مستەفا شێخ محەمەد

لە ژێر عەبا و پەچەی كوردایەتی، خۆیان شاردۆتەوە، نزیكەیی سێ دەییە، هەر شتێك بەخواستی خۆیان بێت، تەنیا ئەو بەڕاست و رەوا ئەزانن، هەر شتێكیش بە دڵخوازی خۆیان نەبێت، هەڵگەرانەوەیە لە كوردایەتی و كوفری ئەكبەڕە. 

كوردایەتی  سەرە ڕای، ئیشكالیەتەكانی لە ڕوی فكری و ئابوری و سیاسی... هتد، پەیوەست بە مافەكانی گەلی كوردستان،  لە واقعدا  وەك سەرچاوەی بازرگانی لەلایەن نوخبەیەكه، زۆر بەفراوانی ئیستغلال دەكرێت. 
 
 كۆتا  جموجۆڵە سیاسیەكانی  نێوان هەرێم و بەغدا،  دوای پێكهێنانی كابینەی نۆیەم،  دەرخەری پێویستیەكی سیاسی و كۆمەڵایەتی و ئابوریە، كە هەرێمی كوردستان بە ئیمتیاز مەجبورە بیانكات. 

حكومەتی هەرێم لە ساڵانی ڕابردو، لە ئەنجامی سیاسەتی ئابوریی سەربەخۆ، و فرۆشتنی نەوت  و ریفراندۆم توشی شكستێكی گەورەی هەمە لایەن بوە، ئێستا لە نێوان بەرداشی عێراق یان توركیا دایە، پێدەچێت مەسروربارزانی یەكەمیانی هەڵبژاردبێت، لە راستیدا هیچ ئۆپشنێكی دیكەی نیە بیكات، بۆ راستكردنەوەی هەڵەكانی ڕابردو. 

لە گەڵ بەرەو پێشچونی هەنگاوەكانیش، ئاستەنگەكان زیاتر دەردەكەون، كە لە پێش پرۆسەكە هەن. 

ئەوانەی ئاستەنگ دروست ئەكەن، دەڵێن گوایە عێراق، دەمانخوات و هەژمونی خۆی بەسەر كوردستان فەرز ئەكات، خەباتی كوردایەتی بە فیرۆ ئەچێت.! لە هەمان كات لایان ئاسایە، توركیا بۆردومانی خاك و هاوڵاتیانت بكات و فرۆكەكانی لە ئاسمانەوە، مەرگ ببارێنن و سەربازەكانیشی لە سەر زەوی ترس و بیم بڵاوبكەنەوە،  بەڵام لە گەڵ عێراق رێكەویت  كە هەموو  مافێكی بەدەستور سەلماندوی عارێكی گەورەیە.

لەو شەوانە كەسێكی بەناو یاساناس لە "تەلفزیۆنی روداو"  میوان بوو، شیكردنەوەی بۆ هەمواری یاسایی ژمارە 30 ساڵی 2005 ی دادگای باڵای فیدراڵیە ئەكرد،  دەیگوت ئیقراركردن، لە سەر هەمواری ئەو یاسایە،  هەرێم ئەباتە، خانەی نەبون،  بەكورتی بەرنامەكە  ئەیخواست، بەخەڵكی كوردستان بڵێت، نابێت هیچ دادگایەك، هەبێت رێگری، لە دزی و چەتكەری ناوخۆی هەرێم بكات، هەرچی بێ دەنگیش بێت،  لە بەهەشتی كوردایەتی دەركراوە، سەرە ڕای زۆر پاساوی لاواز كە نامەوێت،كاتی لێ بەفیرۆ بدەین. 

ئاشكرایە،  یاساكە مەترسی ئەخاتە، سەر بزنس و كارە نایاسایەكانی بەرپرسانی ئەو هەرێمە، كە لە ناو دۆخی ترس و گومان، ئەژین نەوەك  یاسایەك هەبێت، چاودێریان بكات و سنوریان بۆ دابنێت، بۆیە ئەخوازن جارێكی دیكە، خەڵكی كوردستان بگەوجێنن و دوبارە، شەری تایبەتی خۆیان و بەرژەوەندیەكان، كە لە سەر حسابی گەلی كوردستانە، وەك كوردایەتی  بفرۆشن. 

ئەو جۆرەكەسانە، بەناوی كوردایەتیەوە ماركێتینگیان بۆ داپۆشینی چەتەگەری ئەكەن، ئەوان وا ئەزانن  كورد و خەڵكەكەی غوڵام و خزمەتكار و كۆیلەی كوردایەتیە، ئەوان كوردایەتیان موقەدەسكردوە و كوردیان فەرامۆشكردوە، ملیۆنان كورد بێ ماف و بێ نان و بێ ژیان بێت، بەڵام كوردایەتی سەلامەت بێت، بە گوزارشتێكی دیكە بازرگانیەكانیان سەڵامەت بێت.!

ئایا ئەو جۆرە ئەكادیمی و یاساناس و سیاسی و میدیاكارانەی كە ماركتێتینگ بۆ برسیكردنی خەڵكی كورد ئەكەن و بەشان و باڵی كوردایەتی هەڵدەدەن،   دەستو دەم و چاوی  زوڵم نین؟. 

هەرێمی كوردستان بە پێی دەستوری عێراق مافەكانی پارێزراوە، بەڵام كاتێك دێتە سەر پێشێلكردنی یاساكان، بەرپرسانی هەرێم، بە ژەهری تائیفی و قەومی خوێندنەوەی بۆئەكەن. 

بۆ ئەوەی حكومەتی كابینەی نۆیەم سەركەوتو بێت، رەنگە پێویست بێت،  پشت لە توركیا بكات و بەرژەوەندیەكانی خەڵكەكەی و گەلی عێراقی رەچاوبكات. 

مەسروربارزانی ئاستەنگێكی زۆری لە پێشە و بێچارەیە، لە نێوان بەردەوامی دان بە سیاسەتی  پێشخۆی، درێژكردنەوەی قیران و شكست و نارونی، یان رێكەوتن لە گەڵ بەغدا و دامەزراندنی پەیوەندیەك، لە  سایەیی حوكمی دەستوری عێراقی، گۆرینی رەوتی تێفكرینی عێراق، بۆ دەستور و كوردستان و فیدراڵی. (تەنانەت ئەگەر هەڵگەرانەوەش بێت لە گوتارەكانی  دوای 2012)ی پارتی.

ئەوانەی دەڵێن رێكەوتنی  هەرێم و بەغدا دژی پرەنسیپەكانە، نە ئاگایان لە دونیایە، نە ئەشتوانن پێش لوتی خۆیان ببینن،  هیچیش لە بارەی مێژو نافامن.  

  بەپێی شارەزایان، حكومەتی هەرێم لە مەسەلەی نەوت و گاز و سنور و پێشمەرگە و داهاتی گومرگەكان و كۆمەڵێك سێكتەری دیكەش پێشێلی یاساكانی كردوە، لەوانەش یاسای فرۆشتنی نەوت، بێ پرس ناوەند، كە ئێستا كەیسێك هەیە لە سەر دەوڵەتی توركیا كە بەجوڵاندنی شانۆی سیاسی هەرێم دەهەژێنێت.!

سەرەنج دەركردنی یاسای فیدراڵی لە پەرلەمانی عێراق لە راستیدا ناتوانێت،  بەسەر دەستوردا بازبدات، كە هەرێم لەو روەوە مافی پارێزراوە، بەڵام چونكە مەترسیەكان بۆ بزسنسی ناشەرعی،  پەرچەمدارانی كوردایەتی هەیە، خەریكن دۆخەكە، بكەنەوە شەڕی كورد و عەرەب.

مەترسیەكان لە ناوەخۆی هەرێم و دەسەڵاتدارەكانی دروستیان كردوە، نەك بەپێچەوانەوە، سەیركە ئەگەر مەسەلەی بانگەشەكردنی نەتەوەیی، دۆخی بە بازاركردنی ناوەخۆی و گەوجاندنی  گەل  نەبێت، ئایا ئەكرێ چاو بۆردومانی توركیا بپۆشیت و لە سەر هەمواری یاسایەك و بچوكترین هەنگاوی حكومەتی ناوەند لە بەغدا بازاڕ پر بكەی لە قیژە.

جا لە بەر سەدان هۆكاری دیكە، پێویستە پرسیارەكەی سەرەوە بیر بێنینەوە كورد یان كوردایەتی، یەكەمیان بریتیە لە خەڵكێكی چەوساوە، دوەمیشیان بازرگانی بە یەكەمیانەوە ئەكات.

مستەفا شێخ محەمەد 

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی