عێراق بەرەو پاشاگەردانی

30/11/2019

سەربەست جیهاد

یەكەم جارە لە مێژووی عیراقدا، حكومەتێك لە ژێر گوشاری جادەدا بروخێ، یان ڕاستتر جادە بكرێتە كوتكی رووخاندنی حكومەت.

زۆر جاری تر و بە هۆكاری جیا جیا حكومەتەكانی هەردوو سەردەمی پاشایەتی و كۆماری رووخاون، بەڵام هیچ جارێكیان لە دۆخی وەكو ئەوەی ئێستا ئاڵۆزدا، نەكەوتون.

ئاڵۆزی ئێستای عیراق دوو لاییە، لایەكیان بێزاری دانیشتوان و لایەكەی تری ململانەی توندی سیاسی دەروون مەزهەبیە. هەریەك لەو لایانە بایی ئەوە توانست و شیانی تێدایە، هەلومەرجەكە لەوە خراپتر بكا، بەڵام ئومێدی دەربازبوون لەو تەنگانەیە ئەگەر نەڵێین هەرنیە، وا یەكجار لاوازە.

كێشەكانی خەڵك زۆر لەوە گەورەترن بە ساڵ و دووساڵ چارە بكرێن، رٍیشاڵی ئەو كێشانە وا بە قوڵایی 50 ساڵی تەمەنی حوكمڕانی بە عسیەكان و پاشان شیعەكاندا، رۆچووە. ئاسۆی یەكلابوونەوەی ململانەی دەروون مەزهەبیش یەكجار تاریكە. ئەزمونی دوو تێك هەڵچوونی شیعەكان لە ماوەی 16 ساڵی ڕابردوودا ئەوەی لێ دەكاڵێتەوە هێشتا لە ناو شیعەكاندا هێزی یەكلاكەرەوەی ململانە، نە بەشەڕ و نە بە سیجالی سیاسی، نەخەمڵیوە. تا سەنگی جەماوەری و سیاسی بایی موباعەیەكی رەها یان لانی كەم نیمچە رەها ببێ و بەشی حوكمڕانیەكی دڵخوازی مەزهەبیش بكا.

كەوتنی حكومەت یان دروستتر خستنی حكومەت، كە لای هەندێكان وەك دوا دەرفەتی چاكسازی و ڕاستكردنەوەی هەڵەكانی ڕابردوو تەماشا دەكرێ و لە مەیدانی تەحریر ئاهەنگی بۆ ساز دەكرێ، هەر ئانە بۆی هەیە وەربگۆڕێ بۆ مەترسی.

گریمانەی ئەوە بە هێزە، سەرۆك وەزیران داوای ئیعفا بكا، ئەوسا سەرۆك كۆمار جێگاكەی دەگرێتەوە، تا ئەوكاتەی هەڵبژاردنی پێش وەخت دەكرێ، بەڵام شیمانەی ئەوەش هەیە، دەسەڵاتی دەستوری سەرۆك كۆماریش لە بەردەم گوشاری دوو سەرەی جادە و رەوتە توندڕەوەكانی ململانەی دەروون مەزهەبی، خۆی پێ ڕانەگیرێ.

یەكەم بەرپرسیارێتی سەرۆك كۆمار، هەموار كردنی زەمینەی هەڵبژاردنی گشتیە. لە دۆخی وەك ئەوەی ئێستای عیراق، هەموو شتێك ناكۆكی لەسەرە. تەواوی جومگەكانی دەوڵەتی عیراق لە ژێر پرسیار و حوكمی جادە و كەڵەوەكێشی رەوتە توندەڕەوەكاندایە. لە جیاتی شەرعیەتی پەرلەمان خواست لە سەر شەرعیەتی جادەیە. جا چونكە لەوێندەر روپۆشێكی ساختەبازانەی شەعبەوی هاریكاری ووروژاندن و گڕ تێبەردان دەكا، شەلع قەلع شەعبیەتی لە چاو پرۆسیسی هەڵبژاردنی ئازاد و ئارام، دە بەرابەرە.

لە ناو چینی سیاسی بۆی هەیە هەڵبژاردنی پێش وەخت و ئەوەی 16 ساڵە ناویان لێناوە پرۆسەی سیاسی، كەم و زۆر قبوڵكراو بێ، بەڵام مەرج نیە بە هەمان ئەندازە لای موزاهەرەچیەكان تەئیدی هەبێ. گەنجانی مەیدانەكانی خۆپیشاندان، فاكتێكی نوێیە نوخبەی سیاسی قبوڵی بێ یا نەیبێ بایەخی نیە. ئیتر لە هاو كێشەی سیاسی و مشت و مڕی چۆنیەتی دەرباز بوون لەو قەیرانە دێرێن هەنوكەییە، قسەو داخوازی خۆی هەیە. ئەوانە ڕەوتێكن لە ڕاستیدا دەزانن چ دەكەن، بەڵام نازانن چییان دەوێ، چونكە ئەوانە قەهر و نائومێدی پەلكێشی كردونە سینگ بە گولەی سارد و گەرمەوە بنێن، نەك ئامانجی سیاسی و حزبی. ئەم گەنجانە، نە هێڵی سیاسیان دیارە و نە بە تەمان ببنە وەزیر و گزیر، داخوازی وان زۆر دوورە لەو تەمەنا و ئاواتانەی پیرەمێردەكانی ناوچەی سەوز هەڵیدەخوازن. بۆیە كەوتنی حكومەت هەر ئەوەندە دڵ گەرمیان دەداتێ كە وەك دەستكەوتی خوێن و ئارەقەی رژاویان، تەماشای كەن. خۆ ئیستیقالەی عەبدول مەهدی سەرە دەرزییەك لە ژیانی چەرمەسەری ئەوان و ئەوانەی كە ئەوان نوێنەرایەتیان دەكەن، ناگۆڕێ. لاشیان یەقینە هەڵبژاردنی پێشوەخت و پەرلەمان و حكومەتی تازەش، لەوانی دی باشتر نابن.

ڕەنگە ئیستیقالەی عادل عەبدول مەهدی و جەڕ و بەحسی حكومەتی كار بەڕێكەر و هەڵبژاردنی پێش وەخت، سەرەتایەكی باش بێ بۆ دامركاندنەوەی كاتی ناڕەزاتیەكان چ بە زۆر و چ بە فریودان و هەڵخڕاندن و پەیمان و بەڵێنی سواو و دووبارە، بەڵام ئەمە هەرگیز چارەسەری سیحری قەیرانە قوڵەكەی عیراق ناكا.

سەربەست جیهاد

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی