بەپێی ئەو زانیاری و داتایانەی لە وەزارەتی ئاوەدانكردنەوە ونیشتەجێكردنی حكوومەتی هەرێمی كوردستان دەستم كەوتوون ، ئەگەر هەرێمی كوردستان بیەوێت رێگاوبانەكانی بكاتە جووت ساید و تەواویان بكات، پێویستی بە 5 ملیار دۆلارە!.
بێگومان 5 ملیار دۆلار بودجەیەكە زەحمەتە حكوومەت بۆ ئێستا و داهاتوویەكی دووریش بتوانێت دابینی بكات، بۆیە دەبێت كەرتی تایبە و كۆمپانیاكان بێنە پێشەوە ئەو رێگایانە بۆخۆیان تەواو بكەن و دواتریش وەكو ئەزموونی وڵاتان بڕێك پارە لەو شۆفێرانە وەربگرن كە ئەو رێگاوبانانە بەكار دەهێنن.
لە ساڵی 2010 ماستەر پلانی بە جوتسایدكردنی رێگاوبانی دەرەوەی شارەكان لە هەرێمی كوردستان دەستی پێكرد و ئەو پرۆژەیەش 2 ملیار‌و 500ملیۆن دۆلاری بۆتەرخانكراو، كە هەرساڵەو بەشێكی ئەو بودجەیەی بۆ خەرج بكرێت، بەڵام وەكو دەبینین ئەو پلانە تەنها لەسەر كاغەز بوونی هەیە و لەئەرزی واقیع بوونی نیە، بۆیە پێویستە حكوومەت و كەرتی تایبەت بە نەخشەرێگایەمی دیاریكراو پێكەوە رێگایەكی تر تاقی بكەنەوە، ئەویش ئەو رێگایەیە كە كۆمپانیاكان رێگاكان تەواو بكەن و دواتر بۆ ماوەی چەند ساڵێك كرێی رێگاوبان لە ئۆتۆمبێل و شۆفێران وەربگرن.
بەم ستراتیژیەتە هەم هاتووچۆ ئاسان دەبێت هەم زیانە گیانی و ماددیەكان كەم دەبنەوە، چونكە ساڵانە لە هەرێمی كوردستان زیاتر لە 8 بۆ 10 هەزار هاووڵاتی بەهۆی رووداوەكانی هاتوچۆوە بریندار دەبن، هەروەها 850 كەسیش گیان لە دەست دەدەن،كە بەپێی ئاماری وەزارەتی تەندروستی رۆژانە 3 كەس گیان لە دەستدەدەن و 28 كەسیش بریندار دەبن.
بێگومان وێرای زیانە گیانیەكان،زیانی زۆر گەورەی داراییش بەر هاوڵاتیان دەكەوێت كە ساڵانە بە دەیان ملیۆن دۆلار دەخەمڵێندرێت.
لە هەرێمی كوردستان نزیكی 2 ملیۆن ئۆتۆمبێل هەیە، بێگومان نیوەی زیاتری ئەو ژمارەیە رێگاكانی دەرەوە بەكار دەهێننن بۆیە ئەگەر رێگاكانی دەرەوە بە بڕە پارەیەكی كەم بكرێنە پارە و بارقورسی لەسەر گیرفانی خەڵك دروست نەكات، هەم خەڵك هەم حكوومەت و كۆمپانیاكانیش قازانج دەكەن.
بۆیە لە بڕی ئەوەی ئێمە رۆژانە شایەدی هەموو ئەو زیانە گیانی و ماددیانە بین و حكوومەتیش دەست لە ئەژنۆ بێت، پێویستە تەواوكردنی رێگاوبانەكان بدرێتە كەرتی تایبەت و كۆمپانیان ناوخۆیی و بیانیەكان بە تایبەت ئەوانەی ئەزموونی باشیان هەیە و پەرێزیان پاكە.
شوان بەرزنجی
ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی