یادێك له‌ ووڵات فرۆشتن

20/11/2022

مسعودعبدالخالق

له‌ رۆژێكی وه‌ك ئه‌ورۆ له‌سالی 1926 سه‌ركرده‌یه‌كی هندیه‌ سوره‌كانی ئه‌مریكا دورگه‌ی (مانهاتن)یان فرۆشت به‌ قوماش كه‌ ته‌نها بایی 26 دۆلاری ئه‌مریكی بوو ، وولاتفرۆشی پیشه‌یه‌كی تایبه‌تیه‌ جیایه‌ له‌گه‌ل خیانه‌ت و مورته‌زه‌قه‌یی ، ئه‌وانه‌ ده‌گرێته‌وه‌ كه‌ وولاته‌كه‌ له‌ژێر ده‌ستی خۆیانه‌ ، بنەمالەی پاشای ئیسپانیاو فلیپینیان فرۆشته‌ ئەمریكا بە 20 ملیۆن دۆلار ،هه‌ر ئه‌مریكا ئەلاسكای لە بنەمالەی قەیسەر روسی كڕی بە 7ملیۆن دۆلار، ولایەتی فلۆریداشی له‌ بنه‌ماله‌یه‌كی فه‌رمانڕه‌وای كڕیەوە بە 5 ملیۆن دۆلار، بنەمالەی شریفی مەكە و ئالسعود و ئیتحادی تەرەقی فلستینیان فرۆشت بە بڕی400000لیرەیان فرۆشت، ، ڕووباری دجلەش بە 000 250لیرە فرۆشرا بەریتانیا ، بنەمالەی خدیوی میسر بەهۆی كەلەكە بوونی قەرز كەنالی سویسی فرۆشتە بریتانیا بە 22ملیۆن فرانك...زۆری تر ، ئەزمونی فرۆشتنی وەتەن (كەمیك لەكوردستانی ئیستا نزیكە) سالی 1893 لەدورگەی هاوای ڕاپەڕین كرا، دوای حوكم بوه‌ بنه‌ماله‌یی و وەزیرێكیان لێپەیدا بوو زۆر شارەزا بوو لە فرۆشتنی سامانی سروشتی ،هەرجارەو بەشێكی دەفرۆشت بۆ مەسروفاتیان، ووتیان بادەولەت راگەیەنین هەمو قەرزەكان دەدەینەوە ، دوای 25 سال حوكمی گەندەلی ومیراتی وبنەمالەیی وولاتیان پێ بەڕێوە نەچوو وولاته‌كه‌یان فرۆشتە ئەمریكا بە 60 ملیۆن دۆلار ، ئەوەی خۆشحالیە لەمێژوودا یەك سەركردەی كورد نەبوە بیریشی لەوولاتفرۆشی یان بەشێك بفرۆشی ، بەلام لەئیستادا دەبینین سامانی وولات بە ئاشكرا دەفرۆشرێت ،بیری نەوت بۆ 50سال دەفرۆشرێ ،سەلەم دەكرێ بەسەر وولات ، حكومەت واپێدادێ هەموشتێك دەفرۆشێ واخۆشی دەفرۆشی ،ئەوەتا وەزارەتەكان دەفرۆشی ..كەس نازانی چی فرۆشتوتە وولاتان، له‌ 22/6/2016 سه‌ركردایه‌تی كورد به‌ ئاشكرا ڕێكه‌وتنی 8 ماده‌یی له‌گه‌ل عێراق كرد كه‌ به‌شداری شه‌ڕی دژی داعش بكا له‌ناوچه‌ جێناكۆكه‌كان به‌ بڕی 415 ملیۆن دۆلارو دوایش ده‌بێت بۆ سوپای عێراق به‌جیی بێلی(بڕوانه‌ هه‌ردوو ماده‌ی 6 و 7 ی ڕێكه‌وتنه‌كه‌ ) ، ئه‌وه‌ی زۆر مه‌ترسیه‌ ئه‌وه‌ی خواره‌وه‌یه‌ : ڕۆژنامه‌ی (سه‌باح)ی توركیا و ڕۆژنامه‌ی (السفیر)ی لبنانی رۆژی 22/5/1995 هه‌والێكیان بلاوكرده‌وه‌ و ده‌لێن سه‌ركردایه‌تی ئیستای كوردستان نیوه‌ی كوردستانیان به‌داهاتی نه‌وت و دارستانه‌وه‌و فرۆشتوته‌ توركیا به‌ 30 ملیار دۆلار ، ده‌قی ڕێكه‌وتنه‌كه‌ له‌ كتێبی ( جنه‌ كردستان فی جحیم العراق )له‌ ل77 بلاو كرایته‌‌وه‌ ، خۆ ئه‌گه‌ر له‌بیرمان بێت له‌كاتی داربڕینه‌وه‌كانی سوپای توركیا ووتیان ده‌نگ نه‌كه‌ن ها ئێمه‌ ئه‌و شوێنانه‌مان كڕیوه‌و ده‌سه‌لاتی كوردی نوقه‌ی نه‌ما . 

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی