مەترسییەكان رووەو هەرێمە؟!

04/07/2020

رێبین عومەر

 خەریكە كار لەكار دەترازێت، دۆخی سیاسی لە ئاستی ناوخۆی كوردستان لە بارێكی خراپدایە، لایەنە سیاسییەكانی هەرێم دوور بەرامبەر بەیەك وەستاون! 

لە ئاستی سیاسەتی هەرێمی، توركیا بە نیەتی زیندووكردنەوەی میساقی میللی، دەیەوێت هاوشێوەی پەلاماردانی  ووڵاتی سوریا و داگیركردنی چەند ناوچەیەك بە پاساوی دروستكردنی ناوچەی ئارام، بێتە ناوخاكی هەرێم و بنكەو بارەگای زیاتری سەربازی لە قوڵای خاكی هەرێم دروستبكات.

سوپای توركیا ئێستا بەقوڵای40 كم كەوتۆتە ناوخاكی هەرێمەوە، بەئاشكرا نزیك شارەكانی هەرێم بۆردومان دەكات، بنكەو بارەگای سەربازی نوێ دروستدەكات. لە نزیك  ئاوەدانی خەڵكی سڤیل شەهید و برینداردەكات و دەستپارێزی ناكات لەو هێرشانەی ئەنجامیداوە، بۆردومانەكەی كونە ماسی نزیك لە شاری سلێمانی، باشتر نیەتی  هێرشەكانی سوپای توركیای دەرخست كە بەڕۆژی رووناك بێگوێدانە پاراستنی خەڵكی بێچەك و سڤیل جیاكاری ناكات لە نێوان بەچەك و بێچەك، چونكە روونە توركەكان لەزەوی بێت یان لە ئاسمان هەركوردێكیان دەستكەوێت دەیكەنە ئامانجی هێرشەكانیان.

 توركەكان چاویان لەوەیە كە لە كۆتایی تەمەنی میساقی میللی بگەڕێنەوە بۆ ئەو ناوچانەی كە لەرابردوو لەسایەی رێككەوتنەكانی دوای جەنگی یەكەمی جیهان لە 1918 لەدەستیان دەرچووە،  بەنییەتی خەلافەتەكۆنەكە دەیانەوێ جارێكیتر لەسەردەمێكیتردا خەلافەتەكەیان بەسەر گەلانی ناوچەكەدا بسەپێنن. 

چارەنوسی كورد چی لێدێت؟
كورد وەك نەتەوە لەبارێكی خراپدایە چونكە لەبەردەم مەترسییەكی گەورەی داگیركاریدایە، سیاسەتی هەرێمی بەوئاراستەیەیە،بەهەر هۆیەك بێت ئەزموونی هەرێم لەبارببرێت، سەرەتای پڕۆژەی داگیركاری دەستی پێكردووە، ترس لەوەدایە هاوشێوەی داگیركارییەكەی عەفرین كورد لە سنور بكشێتەوە، وەك چۆن لەعەفرین خۆی دایە دەست سوپای سوریا پاشان سورییەكان، بەپەیامی رووسەكان لە خاڵە سنورییەكان كشانەوە و دواتر توركەكان بە ماوەیەكی كەم عەفرینیان داگیركرد و بەوەشەوە نەوەستان بەشێكیتری شارەكوردییەكانی سەر سنوریان خستەژێر ركێفی خۆیان و ئەو گروپانەی خۆیان بۆ كاروباری بەڕێوبردنی ئەو ناوچانەیان دروستكردووە، توركەكان سەرباری ئەوەی چاویان لەوەیە كە بۆشاییەكی گەورە لە نێوان خۆیان و كوردا هەبێت كاری جددیش بۆ ئەوەدەكەن بەرهەرناوچەیەك بگەن دیموگرافیەكەی بگۆڕن بەو ئاوارە سوریانە توركیا وەك چەك بەكاری دەهێنێت لەهەركوێیەك بیەوێت، لەعەفرین گرێ سپی جەرابلوس توركەكان ئەوكارەیان كرد خەڵكەڕەسەنەكەیان دەركردوو ئاوارەیان بۆهێنا،ترسی دووبارە بوونەوەی هەمان پلان هەیە لە باشور. 

هاتنی سوپای عێراق بۆ ناوچە سنورییەكان نزیكە لەدووبارە بوونەوەی سیناریۆی رادەستكردنی عەفرینە بەتوركیا، 

توركەكان دۆزی كوردیان كردۆتە گرێی دەرونی هەردەسەڵاتێك لە توركیا حاكم بێت كار لەسەر ریشەكێشكردنی بزوتنەوەی رزگاری نەتەوەی كورد دەكات، نایانەوێت كورد لە مۆزەمبیقیش بەحەقی خۆی بگات. ئەوە تێڕوانینە بڕاوەتەوە ، ئەجەوید لە هەشتاكان قسەیەكی باوی هەبوو ئەگەر خێمەیەكی كورد لە ئەفریقا هەبێت بیانەوێت شتێك بكەن ئەوا ئێمە بۆیان دەچین و تەفروتونایان دەكەین.

ترسەگەورەكە پەرش و بڵاوی نێو ماڵی كوردە؟
وەك پیشەی هەمیشەی خۆی كورد لە تەنگانە یەك نییە، دەوڵەتانی ناوچە سەرباری ناكۆكی و ئاڵۆزییەكانیان لەسەر هیچ كۆك نەبن لەسەرئەوە كۆكن كەكورد نابێت ببێتە مەترسی لەسەر چارەنوسی ئەوان و بەرژەوەندییەكانیان بخاتە مەترسییەوە، ئەزمونی رۆژ ئاوا و باشور گەورەترین مەترسی لەسەر بوونی ئەوان دروستكردووە، هەرلەبەرئەوە بەردەوام سازن بۆ ئەوەی ئەو كیانانەی كورد دروستیكردووە بەهەر شێوەیەك بێت هەڵی وەشێننەوە، بەڵام سەرباری ئەوەی دژەكانی كورد وەها بیرئەكەنەوە كەچی لەم كاتەدا كە مەترسیییەكان جددین لەسەر هەرێم، زۆرتر لایەنەكان دژ بەیەك وەستاون و خەریكی قوڵكردنەوەی كێشەكانیانن. ئێستا ناو ماڵی كوردی لە خراپترین باردایە، زمانی هاوبەشیش بەیەكیان ناگەیەنێت، خەریكە مێژووی ناتەبای میرەكان لە رابردوو دووبارە دەبێتەوە. 

بیرۆكەی دوو زۆنی زیندوبۆتەوە!
 لە دوای رووداوەكانی 16 ئۆكتۆبەری 2017 بۆ مێژوو ئەگەر مكوڕبوونی (قوباد تاڵەبانی) نەبوایە كە گەڕایەوە بۆ پایتەخت و درێژەی بەكاروباری دەوڵەتداریدا، ئەوا زەمینە لەبار بوو كە بەیەك جاری زۆنەكان لەیەك دابڕێن، دەرئەنجام شتێك نەدەما بەناوی حكومەت و قەوارەی كوردی لە هەرێم.
 
ئێستاش گرفتەگەورەكە لەنێوان لایەنەكان هەرماوە كێشمەكێشەكانیان تێپەڕنەكردووە، لەلایەكی تریش پرۆسەی داگیركاری زۆرتر نزیك دەبێتەوە كەمەبەستی سەرەكیان نەمانی ئەم قەوارەیە. حەقە لایەنەكانی هەرێم واز لە سیاسەتی بەرژەوەندی خوازی بهێنن، لە پێناو چارەنوسی خاك و گەل لایەنی كەم لەم قۆناغەی كەمەترسی لەسەر كیانی هەرێم دروستبووە و دۆخی خەڵكیش بەهۆی قەیرانی ئابورییەلەوپەڕی خراپیدایە، دەست بۆ یەك بوون و پێكەوەبوونی نیشتمانی درێژبكەن، تا لەم قۆناغە دەرباز دەبن.
 
رێبین عومەر


ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی

بەپەلە