دەبێت چاکسازی لەسەرەوەی هەرەمەکەوە دەست پێبکات

13/01/2021

سەردەشت محەمەد

چاکسازی بریتییە لە دەستکاریکردنی دۆخێکی خراپ لەپێناو چاککردنی بۆ دۆخێکی باش، یاخود  لێدان لەبەرژەوەندی کەسانێک یاخود تاقمێکی دیاریکراو لەپێناو بەرژەوەندی گشتیدا.

ئەگەر لەم پێناسەوە هەڵسەنگاندن بۆ  هەنگاوەکانی حکومەتی هەرێم بکەین و سەرنجێک بدەین لەو چاکسازییەی کە ماوەیەکە حکومەت دەستی داوەتێ، ئەوا توشی جۆرێک لەنائومێدی دەبین و دەگەین بەو بڕوایەی کە حکومەت نایەوێت هەروا بەئاسانی دەست بەچاکسازی ڕاستەقینە بکات و دەست بۆ بڕینی هەموو ئەو خەرجیە زیادانە ببات کە بوون بەهۆکاری ئەوەی هەرێم دوچاری نەزیفێکی گەورەی ئابوری ببێت.

چاکسازییەک کە دۆخی قەیراناوی هەرێم بەیەکجاری چارەسەربکات، ماوەیەکە بەرپرسانی حکومەتی هەرێم  و بەدیاریکراویش وەزارەتی دارایی باس لە بڕینی موچەی زیاتر لە دەهەزار موچەخۆردەکات کە دوو موچە یاخود زیاتریان هەبووە و هەروەها  باس لەوەش دەکرێت چەندینجار هێندەی ئەو ژمارەیە هێشتا ناویان لەناو لیستی موچەدا هەیەو لەداهاتوشدا دەست بەبڕینی موچەی ئەوانی دیکەش دەکرێت، بۆیە لێرەدا پرسیارێک دێتەئاراوە  کە ماوەی چەندین ساڵە هاوڵاتیانی هەرێم  بەدوای وەڵامەکەیدا دەگەڕێن، ئەویش ئەوەیە بۆچی بەرپرسانی حکومەت نایانەوێت لەسەرەوە بۆ خوارەوە  دەست بەچاکسازی بکەن؟

ئەوەی بووە بە هۆکاری ئەوەی ئابوری هەرێم دووچاری قەیرانێکی قوڵ ببێتەوە ئەو خەرجیە زۆر و زەوەندەیە  کە حیزب و بەرپرسە باڵاکانی هەرێم دەستیان داوەتێ نەک موچەی موچەخۆرێکی ئاسایی کە هەندێک لەو موچەخۆرانە ئەگەر دوو موچە یاخود زیاتریش وەربگرن ئەوا موچەی ساڵێکیان ناگاتە خەرجی مانگێکی هەندێک بەرپرس و حیزب.

ئەکرێت بپرسین بۆچی چاکسازی لەخاڵە سنوریەکان و داهاتی ناوخۆ و گرێبەستە نەوتیەکاندا ناکرێت؟ کاتی ئەوە هاتووە بپرسین ئەم جۆرە لەچاکسازییە تاچەند دەبێتەهۆی ڕاستکردنەوەی باری لاری ئابوری هەرێم؟ ئەگەر ئەم هەنگاوە چاکسازییە چارەسەری قەیرانی دارایی هەرێم دەکات  بۆچی هەر دوای چەند ڕۆژێک حکومەت ڕایدەگەیەنێت بۆمانگی داهاتوو  موچە بەلێ بڕینی ٢١٪  دابەشدەکرێت؟  ئەم هەنگاوەی حکومەت دەبێت بەوەڵامی هەمو ئەوپرسیارانەو پێمان دەڵێت، بڕینی موچەی ژمارەیک موچەخۆر بەبێ لێکۆڵینەوە لەگەڵ ئەوکەس و لایەنانەی کە لەپشتەوە دەستیان لەم گەندەڵی و بەهەدەردانەی سامانی وڵاتدا هەبووە، هەنگاوێکە بەئاراستەی فێڵکردن لە هاوڵاتی و  سەرقاڵی کردنی خەڵکی بۆ ئەوەی نەتوانێ پرسیار لەسەر گەندەڵیەکانی دیکەی حکومەت بکات


بۆمانگەکانی ڕابردوو واتا پێش چاکسازیەکەی  حکومەت، موچە بەلێبڕینی ١٨٪ دابەش دەکرا، ئەگەر  بەراوردکارییەک  لەنێوان  موچەی مانگەکانی پێشوتر و ئێستادا بکەین ئەوا گومانی ئەوەمان لادروست دەبێت، کە ئەوداهاتەی بەهۆی بڕینی دوو موچەوە کۆکراوەتەوە  ناچێتەوە  خەزێنەی  وەزارەتی دراییەوە، ئەگەرنا دەبوو هەر لەم مانگەوە ڕێژەی لێبڕینی موچە کەمتر بکرایەتەوە.

لەگەڵ هەنگاونان  بۆ چاکسازی و بڕینی موچەی ئەوانەی کە خاوەنی دوو موچە یاخود زیاترن گومانی ئەوەمان لادروست دەبێت کە ڕەنگە جارێکی دیکە  لەڕێگەی حیزبەکانەوە دیسان ئەو  موچە بڕاوانە دابەش بکرێتەوە بەسەریانا

بێمتمانەیی نێوان هاوڵاتیان و حکومەت هێندە قوڵبۆتەوە بۆ هەر هەنگاوێکی چاکسازیش کە حکومەت دەینێت، دەبێت بەترسەوە لێی بڕوانیت و گومانت لادروست ببێت، بەتایبەت ئەگەر ببینیت چاکسازی لەخوارەوە بۆ سەرەوە دەست پێبکات و حکومەت بیەوێ  چارەسەری کاتی بۆقەیرانی دارایی  بدۆزێتەوە و  هەست بەوە نەکرێت کە حکومەت، پلانی درێژخایەنی هەیە و نەیەوێت  چاکسازی لەکەرتی نەوت و کشتوکاڵ و گەشتوگوزار و  تەندروستی و پەروەردەدا بکات و تەنها پێی وابێت بڕینی موچەی چەند هەزار موچەخۆرێک دۆخەکە چارەسەردەکات.

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی