتری جەماوەر بەدەست بێنیت ، ئەمەش بە تیشكخستنەسەر دەستكەوتەكانی كە ڕاستەوخۆ لە بەرژەوەندی دەنگدەری ئەمەریكیدایە.

ڕاستی و دروستی بنكە جەماوەرییەكەی تڕەمپ 
لەگەڵ نزیكبونەوەی نیوە هەڵبژاردنەكانی كۆنگرێسی ئەمەریكادا ، خۆكێشكردنی سیاسییەكان لەو ووڵاتەدا لە زیادبووندان ، لەو هەڵبژاردنە تڕەمپ زۆر لەوە دەترسێت نەیارە دیمو‌كراتەكان لێی بەرنەوە ، ئەمەش‌ گرفتەكانی زیاد دەكەن سەبارەت بەو لێكۆڵینەوەكان لەمەڕ نیمچه گومانەكانی دەستتێوەردانی ڕوسیا و پەككەوتنی ئەجێنداكانی ئایندەی سەرۆكایەتییەكەی.

هەندێك لە ڕاپرسییەكانیش – كە تڕەمپ متمانەی پێ نێن و بەوە تۆمەتباریان دەكات كە ڕاپرسی بێلایەن نین -  مەترسی ئەو توڕەییە‌ دەردەخەن كە پێش هەڵبژارنەكانی كۆنگرێس ڕووبەڕووی دەبنەوە ، ڕاپرسییەكانی زانكۆی "كینیبیاك" ئەوە دەردەخەن كە دیموكراتەكان له هەڵبژاردنەكانی ئایندەی ئەنجومەنی نوێنەران ‌بە 14 خاڵ لەپێشەوەن و لە 58% یان دەڵێن دەیانەوێت كۆنگرێس ڕۆڵێكی گەورەتری هەبێت لە سنووردانان بۆ سیاسەتەكانی تڕەمپ  ، لە 27% دژ بە بۆچوونەكەی پێشوون.

لە ڕاپرسییەكی هاوبەشی ڕادیۆی "ئین بی ئاڕ" و كۆلێژی "ماریست" دەركەوتووە كە دیموكراتەكان لە جەنگی ئەنجومەنی نوێنەراندا بە 12 خاڵ لەپێشەوەن ، ڕێژەی بنكە جەماوەرییەكەی تڕەمپیش لە  39% و لە 59% بۆ نەیارەكانی ، ئەمەش‌ پێنحەمین ڕاپرسییە كە لەم ماوەی پێشوودا دەری دەخات كە ڕێژەی پشتیوانی تڕەمپ كەمترە لە 40%.

بۆیە تڕەمپ ئەو هەڵبژاردنانەی ئایندە بە تاقیكردنەوەیەكی ڕاستەقینە دەبینی بۆ سیاسەتەكانی ، بەتایبەتیش كە توڕەیی چین و توێژێكی زۆری كۆمەڵگای دژ بە خۆی ورژاندووە وەك كەمینەكان و گەنجان و  خوێندەوارەكانی زانكۆ و سپیپێستەكان و بەتایبەتیش ژنان ، بەڵكو‌ هەتا بێلایەنەكانیش لێی توڕەن كە پشكداربوون لە سەركەوتنەكانی دیموكراتەكاندا.

چەند تەنگژەیەكی دیكەش خۆیان بۆ تڕەمپ مەڵاسداوە وەك گرفتە دادوەرییەكانی هەندێك لە نزیكەكانی و لەسەرووی هەمووشیانەوە "پۆل مانفۆڕت" ی بەرێوەبەری هەڵمەتی سەرۆكایەتییەكەی و "مایكڵ كۆهین" ی پارێزەرە تایبەتەكەی  ، ڕاپرسییەكی تۆری "سی ئین ئین"دەریدەخات كە ئەمەریكییەكان پشتیوانییەكی زۆر ئەو كارانە دەكەن كە "ڕۆبەرت مۆلەر"ی لێكۆڵەرەوەی تایبەت دەیان كات و پێشیان وایە ئەوەی ئەم پیاوە لێی دەكۆڵێتەوە "پرسێكێی مەترسیدارە و دەبێت بەتێر و تەسەلی لێی بكۆڵدرێتەوه".
 
بە تەنیشت ئەمانەشەوە ، پەرتووكە تازەكەی "بوب و دوارد" رۆژنامە نووس و ووتارێكی ڕۆژنامەی "نیویۆرك تایمز" كە واژۆی بەرپرسێكی پایەبەرزی ئیدارەكەی تڕەمپی بەسەرەوەیە و رۆژنامەكە ناوی نەهێناوە ، ئاماژە بەوە دەدەن كە كۆشكی سپی بەدەست پشێویەكی گەورەوە دەناڵێنێت ، بەرپرسانی كۆشكیش لە هەوڵی ئەوەدان لەو زیانانە كەمبكەنەوە كە بە هۆی بوونی سەرۆكێكی نالێوەشاوەوە سەریان هەڵداوە.

دیموكراتەكان لە هەوڵی قۆزتنەوەی ئەو تەنگژانەدان و لەمەشیاندا "باراك ئۆباما" ی  سەرۆكی پێشوویان خستۆتەگەڕ ، ئۆباما دەنگدەرە ئەمەریكاییەكانی وویلایەتی كالیفۆڕنیایی لەوە ووریاكردۆتەوە كە دەنگنەدانیان بارودۆخەكە خراپتر دەكات.

بە گوێرەی ئەو پێدراوانەی سەرەوەش ، "غریغ سارجنت" ی نووسە‌ر لە ڕۆژنامەی واشنتۆن پۆست پێی وایە ئەو شەپۆلی توڕەیەی كە ڕووبەڕووی سەرۆك تڕەمپ بۆتەوە لە بەهێزبووندایە و لە لەگەڵ نزیك بوونەوەی وادەی هەڵبژاردنەكانیشدا زیاتر و زیاتر دەبن  كە دیمو‌كراتەكان تیایدا لە هەوڵی ئەوەدادەبن شكستەكانی سەرۆك تڕەمپ  لە بوارەكانی سیاسەتی دەرەوە و سرووشتی ململانێكاری لە سیاسەتی دەرەوەدا بخەنەڕوو. 

بۆیە دەكرێت بڵێین ئەو هەڵبژاردنەی ئایندە ڕاپرسییە لەسەر سیاسەتەكانی تڕەمپ كە ڕووی خۆیان بەرەو ناوخۆی ئەمەریكا وەرسوڕاندووە بۆ پیادەكردنی ئەو دروشمەی دەڵێت " ئەمەریكا پێش هەموو شتێك" ، لەمەشیاندا تڕەمپ سوود لە پرسەكانی سیاسەتی دەرەوە وەردەگرێت ، هەوڵی ئەوەش دەدات سەركەوتنەكانی بۆ دەستەبژێرە سیاسییەكانی حزبەكەی بخاتەڕوو كە لە كاتی بوون بە سەرۆكیدا لە ساڵی 2016 زۆر پێی دڵخۆش نەبوون.