سەرنجێك لەسەر گۆڕینی هەردوو بابەتی زانست و بیركاری بۆ زمانی دایك

02/09/2019

ئاوات حاجی

فێربون و بە دەستهێنانی زانیاری پێویست  و فێركردن  لە هەردوو بابەتی بیركاری و زانست بە بێ تێگەیشتنێكی قوڵ كارێكی ئەستەمە . تێگەیشتنی قوڵیش بە بێ زمان زانین و ئاشنابوون بە مان و دەلالەتە  زمانیەكان  ناكرێت . هەر وەك ئاشكرایە كە زمانی دایك لەم ڕووە بێ ڕكابەرە ، بەلام ئە مە بە و مانایە نایەت كە تەنها زمانی دایك تاكە  ئامرازە بۆ فێربوون و تێگەیشتن و فێركردن .

لە سۆنگەی ئەوەی كە زمانی دایك باسترین ئامرازە بۆ فێربوون، پێموایە  بریاری گۆرینی هەر دوو بێ‌بەتی (بیركاری و زانست  ) بریاریكی راست وگونجاوە بەڵام بە رەچاوكرنی پێویستی زانین و فێربونی زمانە زانستیە جیهانیەكان بەتایبەت ئینگلیزی پێوستە زمانی ئینگلیزی بە نادیدە نە گیرێت بە تایبەت ئەو خوندكارانەی كە قۆناغە كانی پێشوتریان بە ئینگلیزی خۆێندوە ، تەنانەت بۆ ئە و خوێندكارانەش كە  سەرتا دەچنە بەر خۆێندن. بۆ چارەسەری ئەم بابەتەش پێشنیار دەكەم زاراوە زانستیەكان هەر بە زمانی ئینگلیزی بخوێنرێن و بەكار بهێنرێن یا خود سەڕایی زمانی كوردی زمانی ئینگلیزیش هاوكات بە كار بهێنرێت ، بۆ نمونە لە بابەتی زانست  كرداری رۆشنەپێك هاتن  (photo sentences  ) بۆبەرگە هەوا  دەستەواژەی ( atmosphere ) وە بۆ لەناوچوون  ( extinction ) لە بابەتی بیركاری كرداری كۆكردنەوە ( plus ) كرداری لیك دركردن (minus  كەرتەكان 
( fraction )  بازنە( cycle ) چوار گۆشە(squares ) و سێگۆشە  ((triangle .... هتد .

ئەم كارەش سەركەوتوو ئەبێت لە بەر دوو هۆكار كە بریتین لە 
یەكەم / زۆربەی مامۆستاین بە گشتی ئاستی ئینگلیزیەكەیان  نزیكە لە مام ناوەند intermediate)  (تەنانەت ئەوانەی خوارمام ناوەندیشن (  basic level   )توانای تەواویان هەیە لەم روەوە .

دووەم/ خویندكار كاتیك بە زمانی دایكی بابەتەكنی پێدەگوترێتەوە و بۆی راڤە دەكرێت  لە هەمان كاتدا بونی چەن زاراوەیەكی زانستی بە  ئینگلیزی كارێكی قورس نابێت و ئاشنایی دەكات بە زمانەكە و ئاستی تێگەشتن و توانایی زانستی فروان دەكات ئە مە سەرەڕای ئەوەوەی ئامادەی دەكات بۆقۆناغەكانی داهاتوو كاتیك بە زمانی ئینگلیزی  دەخوێنێت روبەڕوی  ئاستەنگێكی وەها  نەبێتەوە  .
         
فێركردن و فێربون بە زمانی دایك پرۆسەیەكی گونجاوو سەركەوتووە بەڵام فێركردن و فێربون بەزمانی دایك وتێكەل بە زاراوەی زانستی بە زمانی ئینگلیزی پرۆسەیەكی كامڵ تر و گونجاو تر و سەركەوتووتر ئەبێت.

ئاوات حاجی        

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی