[خوێندنەویەكی فۆكۆییانە]
تا ئێستا ئەو گریمانەیە ڕوون نەبۆتەوە كە ١٤ی تەمووزی ١٩٥٨ وەك كردەیەكی سیاسی و كۆمەڵایەتی ناوی بنێین [شۆڕش یا كودەتا]. دیارە دوو ئاڕگیۆمێنت هەیە بۆ لێكدانەوەی ئەم كردەیە؛ با ئێمە وای دابنێین شۆڕش بووە و دۆخێكی تازە و دونیایەكی تازەی بۆ عیراقییەكان هێنا بەناوی كۆماریخوازییەوە یا ڕیپەبڵیكەنیزم.
بۆ ئێمە گرنگە ئەم كردەیە بپشكنین و بیخوێنینەوە. دەكرێت خوێندنەوەیەكی فۆكۆیانە بۆ چەمكی دەسەڵات و گۆڕینی دەسەڵات بكەین. چییەتی هێز و دەسەڵاتی سیاسی لە عیراق لەڕوانگەی فۆكۆوە بخوێنینەوە. دەكرێت دونیای پاشایەتی لە عیراق ببەستینەوە بەو قۆناغەی دەسەڵات كە فۆكۆ بە [دەسەڵاتی سەروەر] ناوی دەبات. دەسەڵاتێك كە لەڕووی مێژووییەوە دەكەوێتە بەر لە قۆناغی مۆدێرنیتە و پاشایەك یا نوێنەرێك بەناوی خوداوە هەموو پانتاییەكان و جوڵە سیاسی و كۆمەڵایەتییەكان بۆ خۆی دەباتەوە. عیراق ڕاستە هێزە سیاسییە مۆدێرنەكانی جیهان و دوای جەنگی جیهانی یەكەم دروستی دەكەن؛ پاشایەكی هاوردەكراوی لە دونیایەكی تر بۆ دەهێنن. دەستوور و دامەزراوەی سیاسی و دەزگای قانوندانان و حكومەتی بۆ دروستدەكەن؛ بەڵام هیچ ڕۆحێكی مۆدێرنبوونی تێدا جوڵە ناكات.
دەكرێت بڵێین دەسەڵاتێكی كۆڵۆنیاڵ دەسەڵاتێكی سەروەر بەناوی دەسەڵاتێكی دیسپیلنكراو بۆ عیراقییەكان دروستدەكات! دەسەڵاتی سەروەر بۆ عیراقییەكان كارخانەیەك دەبێت بۆ بەرهـهێنانی ناسەقامگیری و نائارامییەكی گەورە.
قۆناغی كۆماری دەبەستینەوە بە قۆناغی دەسەڵاتی دیسپلینكەر لای فۆكۆ كە شێوازی باڵادەستی دەسەڵاتە و بەشێوەیەكی ڕاستەوخۆ كار لەسەر تاك دەكات. لێرەدا دەسەڵاتی سیاسی دەیەوێت تاك دیسپلین بكات و چاودێری هەموو جوڵەكانی بكات لەڕێگەی ئامرازەكانی مۆدێرنیتەوە. لەدونیای كۆماریدا لە عیراق بەعس دێتەپێشەوە. دەسەڵاتێكی باڵا و دەزگایەكی گەورەی بیرۆكراتی دروستدەكات بۆ دیسپلینكردنی تاكی عیراقی! سوپای گەورە و سەربازی زۆر و دەزگای هەواڵگری گەورە و سەربازگەی گەورە دروست دەكات بۆ كۆنتڕۆڵكردنی هەموو كایەكان و دیسپلینكردنی هەموو كردە و جوڵەیەكی تاكی عیراقی.
لەدونیای بەعسدا هیچ ڕووبەرێكی بچووك نەبوو دیسپیلن نەكرابێت و بەعس وێنەیەكی گەورەی لە گشتبووندا بەرهەهێنا لەرێگەی هێز و دەسەڵاتەوە.
دیدێكی تر هەیە بۆ خوێندنەوەی بەعسیزم كە زیاتر لەو شێوە دەسەڵاتە نزیكبووە كە فۆكۆ ناوی ناوە [بایۆدەسەڵات] كاركردنی دەسەڵات لەسەر یەكە گەورەكانی وەك دانیشتوان و كۆمەڵگە. مۆبیلیزەكردنی خەڵك، گۆڕینی دیمۆگڕافیا، ئەنفال و هەڵەبجە و جینۆساید، بەسەربازگەكردنی عیراق و دروستكردنی قەسابخانەیەكی گەورە بۆ ئەوانەی ناچنە ژێرباری دەسەڵاتی دیسپلینكەر یا نایەنەوێت بچن و لەدۆخی بەرگریدان.
مێژووی دەسەڵاتی سیاسی لە عیراق مێژووییەكی فۆكۆییانەیە و هەموو ئەو مۆدێلانە لەخۆدەگرێت كە فۆكۆ لە مەسەلەی دەسەڵات باسی دەكات و دەیگێڕێتەوە. ١٤ی تەمووز دەسەڵاتێكی سەروەری گۆڕی بە دەسەڵاتێكی دیسپلینكراو و بەغدا سەنتەری ئەم دیسپلینكردنە بووە تا ئێستاشی لەگەڵدابێت!
پەیرەو ئەنوەر
ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی