حەسەن بارام

بەدرێژایی مێژوو یەکێک لەگرفت وئالەنگارییەکانی پێش نەکەوتنی کۆمەڵگای عەرەبی لەهەموو کایە وبوارەکاندا ، مەسەلەی شۆفێنی وخۆ بەزلزانین وڕەتکردنەوەی ئەویترە ، کەم نەتەوە هەیە هێندەی عەرەب شۆفینی بێت  ، هەر ئەمەش وایکردووە لەبری دەسکەوت وپێشکەوتن وئازادی ومرۆڤدۆستی ، زیانی زۆریان پێ بگات وزیاتر هەنگاو بنێن بەئاراستەی دۆخی ژێر دەستەیی وپاشکۆیەتیدا .
لەڕۆخانی ڕژێمە شۆفینی وخۆسەپێنەکەی( بشار اسد)وە ، ئیتر زۆرێک بەناو چاودێری سیاسی ونوسەر وڕۆژنامەنووسی عەرەبەوە ، سەر زبان وبن زبانیان  هێڕش کردنە بۆ سەر کورد وتۆمەتبارکردنی گەلی کوردە بەجوداخواز لەڕۆژئاوای کوردستان ، هەر بەوەشەوە ناوەستن وبەڵکو نکۆڵی لەبونی نەتەوە وخاکێک دەکەن بەناوی ڕۆژئاوای کوردستانەوە ، گوایە هیچ کات کورد لەو وڵاتەی ئێستا پێ دەوترێت سوریا بونی نەبووە ، بەڵکو  تەنها لەبیستەکانی سەدەی ڕابردووەوە  هەندێک خێزانی کورد کۆچیان کردووە ولەسەر خاکی سوریا نیشتەجێبونە!
بەڵام ئەم جۆرە دەنگە گڕ وناسازانە لەبەر ئەوەی مێژوو باش ناخوێننەوە وبیری شۆفێنی بەسەر عەقڵ وهەستیاندا زاڵە ، ناتوانن ڕاستیەکانی نێو مێژوو ببینن ودانی پێدا بنێن ، بۆیە بونی کورد لەڕۆژئاوای کوردستان دەگەڕێتەوە بۆ هەزاران ساڵ پێش ئێستا ، کەبەم شێوەیەی لای خوارەوەیە:
یەکەم: کورد هەزاران ساڵە لەسەر ئەو خاکە دەژێت ، بۆ نمونە بونی دەسەڵاتدارێتی(هۆری ومیتانی ومیدی) لەسەر ئەو خاکەی ئێستا پێ دەوترێت ڕۆژئاوای کوردستان ، باشترین بەڵگەیە بۆ بون وناسنامەی  نەتەوەی کورد لەو نیشتیمانەدا.
دووەم:بونی دەسەڵاتدارێتی ئەیوبییەکان لەشام ومیسر وسوریا بەگشتی ، بەڵگەیەکی تری زیندووە بۆ بونی گەلی کورد لەسەر ئەو خاک ونیشتیمانە.
سێهەم:دوای شۆڕشەکەی(شێخ سەعید پیران) لەباکوری کوردستان ، کورد لەو بەشەی خاکەکەی کەوتە بەر پەلاماری کەمالیستەکان ، هەر بۆیە ژمارەیەک خێزان ئاوارەبون وهاتنە ئەم دیوی کوردستان(ڕۆژئاوای کوردستان) ئەمەش دیاردەیەکی سروشتیە ،  کەسانێک بەهۆکاری جیاجیا لەناوچەیەک لەخاکی خۆیەوە بچێت ولەناوچەیەکی تری خاکەکەی خۆیدا بژێت ونیشەجێ ببێت.
کورد لەم سێ ویستگە کۆنەی مێژوودا لەسەر ئەم بەشەی خاکی خۆی ژیاوە ، کەچی لەهەرسێ  ئەو سەردەمەی باسمان لێوە کرد ، عەرەب بونی لەو ناوچەیە هەر نەبووە ، ئەوەش لای هەمووان زانراوە ساڵی(١٩٤٦)لەبەر ئەنجامی سیاسەتی کۆلۆنیالیستیدا دەوڵەتێک بەناوی سوریاوە دروستکراو ودواتر عەرەب بووە دەمڕاستی ئەو دەوڵەتە .
کەچی ئێستا شۆفینیەکان وبەشێک لەئیسلامچییەکانی عەرەب لەسوریا ، نکۆڵی لەبونی خاکێک دەکەن بەناوی کوردستانەوە ، ڕۆژانە لەسۆشیال میدیا وکەناڵەکانی ڕاگەیاندنەوە  بەئاشکرا دژایەتی بون وناسنامە  ومافی کورد دەکەن وکورد تەنها وەک کوچەری ومیوانێکی ڕەزا قورس لەو وڵاتە تەماشا دەکەن ، بۆیە لەلایەک واقعی جوگرافی ونەتەوەیی وبونی ململانێ هەرێمایەتی ونێودەوڵەتی لەسوریا ، هاوکات لەلایەکیترەوە  بونی ئەو بیرە قەومچێتیە خۆسەپێنە ، وا دەکات دروستبونی دەوڵەتێکی ناوەندی بەهێز ووەک ئەوەی خۆیان بانگەشەی بۆ دەکەن  ، تەنها خەون وتراویلکەیەک بێت .

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی