لە ئێران ئیسلامیستەكان لاسایی كۆمۆنیستەكان دەكەنەوە!!

10/02/2019

نزار ئاگری

شوان ئەحمەد كردوویەتی بەكوردی

لەهەر دوو ڕۆمانەكەیدا (مەزرای ئاژەڵان) و (1984)، نوسەری بەریتانی جۆرج ئۆرۆیل دەست بۆ پرسی دەسەڵاتی تۆتالیتاریزمی ستەمكار دەبات. دەسەڵاتێك بەكۆدێتا یان شۆڕش دەست پێدەكات. ئەڵبەتە شۆڕشیش كۆدێتایەو سستمی كۆن وەلاوە دەنێ‌ و دەیگۆڕێت بەسستمێكی نوێ‌. 

لەسەرەتاكانیدا شۆڕش بەڵێنی ئاڵ و واڵا دەدات و پرۆژەی فانتازی پێشنیار دەكات و دروشمی سەرنج ڕاكێش، دەربارەی دادپەروەری و ماف و بەختەوەری و خۆشگوزەرانی بەرز دەكاتەوە. پاشان شۆڕش ئامبازی لایەنگرانی سستمی كۆن دەبێت وخوێنیان دەڕێژێ‌ و سەركردەكانیان لەسێدارە دەدات و ئەوانەی دەمێننەوە، تارو ماریان دەكات و ئەوانەشی مل نادەن، تائەوپەڕی دنیا ڕاویان دەنێ‌. 

دوای ئەوانە سەرانی شۆڕش، شوێن پێی خۆیان لەدەسەڵاتدا قایم دەكەن و هەموو جومگەكانی دەگرنە دەست و دەكەونە دروستكردنی دەستەو تاقمی چەكدارو ڕایان دەهێنن لەسەر، توندوتیژی و ئامادە دەكرێن بۆ سەركوتكردنی ئەوانەی هەڵوێستی ناحەزانەیان دەبێت، یاخود لاقرتێی شۆڕش دەكەن. 

لەنێو ڕژێمی تازە دامەزراودا هەركەسێك ئەوە بكات، ئەوا ڕوكەشانە دادگایی دەكرێت و سزایەكی توندی بەسەردا دەسەپێت كەڕەنگە بگاتە ئاستی لەسێدارەدان. تۆمەتەكەشی ئەوەیە: (دژایەتی شۆڕشی كردووەو لەگەڵ ناحەزان و دوژمناندا سەروكاری هەبووە). 

لەنێو دەسەڵاتی تازەدا بازنەی حوكمڕانی لەسەركردەكانی شۆڕش پێكدێت، وەلێ‌ زۆر نابات كەم دەبنەوە، تابە تاكە كەسێك كۆتایی دێت و ئەو كەسەش دەبێتە برا گەورەو فەرمانڕەوای تاك و تەنها.

زۆرێكی زۆر لەئایدیاكانی دوو ڕۆمانەكەی ئۆرۆیل، لەواقعی یەكیەتی سۆڤیەتی جارانەوە هەڵێنجراوە كەكۆمۆنیستەكانی ڕوسیا لەسەر داروپەردوی ئیمپراتۆریەتی ڕوسیا دایانمەزراند، تاببێتە فیردەوسی خۆشگوزەرانی و ئازادی، كەچی لەساو پەنای جۆزێف ستالیندا (هاوڕێی سەركردەو براگەورە)، بوو بەقەڵایەکی ترسناکی ستەمکاری و ستالین كەوتە قەڵاچۆكردنی سەركردەكانی دیكە، تابوو بەقەیسەرێكی خوێن ڕێژ.

لە (مەزرای ئاژەڵان)دا دەبینین، چۆن شۆڕش دادەڕزێ‌ و لەخۆی هەڵدەگەڕێتەوەو دەست بەلوشدانی ئەوانە دەكات كەدروستیان كردووە. لەگەڵ ئەوانەدا برا گەورە دەست بەشێواندنی شتەكان و گۆڕینی ڕاستیەكان و بڵاوكردنەوەی درۆو پڕوپاگەندەی نابەجێ‌ دەكات، بەمەبەستی برەودان بەدووڕویی و ساختەچێتی و.. هتد.

ئەو وێنەیەی ئۆرۆیل لەو دوو ڕۆمانەیدا دەیكێشێت، دەكرێت بەسەر سستمێكی تۆتالیتاریدا پراكتیزە بكرێت كەمەراقی ئەوەبێت، كۆمەڵگە لەڕێی دەسەڵاتێكی ڕەهاوە لەقاڵب بدات و ئەو دەسەڵاتەش پشت بەئایدیۆلۆژیایەكی دۆگماو داخراو ببەستێت (ئیدی كۆمۆنستی بێت یان نازی یاخود فاشی یان ئایینی).

جگە لەهەندێ‌ جیاوازی لۆكاڵی، كەم تازۆر تابلۆ سەرەكیەكە هەر وەك خۆی دەبێت، لەهەموو ئەو وڵاتانەی هەژمونی دەسەڵاتی تۆتالیتاریان بەخۆیانەوە بینیووە، ئیتر لەئەڵمانیای نازیدا بێت یاخود لەئیتاڵیای فاشی یان لەچینی ماوتسی تۆنگ، یاخود لەكەمبۆدیای پۆڵ پۆت و كۆریای باكوری كیم ئێل سۆنگی باوك و پاشان كیم جۆن ئێلی كوڕ. 

كۆماری ئیسلامیش لەئێران، بەوپێیەی بەرهەمی شۆڕش و كۆدێتایە، لەو ڕێسایە لای نەداوە. لەوێشدا لەژێر دروشمی گەڕان بەدوای ئازادی و دادپەروەری و قوتاربوون لەدەست زوڵم و ستەمكاری، دەسەڵاتی شاهەنشا ژێرەو ژوركرا، بەڵام ئەوەتا ئێرانیەكان دوای تێپەڕبوونی ئەو هەموو ساڵە، دەگەڕێنەوە بۆ خاڵی سەرەتاو شۆڕش دەكەن و یاخی دەبن. 

لەبەرامبەریشدا دەسەڵات سەركوتیان دەكات و ڕاوەدویان دەنێ‌ وچالاكوانەكانیان لەسێدارە دەدات و لەگرتوخانە ترسناكەكاندا توندیان دەكات. ڕێكخراوی هیومان ڕایس ۆچ كەگرنگی بەمافەكانی مرۆڤ دەدات، باس لەوەدەكات مافەكانی مرۆڤ لەئێران لەماوەی بیست ساڵی ڕابردودا، بەدترین تۆماری هەیە.

هەندێكی دەڵێن: (ڕەفتاری بەسیج و پاسداران لەسزادان و لاقەكردن و فڕاندن و سوكایەتی پێكردن و گۆڕینی قسەی بەندكراوان و هەڵبەستنی تۆمەتی یاسایی ناڕەوا بۆیان، لەوەی تێپەڕاندووە كەحەمە ڕەزاشا لەسەردەمی خۆیدا دەیكرد).

كۆماری ئیسلامی لەئێران بۆ پڕكێشیەكانی و بۆ پاساودانەوەی كارو كردەوەكانی، پشت بەئایدیۆلۆژیایەكی ئایینی دەبەستێت. لەگەڵ ئەوەشدا، کەچی جیاوازیەكی هێندە گەورە لەنێوان هەڵسوكەوتی ئەو و ڕەفتاری دەسەڵاتە كۆمۆنیستیە ئەتایستەكاندا، لەفەرمانڕەوایەتیكردندا نییە. 

لەنێوان ئەو دووانەدا، خاڵی هاوبەشی زەق و زۆپ هەیە كەبەئاسانی دەبینرێت. پێدەچێت بونی ئەو خاڵە هاوبەشەش بێت وای كردووە، كۆماری ئیسلامی چاكترین پەیوەندی لەگەڵ ئەو ڕژێمانەدا هەبێت: (لەچین و كۆریای باكورەوە، بۆ فەنزوێلا و كوبا).

وادیارە كۆماری ئیسلامی لەهەوڵی ئەوەدابێت، لەزۆر ڕووەوە ئەزمونی یەكیەتی سۆڤیەتی جاران كۆپی بكاتەوە: (هەوڵدانی بێوچان بۆ خۆپڕچەككردن وكەڵكەڵەی ڕێبەرایەتی كردن و سود وەرگرتن لەكەرەستە مرۆیی و مادیەكان بۆ ئان وساتی ڕوبەڕوبوونەوەو كەمەندكێشی و خۆهەڵقورتاندن لەكێشەو ململانێكان و خۆبادان بەسەركەوتنەكانەوە، لەكاتێكدا پێداویستیە سەرەكیەكانی خەڵك و خوا فەرامۆش دەكرێت. بەوەش هەژاری و گەندەڵی و ئالودەبوون بەمادە هۆشبەرەكان تەشەنە دەسێنێ‌. 

لەگەڵ دروستكردنی تۆڕێك لەپارت و قەوارەی دەرەكی كەگوێ‌ لەمستی كۆماری ئیسلامی بن و لەو بەرەیەدابن كەئێران ڕێبەرایەتیان دەكات و بەوپەڕی سنگ فراوانیەوە، خەرجی و پێداویستیەكانیان بۆ دابین بكات، هاوشێوەی پارتە كۆمۆنستیەكانی دنیا كەلەچوارچێوەی ئەنتەرناسیۆنالیزمی كۆمۆنیستیدا، شوێن یەكیەتی سۆڤیەتی جاران كەوتبون. هەروەها سەركوتكردنی ئەوانەی ڕەخنە دەگرن و ناڕازاین وشێواندنی وێنەی ئۆپۆزسیۆن، بەوەی ئەوانە بەكرێگیراوی دەرەكین و ناحەزی شۆڕش ‌و دوژمنی خودان).
لەو پڕوپاگەندانەی دەسەڵات بڵاوی دەكاتەوە، دەڵێت: (ئەوانەی لەسستمی فەرمانڕەوای ئێمە ناڕەزاین، كۆمەڵە بەكرێگیراوێكن كەپلانی بێگانە جێبەجێ‌ دەكەن). هەرچەندە ئۆپۆزسیۆن توێژێكی هۆشیاری لەڕۆشنبیران وخوێندكاران و هەندێ‌ لەدەست ڕۆیشتووەكانی فەرمانڕەوایی تێدایە كەلەڕژێم جیابونەتەوە، وەك: (موسەوی و خاتەمی و كەڕوبی و ڕەفسنجانی) و خوێندكاران و جەماوەر و هەوادارانیان.

ئەحمەدی نەژادی سەرۆكی پێشوی ئێران، هیچ شەرمی لەوەنەكرد كەخۆپیشاندانە گەورەكانی ئۆپۆزسیۆن، بەشتێكی (منداڵ بازاڕی قێزەون) بداتە قەڵەم و لەوبارەیەوە دەڵێت: (نەتەوەی ئێران زۆر لەو گاڵتەجاڕیانەی بەخۆیەوە بینیووەو ئەو گاڵتەجاڕیانەش، بەپێی فەرمان و بەپێی ڕێنمایی زایۆنیستە ئیسرائیلیەكان و ئەمریكاییەكان بووە).
وەك ئەوەی پێشتر لەیەكیەتی سۆڤیەتی جاراندا لەئارەدابوو، ئێستاش لەكۆماری ئیسلامی ئێراندا دابڕانێكی تەواوەتی، لەنێوان دەسەڵاتی فەرمانڕەواو سەرقاڵیەكانی، لەگەڵ خەم و خولیای كۆمەڵگەو هاوڵاتیاندا هەیە.
حكومەتی كۆماری ئیسلامی خۆی هەڵدەكێشێ‌ و بەلەخۆبای بونێكەوە، موشەك و مانگە دەسكردەكانی نمایش دەكات و مژدەی ئەوەدەدات كەپەرەی بەتوانا لۆجستی و سەربازیەكانی داوەو بۆڕی هێزە گۆمڕاو ئیمپریالیستەكانی داوەتەوە.

ئەمە لەكاتێكدایە بەشی هەرەزۆری گەلانی ئێران، تادێت هەژارتر دەبن و ژمارەیەكی زۆر لەنوسەران و هونەرمەندان و سینەماكاران و ڕۆژنامەنوسان، بەرەو وڵاتانی دەرەوە هەڵدێن و لەوڵاتانی (ئیستیعمار و ئیستیكباری جیهانی)، داوای مافی پەناهندەیی دەكەن.

ئاڕاستەیەكی پێچەوانە هەیە لەنێوان نمایشەكانی دەسەڵات و گۆرانی گوتنی بەباڵای هێز و تواناكانی و گرنگی و مەزنایەتی لەلایەك و هەڵكشانی ناڕەزایەتی و بێزاری و توڕەیی لەڕیزی هاوڵاتیاندا لەلایەكی دیكەوە. دەسەڵات گەورە دەبێت و فودەكاتە خۆی و دەبێتە دێو و درنج و لەبەرامبەریشدا، كۆمەڵگە بچوك دەبێتەوەو هەژارتر دەبێت و بەناخی زەویدا ڕۆدەچێت.

بەكورتیەكەی كەلێنی نێوانیان گەورەتر دەبێت و لەگەڵیشیدا، گومان و ڕق و توڕەیی، بەرامبەر یەك زیاتر دەبێت. دەسەڵات هێز بەو بڕە چەك و چۆڵ و ئامرازی تۆقاندنانە دەزانێت، بۆیە كۆمەڵگە بەتۆپزی و زەبر و زۆر ڕادەگرێت، نەك بەقەناعەت و خواستی خۆیان. بۆ ئەوەش دەزگا گەلێكی بەرفراوان دروست دەكات كەئامانجیان ئەوەیە، چاودێری خەڵك بكەن و ئاگایان لەجموجۆڵ و هەڵسوكەوتیان بێت و شێوازی بیركردنەوەیان بخوێننەوە.

دەسەڵاتدارانی ئێران بۆ مامەڵەكردن لەگەڵ ئۆپۆزسیۆن، سود لەمۆدێلی چینی وەردەگرن و بەهانەشیان بۆ ئەو کارەیان ئەوەیە، چین هێزێكی نێودەوڵەتیەو حیسابی بۆدەكرێت و هەر ئەویشە توانیویەتی، ئۆپۆزسیۆن تارومار بكات و ئەوانە لەسێدارە بدات كەڕەخنە لەڕژێم دەگرن و كەمینەكان سەركوت بكات و بزوتنەوە ناڕەزایەكانیش داغان بكات.

سەروەختێك هێزەكانی (بەسیج و پاسداران) بەربوونە گیانی خەڵك و بەكێبڵ و كوتەك کەوتنە سەروگوێلاكیان و بەرەو زیندانە تۆقێنەرەكان پەلكێشیان كردن و دوای دادگایكردنیان كەوتنە لەسێدارەدانیان، سەركوتكردنی چینیەكانیان بۆ ناڕەزایەتیەكانی گۆڕەپانی (تیان ئان مین) یان لەخەیاڵدابوو.

بەگرتنەبەری ڕێوشوێنی چینیەكان، كۆماری ئیسلامی دەستی بەتەنگ پێهەڵچنینی دەزگاكانی ڕاگەیاندن كرد (بینراو و بیستراو و خوێندراو) و ئەنتەرنێت و ڕاگەیاندنەكانیان بەوە تاوانباركرد كەشەڕێكی دەرونی لەدژی ئێران بەڕێوە دەبەن.

تۆمەتەكانیش ڕووی لەبەریتانیا بوو، لەبەرئەوەی BBC بەشە فارسیەكەی، بەشێوەیەكی وردو بەردەوام، ڕوماڵی ڕوداوەكانی ناو ئێران دەكات. هەربۆیە بەشێوازێكی زۆر ناشرین كەوتنە هەڕەشەكردن لەبەریتانیا، کەوا لوتی دەشكێنن گەربێتو واز لەدەستوەردان لەكاروباری ئێران نەهێنێت.

دەسەڵاتدارانی ئێران لەوەناكەون بەردەوام بڵێن: (ئێمە بەهێزو مەزن و ڕابەرین)، كەچی شەو و ڕۆژ لەگەڵ هەژاری و زیندانی ئاخنراو بەمرۆڤ و لەسێدارەداندا، دەست و پەنجە نەرم دەكات. ئەمە لەكاتێكدا وڵاتێكی وەك نەرویژ بەیەك وشەش چییە مەدح و سەنای خۆی ناكات، هەرچەندە یەكێكە لەباشترین وڵاتەكانی دنیا، لەڕووی خۆشگوزەرانی و ئارامی و ئازادی و ڕێزگرتنی مافەكانی مرۆڤەوە.

وەلێ‌ نەرویژ نمونەیەكی سەرنج ڕاكێش نییە بۆ ئەو دەسەڵاتە تۆتالیتاریانەی، كوشتەی ستەمكاری و گیرو گازو ڕووبەڕوو بوونەوەن. ئاخر یەكیەتی سۆڤیەتی جارانیش بەمجۆرە بوو، موشەكی هەڵدەدا بۆ بۆشایی ئاسمان و تەحەدای دنیای دەكرد، پاشان كەوەختی هات داڕماو لەبەریەک هەڵوەشاو بیرچووەوە.

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی