زنجیرە چیای قەندیل بە هۆی هەڵكەوتەی جوگرافیایی و سەختی شوێنەكەی، هەمیشە لە تێكۆشانی بزووتنەوەی رزگاریخوازی گەلی كوردستان پشت و پەنای شۆڕش و هێزی پێشمەرگەی كوردستان بووە، زۆرێك لە شۆرشەكان كاتێك تینی دووژمنانیان بۆ هاتووە قەندیل باوەشی بۆ گرتونەتەوە و داڵدەی پێشمەرگە و تێكۆشەرانی داون، بۆیە دەتوانین بڵێین كە قەندیل تاكە شوێنە كە هەرگیز دەستی دووژمنان و داگیركەرانی پێنەگەیشتووە تەنانەت دوای نسكۆ و كارەساتەكانی شۆرشە یەك لەدوایەكەكانیش.
قەندیل بە هۆی ئەو خزمەتەی كە پێشكەشی تێكۆشەرانی هەموو پارچەكانی كوردستانی كردووە، بۆتە ئیلهامی شیعر و گۆرانی شاعیر و هونەرمەندانی كوردستان، هۆنراوەی (هاتەوە یادم شەوێكی قەندیل)ی شاعیری شەهید (مەلا عەلی) كە لە لایەن هونەرمەندی پێشمەرگە (موحەمەد جەزا) كراوەتە سروود و گۆرانی، هەمیشە وێردی سەر زاری پێشمەرگە بووە.
لەگەڵ هەموو ئەو تایبەتمەندیانەی ئاماژەمان پێدان ماوەیەكە ئەو ناوچە سەركەش و خۆڕاگرە، كراوەتە ئامانجی بۆردومانی فرۆكەكانی دەوڵەتی توركیا و تۆپەكانی رژێمی كۆماری ئیسلامی، بیانووش بۆ ئەم دووژمنكاریە، گوایە بوونی بنكە و بارەگای هێزەكانی PKK یە، بۆیە ماوەیەكە قەندیل بە پێشكەوتووترین تەكنەلۆژیای ئاسمانی بۆردومان دەكرێت.
دەوڵەتی توركیا لە رێكەوتنێكی ژێربەژێریان لەگەڵ ئێران، مەبەستیانە لە رێگەی ئۆپراسیۆنێكی هاوبەشیان هێرش بكەنە سەر چیایی قەندیل، ئەگەر ئەو پلانەی توركیا – ئێران بۆ داگیركاری قەندیل سەربگرێت، ئەوەی بە پلەی یەكەم زەرەرمەند دەبێت خەڵكی هەرێمی كوردستانە، چونكە ئەو ناوچەیە دەكرێتە كارتی هەڕەشە لەسەر تەواوی كوردستان بە گشتی و هەرێمی كوردستان بە تایبەتی، بەوەی ئەگەر پلانی دووژمنانی كورد سەربگرێت، ئەو ناوچە سەختە پڕدەكەن لە هێزی تیرۆرستی سەربەخۆیان تا هەمیشە هەڕەشە بن لەسەر ئاسایشی هەرێمی كوردستان.
ئاشكرایە كە توركیا و ئێران دەیانەوێت قەندیل بكەنە تۆڕابۆڕایەكی تر وەك چۆن دوای ئەوەی هێزەكانی قاعیدەی تیرۆرست لە ئەفغانستان ڕاماڵدران تا ئێستاشی لەگەل دابێت لە شاخی تۆڕابۆڕا قاعیدە هەڕەشەیە بۆ تەواوی ئەو ناوچەیە.
هەموو لایەك دەزانین كە توركیا لە بەكارهێنانی كارتی رێكخراوە تیرۆرستیەكان ئەزموونی زۆری هەیە، دوایین جاریش كارتی ئەو ڕێكخراوانەی لە داگیركاری عەفرین بەكارهێنا، كاتێك هێزی وەك ( نوٍسڕەی كۆن و احرار الشام و فەیلەقی شام و فرقەی هەمزە و لیوای سوڵتان موراد و ....هتدا) بۆ ئەو داگیركاریە و گۆڕینی دیمۆگرافیای كۆكردەوە و عەفرینی پێ داگیركردن.
بۆیە دەبێت هەموو لایەك لە ئامانجەكانی پشتی پەردەی داگیركاری قەندیل تێبگەین، ئەگەرچی قەندیل ئەو پارووە ئاسانە نیە كە بە توركیا قووت بدرێت، بەڵام خەڵكی كوردستان بەرگەی تۆڕابۆڕایەكی تر ناگرێت، بە تایبەت ئەگەر توركیا و ئێران لە پشتیەوە بن.
ئەزموونی چەند ساڵی ڕابردوو، لە بوونی هێزە جیاجیاكانی گەریلا و پێشمەرگە لە قەندیل، ئاماژەبوون بە رێگری لە دزەكردنی ڕێكخراوە تیرۆرستیەكان، هەر بۆیەشە دەبێت قەندیل ئەو سەروەریەی خۆی لەدەست نەدات و تاسەر ئامێزی بۆ تێكۆشەرانی كوردستان ئاوەڵابێت، ئەمەشیان بەوە دەكرێت كە هیچ لایەنێك زەمینەی بە تۆڕابۆڕاكردنی قەندیل خۆش نەكات.
هیوا سەید سەلیم
ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی