کەرکوک لە دەستورەکەی (کازمی)دا

14/09/2020

دلێر محەمەد نوری

لەو ڕۆژەوەی کازمی دەست بەکار بووە تا ڕۆژی سەردانەکەی بۆ هەرێمیش، لە مەڕ کێشەکانی هەرێم لە یەک  ماف و قڕوشی عێراق خۆش نەبووە و لە نێوان هەر لێدوانێک و دانەیەکی دیکەدا جەختی لە یەک شت کردۆتەوە کە ئەویش لە چوارچێوەی دەستورداو...بە پێی دەستورو...دەستور لە نێوانماندایە... ئەمانەی دووپات کردۆتەوە. 

لە دوای فشە رێفراندۆمەکەی بارزانی و بەجێهێشتنی کەرکوک و خەڵکەکەشی بە تەنها لە لایەن یەکێتی و پارتییەوە (کە دەڵێم کەرکوک وەکو چەقی ململانێکەیە دەنا مەبەست سەرجەم ناوچە دابڕاوەکانە) بۆ حەشد و ئەرکان جبوری و دواتریش ڕاگەیاندنە پڕ خەجاڵەتییەکەی  بارزانی لە دوای ١٨٠ پلە گۆڕانکاری بە ڕێختەری کوردایەتی و بە تەسلیم بوون بۆ بەغدا لە هەموو ڕوویەکی سەربازی و سیاسی و داراییەوە. لەو ڕۆژەوە تا ئەمڕۆ هەر هەرێمە تەقە لە دەرگای بەغدا دەدات و بەغداش لە دە جاران جارێ بە لا لووتەوە لێی ئەکاتەوە. هەر هەرێمە و رجا و تکای بردۆتە ئەوێ و ئەپاڕێتەوە. هەر بەغداشە و گران ئەیفرۆشێ و هەر ڕۆژە و مادەیەکی دەستور بە هەرێم جێبەجێ دەکات.

هەر لێرەشەوە لە سەرۆک کۆمارەکان و سەرۆک وەزیر و کاربەدەستانی هەرێم ئەپرسم ئەرێ ئەم هەرێمەی ئێمە ئەم هەموو غەدرەی لە بەغدا کردبوو؟ ئەم هەموو بڕگە و مادە دەستوورییانەی  عێراقی پێشێل کردبوو؟ ئەی ئەپرسم ئاخۆ سەرکردەکانی هەرێم بە تایبەتی بارزانی خۆیان لە نووسینەوەی ئەو دەستورە و مادەکانی بەشدار نەبوون؟ نەیانخوێندبووەوە و ئیمزایان لە سەر نەکردبوو و بە میللەتیشیان مۆر نەکرد؟ ئەی ئێستاکە بۆچی بۆ هەرێم سەختە جێ بە جێ کردنی ئەو مادە دەستوریانەی کە خۆی پێی رازی بووە پێشتر؟ ئەی بۆ سەرکردەکانی سەربەخۆیی و کوردایەتی لە خەڵکی خۆیان ناگەیێنن، گەلۆ ئەمە ڕاستییەکەیە و خۆ ڕابێننن لە گەڵ ئەوەی ئاڵای عێراقیش لە مەرزەکان ببینن و فەرمانبەر و سەربازی عێراقیشتان جار و بار بەرچاو بکەوێت و ڕا بێن کە داهاتی ئاو و کارەبا و گومرک و فرۆکەخانەکانیش هەر هەموو لە گەڵ بەغدا ساقی و باقی ئەکرێتەوە تا بودجە و مووچەمان بۆ بنێرن؟ هەر وەها بڵێن گەلۆ بەغدا ڕاست ئەکات ئەو بە پێی دەستور ئەمانەمان لێ داوا دەکات ئەو دەستورەی گەلی کورد بە بێ خوێندنەوەی دەنگی بۆ دا و دەستی ماندووبوونی سەرکردەکانی توند لە سەر گووشیوە.

لێرەشەوە وەکو کەرکوکیەک لە جیاتی سەرۆک و سەرکردە شەرمنەکانی کورد لە ئەلفەوە هەتاکو یێیان، لە خاوەن شکۆی تەمەن ٣ مانگە ئەپرسم ئەخویە کازمی مادەی ١٤٠یش وەکو تەواوی مادە دەستورییەکانی دەستورەکەتان ماددە نیە؟!
ئەی ناکرێت لە گەڵ ئەو هەموو زەغت و پەستانی پارە و داهاتە ئەم مادەیەش کەمێک هێزی بکرێتەوە بە بەردا؟!
لە برادەرانی سەربەخۆییش ئەپرسم، ئەوانەی بە نیازبوون لە شەو و ڕۆژێکدا کەرکووک بخەنەوە سەر هەرێم و سەربەخۆیی ڕاگەیێنن، ئەوانەی دەیانووت کە مادەی ١٤٠ مان بە خوێن جێ بە جێ کرد، ئیتر چاوەڕوانی بەغدا ناکەین. حەمرین ئەکەین بە سنوری دراوسێ تازەکەمان کە عێراقە!

ئێوەی دەسەڵاتدارانی کوردیش دوو سێ ساڵە لە هاتووچۆدان، خاڵ بە خاڵی دەستوریان پێ ڕەوانکردنەوە، هەرچی هەق و ناهەقی پارە و داهات هەیە پێیان ساغ کردنەوە، نەتان پرسی جارێ لە جاران ئەرێ ئەم دەستورە مادەیەکی تیا نەبوو بە ناوی ١٤٠؟ ئەی باشە ناکرێ دەستور وەکو یەک پاکێج جێ بە جێ بکەن؟ بۆیە پێشنیار ئەکەم لە جەولەی داهاتوو کە کازمی و غەیری کازمیتان بینی پێی بڵێن کەرکووکییەکان ئەم پرسیارانەیان هەیە، خۆ ئەوەی جاران کەرکووکتان ئەکرد بەقوربانی نەوت و پارە و ئیمتیازات، هەموویتان چوو ونەما، کازمیشوهێزی سێ پارێزگاری بۆ هێشتونەتەوە، نەک هەرێمێکی فیدرالی، چی ماوە بیدۆڕێنن، بڵێن کازمی هەر بە پێی دەستوریش با ١٤٠ەکەش جێ بە جێ بکرێت و خۆ ئەگەر بە کفری تێگەیشتن بە زمانە شیرینەکەی خۆیان پێیان بڵێن (أفتۆمنون ببعچ الکتاب وتکفرون ببعچ) یاخود ئێوە تا دوا دینار و تا دوا قەترە نەوت بە نیاز نین لە خەمێکی کەرکووک و ١٤٠ ەکەی بن!

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی