فەرموون، ئەوە دەستوور، جێبەجێی بكەن

05/08/2025

به‌رهه‌م جه‌مال


 
لێدانەوەی ئەم قەوانە كۆنانەی باسكردن لە گوایا ”مافی دەستووریی”، كە خێڵی دەستەڵات لە هەرێم، لە ئاستە زیاتر پترۆلیۆمیی (كەرتی وزە) و داراییەكەدا، بۆ مانۆڕی كارتتێكەڵكردن و پاساوبەخۆدان بە پڕۆژەی تاڵانكاریی و هۆشبادانی لایەنگر و كادرە موفتخۆرەكانیان بەردەوام باسی لێ دەكات، لە ڕاستییدا، هیچ نیە جگە لە ڕیتۆریك و دەقپێوەگرتنێكی زمانەوانیی بێمانا و بێبنەما، كە تەنانەت بۆ خۆشیان، گومانی تێدا نیە، باوەڕی ئازادانە و كردارییان بە ناوەڕۆكی نیە.
 
دەستووری عێراق لە ماددە و بڕگەكانی خۆیدا دەڵێت:

١- "داهاتە فیدڕالییەكان" (پترۆلیۆم و گومرگ و نیوەی داهاتی ناوخۆی هەر زۆنێكی عێراق)، پێش دادپەروەرانە دابەشكردنەوەی بەسەر هەر زۆنێكدا، دەبێت سەرەتا بگەڕێندرێتەوە ناو ئەو دەستە گشتییە فیدڕالییەی عێراق كە لە دەستوور خۆیدا لە ٢٠٠٥ ڕێكەوتنی لەسەر كراوە و، دەستەڵات لە هەرێم كاری پێ ناكات—مادده‌ی ١٠٦.

٢- داڕشتنی سیاسەتی ئابووریی و بازرگانیی و بەستنی هەر پەیماننامە و گرێبەستێكی نێودەوڵەتیی—كەرتی پترۆلیۆم لێرەدا—دەستەڵاتی حكومەتی فیدڕالییە و، دەستەڵات لە هەرێم كاری پێ نەكردووە—ماددەی ١١٠/ بڕگه‌ی ١.

٣- "نەوت و غاز موڵكی تێكڕای گەلی عێراق"-ە. كەواتە، داهاتی كۆی ئەم كەرتەش بۆ كۆی گەلی عێراقە و، دەبێت هەموو زۆنە پترۆلیۆمییەكانی عێراقیش ئەم داهاتە بگێڕنەوە ناو خەزێنە گشتییە فیدڕالییەكەی عێراق و، دەستەڵات لە هەرێم كاری پێ ناكات—ماددەی ١١١.

٤- بەڕێوەبردنی كەرتی وزە، مەرزەكان،  سەرچاوەكانی بەرهەمهێنان و دابەشكردنی كارەبا و تەنانەت سیاسەتی تەندروستیی گشتییش لە هەرێم پڕۆسەیەكی هاوبەش و ڕاوێژكاریی نێوان هەرێم و حكومەتی فیدڕالییە و، دەستەڵات لە هەرێم كاری پێ ناكات—ماددەكانی ١١٢ و ١١٤/بڕگەی ٥, ٢, ١.

فەرموون، ئەوە دەستوور، جێبەجێی بكەن، ئەو ”ماف”-ی ماددە و بڕگە دەستوورییانەی كە ساڵانێكە ڕووقایمانە تەشقەڵە و تەتەڵەی سەفسەتەی سیاسیی پێ دەكەن و، بە جورئەتەوە و ئازادانە، لەجێی دەستڕاكێشان بۆ تایتڵ، لەسەر ناوەڕۆكیان ڕاستگۆیانە ناوەستن و، هەوڵی باشكردنی ژیانی خەڵك، نەك خۆتان، لەناو دەستووری هاوبەشی عێراق و بە تەبایی لەگەڵ بەغداددا نادەن.

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی