دلێر محه‌مەد نوری

ئەگەرچی یەکێک لەوانەکانی کتێبی خوێندنی کوردی، لەقۆناغی سەرەتایی، لەباشوری کوردستاندا، لەدێر زەمانەوە، بەڕستە بەناوبانگەکەی (دارا دوو داری دووری دی)ی نووسەرو پەروەردەکاری گەورە، ئەمین باڵدار دەستپێدەکات. ئەم ڕستەیە ڕەنگە شاڕستەو یەکەم ڕستە بێ کە گوێچکەکانی زۆرێک لەحاکمەکانی ئەمڕۆی کوردستانی پێ ئاشنا بووبێ. ئەم ڕستەیە، تا ئەمڕۆش خۆی لەخانەکانی مێشکی تاکەکانی باشور‌ نەخشاندووەو هەقوایە لەدوای پرسەکانی قاسمی سولەیمانی لەهەرێم، ئیدی ئەم ڕستەیە بگۆڕن بە(نە دارا بوو، نە هیچ دارێکیشی دی بوو)، بەڵکو کاربەدەستانی کوردی باشور بوون‌و قاسمیان لێبوو بوو بەدۆست‌و هەڤاڵ‌و هاوڕێ. وەرە بۆ خۆت نێچیر بیت نیچیر  ببێ بەبەشێک لەڕاوچیەکانی زمانی کوردی.

وەرە سەر لەم هاوکێشەیە دەربکە، حاکم‌و سەردارانی شۆڕشگێڕترین‌و خەباتگێڕترین بریندارترین پارچەی کوردستان، زاری پڕی خۆیان، لهوەسف‌و سەری ڕێزدانەواندن‌و ستایشکردنی کەسانێکدا، خاڵی بکەنەوە کە دەستی سوور بووە بەخۆینی کەسوکارو خزمانی ڕۆژهەڵات. هەموو ئەمانەش لەژێر سایەی حوکمڕانی کوردی خۆماڵیدا.

لەولاشەوە هەر سەرانی قاسمی سولەیمانی، بەبەر چاوی حاکمانی باشور چەندین ساڵ زارای ڕۆژهەڵاتی لەسەر فێربوونی زاری کوردی دەخزێننە زیندانەوە، بەڵام زارا لەبری سەردانەواندن‌و خۆ چەماندنەوە لەبەردەمی دادگای سنە  بەبێ منەت، لەژێر دەسەڵاتی سەرانی قاسمیدا، بەسەرانی قاسمی ئەڵێت (قوڕ بەسەر ئەو  دوژمنەی کە هیوای بەبەندیخانەیە)، منیش لەجیاتی زارا دەڵێم: قوڕبەسەر ئەو دەستەڵاتەی کە هیوای بەقاسمی سولەیمانییە.

وەرە سەر لەم لۆگاریتمە دەربکە، لەژێر دەستی‌و داگیرکاریدا، ژنە قارەمانێک لەسەر زاری کوردی‌و بەزاری کوردی بەرخودان ئەکات، بەڵام لەژێر سایەی حوکمی کوردیداو بەزاری کوردی، سەردارانی کورد وەسف‌و سەنای زیندانیکەرانی زاراو بکوژانی زاری  کوردی ئەکەن.

خاک‌و نەتەوە دووانەیەکن یەکتر پڕدەکەنەوە، هەتا نەتەوە خاک بپارێزێ‌و گەشەی پێبدات، خاکیش بەربوومی خۆیت پێشکەشدەکات. کەواتا ئەو دووە ئەرک‌و مافیان بەرامبەر بەیەکتری هەیە. کوردستان وەکو یەکەیەکی یەکگرتوو کوردیش وەکو یەک نەتەوە، دەرکەوتوە کە جودا ناکرێنەوە هەر هیچ نەبێ لەسەر ئاستی تاکەکانی هەر چوار پارچەکە، کە هەمیشە وەکو یەک تەماشای یەکتر دەکەن. ئەگەر کوردایەتیش وەکو کەرەستەیەک بێت تا تاکەکان وەکو ئەرکی سەرشانیان بەجێی بگەیێنن، هەقوایە خێروبێری خاکیش بۆ دڵسسۆزە ڕاسته قینەکانی بێت، بەڵام لەماتماتیکی سیاسی نەتەوەی کورددا، هەمیشە دڵسۆزەکان لەزیندانیکراوان‌و ئەشکەنجەدراوو شەهیدکراون بوون‌و ئەوانەشی پێچەوانەی ئەرکی نەتەوەیی هەڵسوکەوت ئەکەن، ئەوانن لەخێرو بەرەکەتی خاک ئەخۆن.

ببینن کەسێک پەرە بەزمانی کوردی دەدات زیندانیدەکرێت‌و کەسێکیش لهوەسفی ستەمکار‌و داگیرکار حاکم‌و سەردارانی وڵاتەو زەردەخەنە لەگەڵ دوژمن‌و داگیرکەر ئەگۆڕێتەوەو فرمێسک بۆ خەمەکانیان ئەڕێژێ.

ئەحمەد بێ خەم کە چالاکوانی ڕۆژهەڵات بوو لەهەولێرو خەباتگێڕ بوو دژ بەداعش‌و تورک لەکۆبانی، بەڵام لەهەولێر بەدڕندانەترین شێوە تیرۆر ئەکرێ لەسەر داوای میت‌و هەموو ئاماژەکانیش بۆ ئەوە ئەچن کە هێزی کرێگرتەی دەسەڵات لەم تیرۆرەدا بەرپرسە، هەمووانیش ئاگادارن کە ئەو هێزە دروستکراوانە کێن‌و چ کارەن‌و مەرام لەدامەزراندنیان چیە؟ بەڵام خێرو بێری خاک‌و وڵات بۆ ئەوانەو تیرۆرکردنیش بەشی ئەحمەد بێ خەمە.

ئەمانە دیمەن گەلێکن کە بەردەوام لەتابلۆی سیاسی کوردیدا خۆیان نمایش‌ ئەکەن بەدوو زمان‌و ئاراستەی پێچەوانە، ئاراستەیەکیان لەخزمەتی دوژمن‌و ئەوی دیکەیان لەدژی. هەربۆیە ئەکرێ بڵێین ڕووداوەکانی  ئەم ڕۆژانەی ڕابردوو پێی وتین ئەوە دارا نەبوو زارا بوو، داریشی نەبوو زار (زمان)بوو، بەڵام دوو زاری جیاواز یەکیان زاری زاراو ئەحمەد بێ خەمە کە بە دوژمن ئەڵێ دوژمن‌و خەبات ئەکات دژیان‌و ئەوی دیکەیان زاری دەسەڵاتدارانی هەرێم‌و دارودەستەیان کە هەم وەسفی دوژمنانی پێ ئەکەن‌و هەم خەباتگێڕانی کوردیشیان بۆ تیرۆر دەکەن.

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی