بەریتانیا و ڕوسیا لە پێكدادانی سەربازی مەترسیدار نزیک بوونەتەوە

ڕاپۆرت

09/06/2025‌ 5590 جار خوێندراوه‌ته‌وه


شارپرێس:

لەپێشهاتێكی نوێدا مەترسی ڕووبەڕووبوونەوە لە زیادبووندایە لەنێوان روسیا و بەریتانیادا، شەڕی ڕوسیا و ئۆكرانیا وەك بزوێنەرێكی سەرەكی بۆ دووبارە داڕشتنەوەی  ئاسایشی ئەوروپا دەردەكەوێت.

 لە پشت هێڵەكانی ئەم شەڕەوە،، شەڕێكی نوێ دەكرێت: شەڕی گێڕانەوەكان، ڕێبازە ستراتیژییەكان و پێكدادانی تێڕوانین و پەیبێبردنەكان لە نێوان مۆسكۆ و پایتەختەكانی ڕۆژئاوا، كە لەندەن سەركردایەتی دەكات.

لە نێوان هێڵەكانی ڕووداوەكاندا ئاماژە مەترسیدارەكان دەردەكەون: مۆسكۆ بەریتانیا بە سەری لوتكەی پڕۆژەیەك دەزانێت بۆ ماندووكردنی و لەندەن دەستی كردووە بە بینینی خۆی لە دڵی شەڕێكدا كە تێیدا هیچ بوارێك بۆ بێلایەنی نییە.

لە شیكارییەكانیدا بۆ دۆخی ئێستا، نووسەر و توێژەری سیاسی ڕۆلاند بیگامۆڤ، باس لەوە دەكات، هەڵوێستی ڕوسیا بەرامبەر بە بەریتانیا بە توندی دەنگی دایەوە و جەختی لەوە كردەوە كە بەریتانیا چیتر تەنها لایەنگرێكی سیاسی ئۆكرانیا نییە، بەڵكو بووەتە ئەكتەرێكی ڕاستەوخۆ لە ئۆپەراسیۆنە سەربازییەكان لە قووڵایی ڕوسیادا.

بیگامۆڤ دەڵێت، "گۆڕانكاری چۆنایەتی لە سیاسەتی بەریتانیادا هەیە و بڕیاری بەریتانیا بۆ دروستكردنی ١٢ ژێردەریایی ئەتۆمی و شەش كارگەی چەك وێنەی گۆڕانكاری دەردەخات لە ستراتیژی ڕێگریكردن و بەرگرییەوە بۆ ستراتیژی ئامادەكاری بۆ شەڕێكی ئەگەری لەگەڵ ڕوسیا".

ئەم پەرەسەندنەی لەندەن لەدژی مۆسكۆ، بە گوتەی ئەو توێژەرە ڕوسییە، ناتوانرێت لە هێرشەكانی ئەم دواییەی ئۆكرانیا بۆ سەر دامەزراوە سەربازییەكانی ڕوسیا لە قووڵایی وڵاتەكە و بەتایبەتی فڕۆكەخانەكان لەپێش چاو نەگیرێت.

بێگامۆڤ ئاماژەی بەوەدا كە مۆسكۆ خاوەنی زانیاری هەواڵگرییە كە ڕۆڵی هەواڵگری و لۆجستی بەریتانیا لەم ئۆپەراسیۆنانەدا پشتڕاست دەكاتەوە، ئەمەش پێشێلكارییەكی جددی یاساكانی بەشداریكردنی ئاسایی پێكدەهێنێت.

ئاماژەی بەوەشكرد، ئەگەر هیچ دەستوەردانێكی ڕاستەوخۆی واشنتۆن نەبێت، ئەوە ڕوونە كە لەندەن بە تەنیا كاردەكات بۆ قووڵكردنەوەی قەیرانەكە، ئەمەش دەیكاتە ئامانجێكی ڕاستەوخۆ بۆ وەڵامدانەوەكانی ڕوسیا كە ڕەنگە لە كات و كوالیتی وەڵامەكەدا سەرسوڕهێنەر بێت.

بیگامۆڤ پێی وابوو كە مۆسكۆ ئاگاداری دابەشكارییەكانی نێوان وڵاتانی ڕۆژئاوایە، بە تایبەتی لە نێوان ئەمریكا و بەریتانیا، بەڵام پێی وایە لەندەن ئێستا پاڵ بۆ ڕووبەڕووبوونەوە دەنێت.

 دەشڵێـت، لە كاتێكدا هەندێك لە پایتەختەكانی ئەوروپا بەدوای كردنەوەی كەناڵەكانی پەیوەندی دەگەڕێن بۆ گفتوگۆ، بەریتانیا بە ئاراستەی پێچەوانەدا دەڕوات.

ناوبراو دەڵێت، گەلی ئۆكرانیا بۆخۆیان بوونەتە بارمتە بۆ سیاسەتەكانی زێلێنسكی كە لە لایەن ڕۆژئاواوە پاڵپشتی دەكرێت، بەڵام لەراستیدا "ئۆكرانییەكان ئاشتییان دەوێت، بەڵام سەركردایەتی سیاسی بە پشتیوانی ڕۆژئاوا و بەریتانیا بەتایبەتی، بەردەوامە لە پاڵنانی وڵاتەكە بەرەو شەڕێكی درێژخایەن".

شیكارییەكەی بیگامۆڤ تەنیا وەسفی واقیع ناكات، بەڵكو زیاتر دەڕوات و گریمانەیەك دەخاتە ڕوو كە ڕەنگە ئێمە شاهیدی دەستپێكی ئامادەكارییەكانی ڕوسیابین بۆ وەڵامدانەوەی توند كە بەریتانیا لە ڕووی سیاسی و ڕەنگە سەربازییەوە بكاتە ئامانج.

لە لایەكی دیكەوە مایكل بێنیۆن، ڕۆژنامەنووس لە ڕۆژنامەی تایمز، جەختی لەوە كردەوە لەندەن بەدوای شەڕدا ناگەڕێت، بەڵكو مۆسكۆ وەك هەڕەشەیەكی ڕاستەوخۆ بۆ سەر سەقامگیری ئەوروپا دەبینێت.

بێنیون دەڵێت: پوتین تەنها ئۆكرانیای ناوێت. ئەو هەوڵدەدات ئیرادەی ئەوروپا بشكێنێت و كاریگەریی ڕوسیا وەك ئەوەی لە سەردەمی سۆڤیەتدا هەبووە، جێگیر بكاتەوە.

 ڕونیشی كردەوە كە بەریتانیا هەر لە سەرەتاوە ئەوەی زانیوە، هەر بۆیەش هەڵوێستێكی پتەوی لە پشتیوانیكردنی كیێڤ وەرگرتووە. بەڵام ئاماژەی بەوەشكرد، بەڵێ ئێمە زانیاریی هەواڵگری ورد بە ئۆكرانیا دەدەین، بەڵام ئۆپەراسیۆنی هێرشبەرانە لە ناوخۆی ڕوسیا ئەنجام نادەین، هەرچەندە ئەمە شەڕێكی ئاشكرای ڕوسیایە دژی هەموو ئەوروپا نەك تەنها بەریتانیا.
ئ.ه