"هاوسۆزی" دەماری حەیاتی مرۆڤایەتییەو بەبێ ئەمە، مرۆڤ نە بەرگەی زەبری سروشت ئەگرێ، نە بەرگەی جەنگ و گەمژەییەکانی خۆی. هیچ یاساو سیستەمێکیش بەدیلی خودی مرۆڤ و هەستی هاوسۆزی نیە، بەڵام تەنیا هاوسۆزییش بەس نیەو ئەبێ ئەوە تەرجەمە بکەین، بۆ سیستەم و یاساو بۆ کاری دەزگایی. - فەلسەفەی سیاسەت و حوکمڕانییش هەر ئەو تەرجەمەکردنەیە، نەک مەسەلەی هێزو زاڵێتی و سەپاندن.. هەر ئەوەیە کە هاوسۆزی و بەرپرسیارێتی و بەهاو فەزیلەتەکانی مرۆڤ، بکرێ بە پەروەردەو بە یاساو کوالیتی کۆمەڵگاو مرۆڤی پێ بەرزبکرێتەوە،، نەکئەوەی مەیلە نزم و شەڕەنگێزەکانی ئینسان، بکرێتە دەزگاو خودی ئینسانی پێ گرگن و سەرکوت بکرێ! - هەیە پێیوایە، دەوڵەت وێنە گەورەکەی خێزانە، من تۆزێ لەوە وردتری ئەکەمەوەو پێموایە وێنە گەورەکەی خودی مرۆڤ و عەقڵ و مەیلەکانیەتی. سیستەمە دیموکراتەکان هەر ئەوانەن کە عەدالەت و ئازادی و کەرامەت و هاوکاری و هەستە باڵاکانی مرۆڤی تێدا بووە بە دەزگاو بە شێوازی ژیان، دیکتاتۆریەتیش، ترس و هێزو خۆپەرستی و گرێ دەروونییەکانی کەسێکی تێدا بووە بە نەخۆشیی گشتی! - یەعنی هاوسۆزی چەنێک ئینسانیی و جوانە، ئەگەر نەبووبێتە دەزگا، نیشانەی ئەوەیە کە کۆمەڵگا هێشتا نەهاتۆتە قۆناغی مۆدێرنەو هێشتا بە گیانی گوندو ژیانی سروشتی ئەژی و گیانی شارو دەزگایی تێدا دروست نەبووەو ئەمەش پێش هەر شتێ، فەشەلی عەقڵ و فیکرە، ئینجا فەشەلی سیاسەت و حوکمڕانی! - چەنێک گرنگ و ئەخلاقییە، کە گیانی هاوسۆزی و هاوکاری هەبێ و بیپارێزین، ئەونەش گرنگ و ئەخلاقییە، کە ئەمە بکەینە دەزگاو ئیتر لەنێوان "خواوەکیلی و ئەنارشیزم" لە لایەک و "دیکتاتۆریەت و ستەمکاری" لە لاکەی تر، شتێکی ناوەند هەبێ، کە هەم گیانی هەرەوەزی گوندو هەم گیانی دەزگایی شاری تیابێ و مرۆڤەکان مرۆڤتر و ژیان ژیانتر بکات. - فەزیلەتەکان و ئینسانیەتی ئینسان، بەدیلی نیەو هەر ئینسانێک ئەبێ بە خودی خۆی نوێنەرایەتی بکات، بەڵام پیشەکان کاری هەموو کەس نیەو لێرەدا پسپۆڕی و دابەشکردنی کار دێتە پێش. بەمەش "متمانە" ئەبێتە جێگرەوەی "بەشداری"و تۆ لەبری ئەوەی قۆڵی لێهەڵماڵی، متمانەت هەیە کە دامودەزگا ئیشەکە باشتر ئەکەن. ئا بەوەش تۆ کەمتەرخەمیت نەکردوەو ناکەویتە دەرەوەی هاوسۆزی، بەڵکو وجودی سیستەمێکی باش و متمانەی هاوڵاتی پێ ی، خودی بەشدارییەکەیە! - بەڵام لە وجودی دامودەزگای گەندەڵدا، متمانەکە دروست نابێ و لە غیابی متمانەشدا دوو شت دێتە گۆڕێ، یان بەشداری ڕاستەوخۆ و هاوکاری و هاوسۆزی کۆمەڵایەتی، کە ئەمە باشە. یان بێباکی و گوێنەدان و ترازان بۆ ئەوپەڕی خۆپەرستی، کە ئەمە خراپە. لە ئێستای ئێمەشدا، هەردوکی هەیەو کۆمەڵگای ئێمە، لە دووەمیانەوە کونی تێبووەو لە یەکەمیانەوە خۆی ئەدوورێتەوە! - ئەبێ شتێک هەبێ ئینسانیەتی ئینسانەکان بهێنێتە دەرەوە، چونکە ئەوە هەرلەخۆوە نایەتە دەرەوە. ئەو شتەش ئەبێ خودی فەزیلەتەکانبێ کە گەورەبووبێ و فۆڕمی گشتی وەرگرتبێ، نەکئەوەی کەڵبەو نینۆک فۆڕمی وەرگرتبێ و بووبێ بە پۆستاڵ. بێگومان سیستەمێکی واش خەبات و ڕەخنەو چاودێری و هاوکاری بەردەوامی ئەوێ نەک یۆتۆپایەکی حازربێ یەکجار ڕووبداو پاڵی لێبەینەوە. - یەکەم هەنگاوی ئەو ڕێگایەش، ئەوەیە کە لە وروژداندنەوە بپەڕێنەوە بۆ ئارامی و تێگەیشتن. کورد عەقڵی پێش ڕووداوی نیە، چونکە بیر لەوە ناکاتەوە کە چی چاکەی گشتییە، بەڵکو خەریکی ئەوەیە کە چی وروژێنەرەو زۆرترین بەرژەوەندی و قەرەباڵغیی خێرای بۆ کۆبکاتەوە، ئیتر ناشتوانێ پێش بە کارەساتەکان بگرێ. عەقڵی پاش ڕووداویشی نیە، چونکە دوای ڕووداویش هەر خەریکی ورژاندنە نەک گەڕان بۆ هۆکارو دۆزینەوەی چارەسەرێکی عەقڵانی، ئیتر ڕووداوەکانیش دووبارە ئەبنەوە! - سەیریش ئەوە نیە کە واین، سەیر ئەوەیە کە ئەزانین واین و بەردەوامیشین! مەسەلەن ئەوە هەر سیاسی و دەسەڵاتداران نین، کە خوارییەکانی خۆیان ئەزانن و بەردەوامیشن لە خواریی، ئیعلامییەکانیش هەر وان. جەماعەتی سایت و مایک و کامێرا کێن؟ هەر هاوڕێکانی خۆمانن و ڕۆژانەش لەم فەیسبوکەوە، دەیان پۆست ئەبینن کە ڕەخنەو توانجە لەوەی کە ئەوان خۆیان ئەکەن بە ناو تەعزێ و قەبرو ساتە مەحرەمەکانی خەڵکدا.. کەچی لەپێناو وروژاندن و هەنێ لایکی زیاتر، مێش مێوانیان نیەو بەردەوامن! - وروژاندنی سیاسی، وروژاندنی دینی، وروژاندنی هونەری، وروژاندنی بازرگانی، وروژاندنی سیكسی، وروژاندنی بەخشین و خێرخوازی، وروژاندنی خەبەریی.. هەموو جۆرەکانیمان هەیەو ئەگەر سەردەمەکە ناوێکی هەبێ، سەردەمی وروژاندنە. ئێمە دوای سی ساڵ، لەبری ئەوەی پێکەوەژیان و عەقڵانیەت دەزگایی بکەینەوە، وووژاندمان دەزگایی کردەوەو ئەوەش یەعنی فەوزاو پچڕان و تێکبەربوون. تەنانەت ئەو کۆبوونەوەیەش کە وروژاندن دروستی ئەکا، درۆزن و کاتییەو بە تەلەفونێکی کابرا، خێرا دابەشبوونەکە دروستئەبێتەوە! - وەکچۆن تێربوون هەستێکی کاتییەو دوای چەن سەعاتێک دووبارە برسیت ئەبێتەوە، وەکچۆن کێشانی جگەرەیەک کاتییەو پاش کەمێک ئەبێ جگەرەیەکی تریش بکێشیت، وەکچۆن خۆبەتاڵکردنەوەی سێکسی کاتییەوە هۆرمۆنەکە جارێکی تر پڕئەبێتەوە.. وروژاندنی سیاسی و بازرگانی و ئاینی و خەبەرییش هەر وایە. بە نەتیجەش، ئیتر سیاسییەکان لە ڕووداوێکەوە ئەماندەنە دەس ڕووداوێک و ڕاگەیاندنەکان لە خەبەرێکەوە ئەماندەنە دەس خەبەرێک و بانگخوازەکان لە هاتوهاوارێکەوە ئەماندەنە دەس هاتوهاوارێک و سەرمایەش لە ڕیکلامێکەوە ئەمانداتە دەس ڕیکلامێکی تر.. ئێمەش هەر خەریکی ڕاکەڕاکین لە نێوان دوو وروژاندنداو ئەوەش بریتییە لە ماراسۆنی گەمژەکردنی کۆمەڵگا! - "ماراسۆنی وروژاندن" جوڵەیەکی ساختەیەو لەڕاستییدا ئەوە خودی نەجوڵان و چەقینە، ئەگەرچی مەکینەکەشی زۆر بە گوڕەو بەردەوام بەنزینی تێئەکرێ. وەستان لەو ڕاکەڕاکە ئەبێتە خودی جوڵە، چونکە هەموو دەرچوونێک لە ڕیزی وروژاندن، ئاوڕدانەوەیەکە لە عەقڵ. لە ڕۆژی جیهانیی فەلسەفەدا، گرنگە بزانین، فەلسەفەکاریی چەنێک کردەیەکی ئیجابی و کردنە، ئەونەش کردەیەکی سلبی و نەکردنە. چەنێک خودی بیرکردنەوەیە، ئەونەش لابردنی بەربەستەکانی بەردەم بیرکردنەوەیە، کە بۆ دۆخی ئێستای ئێمە، وروژاندن بەربەستەکەیە. - سەیرێکی ئەو فەرقە بکە: باوکی شەهیدەکەی ئەودیو وتی، جاران وەسف ئەوەبوو بڵێن فڵان کەس زۆر پیاوە، ئێستا وەسف ئەوەیە بڵێین فڵان کەس زۆر ژنە، یەعنی ژنێتی بۆتە پێوەری شۆڕشگێڕی و شانازی.. باوکی قوربانیەکەی ئەمدیویش پەیمانی دووپات کردەوە بۆ حیزب! کە ئەوە ماف و ئازادی خۆیەتی و ئەسڵەن هەڵەیە لەسەر ئەوە قسەی پێ بگوترێ.. تەنیا ئەمەوێ بڵێم، شۆڕشی ژینا، پێش ئەوەی شۆڕشی چەوساوەکان و نان و ئازادی بێت، شۆڕشی عەقڵەو ئینقلابی فکر ڕوویداوە بەسەر عەقڵی "پێنج هەزار" ساڵەی پیاوسالارییدا، لێ بەداخەوە لە تەنیشتیدا، عەقڵی ئێمە هێشتا ئینقلابی نەکردوە بە سەر گرێ ی "پەنجا" ساڵەی جەلالی و مەلاییدا!