د. ئەمیر حسێن

    دەڵێن : “ کاتێک حکومەتەکان میز دەکەن بەسەرهاونیشتیمانیاندا ، ڕاگەیاندنەکان ڕۆڵیان دەستپێدەکات ، بۆئەوەی باوەڕیان پێ بێنن ئەوە بارانە دەبارێ “ ئەگەرچی ئەم مێتافۆڕە دەگێڕنەوە بۆ شۆڕشگێڕی جیهانی ( گیڤارا) ، بەڵام سەداو دەنگدانەوەی ئەم تێگەیشتنە تەنها لە نێو لاپەڕە زەردەکانی مێژوو، یان بۆچونی تەنها کەسێکدا گیرنابێ ، بەڵکو بەردەوام پەلو پۆی تازە دەهاوێ بە نێو تێزی جۆراو جۆری هزرمەنداندا تا دەگات بە ئەمڕۆ ، چونکە پەیوەندی دیالکتیکی سیانەی هاوڵاتی و مێدیا و دەسەڵات . پەیوەندی بە مەترسیدارترین ئامرازەکانی دەستبەسەرداگرتندا هەیە ، بە تایبەت لەم سەردەمەدا ، ئەویش لاڕێکردن و هەڵداشتنی ئاگامەندی جەماوەرە لە ڕێگەی گوتاری ئاراستەکراوی درۆزنانەی مێدیاییەوە .

    ئەگەرچی لەسەردەمی جەنگ و ململانێکاندا ئەم کوندە میزە بە خوڕتر هەڵدەڕژێتە نێو هۆشیاری جەماوەر ، بە ئامانجی لەکارخستنی یان لانیکەمی سڕکردنی ، بۆیە  تا دێت مێدیا زیاتر قاچ ڕادەکيشێ و تەنها بە شاردنەوەی حەقیقەت ناوەستێ بەڵکو هەوڵدەدات لە ڕەزیلەتدا ڕەونەقی فەزیلەت بدرەوشێتەوە ، لە زەلیلەتدا شکۆ، لە درۆدا ڕاستگۆیی ، لە بێمانایدا مانا ، لە شکستدا سەرکەوتن ، لە نابوتیدا جوانی ، لە ستەم و نادادیدا ئازادی و دادپەروەری ، لە دزی و گەندەڵی وخیانەتدا نیشتیمان سازی ، لە بێ ئابڕویدا ڕوو سوری و حەیاو ئابڕو ، لە هیچوپوچی و هەڵچۆڕانی ئەخلاقدا شانازی و لەخۆ ڕازیبون ، لە دڕندەیی و توندڕەویدا پێکەوەژیان و یەکتر قبوڵکردن …. تا دەگات بە هەڵڕشتنی بێشەرمانەی کوندە میزەکانی دەسەڵاتداران ، بەناوی گرمەی هەورە ئاوسەکانی پەڵەو مژدەی کۆتایی هاتنی وشکەساڵی .

    فۆکۆ زۆر جوان ڕونی دەکاتەوە ، لە کاتێکدا پێیوایە دەسەڵات تەنها توندو تیژی ڕاستەوخۆ پراکتیزە ناکات ، لە پێناو سەپاندنی شکۆی دەوڵەت ویاساو دامودەزگاکانی بەسەر هاونیشتیمانیاندا ، بەڵکو زۆر بە چڕی دەستدەکات بە سەرمایەگوزاری نا ئەخلاقی و وەبەرهێنان لە ( بەرهەم هێنانی حەقیقەت) دا، لێرەوە حەقیقەت ئەوە نیە هەیە ، بەڵکو ئەوەیە دەگوترێت ، ئەوە نیە ڕودەدات بەڵکو ئەوەیە دەیانەوێت ڕوبدات ، ئەوە نیە بوە بەڵکو ئەوەیە دەبێت ببێت ، ئەمەش مەترسیە ترسناک و قوڵەکەی مێدیایە ، کاتێک نەخشە بۆ ئەو چوارچێوانە دەکێشێ خۆی مەبەستیەتی وەکو قالبی ئامادەکراو ، پێویستە هاونیشتیمانیان بیری تێدا بکەنەوە ، یان ماف بەخۆی دەدات ئەوە دیاریبکا و بسەپێنێ چی ڕەواو سروشتیە یان چی ناڕەواو ناسروشتیە ، گرامشی ئەوە ناودەنێت ( هەژموونی ڕۆشنبیری یان کلتوری) ، تیایدا دەستەبژێران پێویستیان بە چەک نیە بە قەدەر ئەوەی پێویستیان بە باڵادەستی دیدو جیهان بینیانە ، لە پێناو بەدەستهێنانی ملکەچی ئارەزومەندانەی ئەوانیتر .

    کاتێک ئاماژەی باران ، بۆ چڵکاو پاشەرۆی هەڵڕژاوی زێرابی دەسەڵاتداران دەکرێ ، هەرگیز مانای گەوجی و دەبەنگی هاونیشتمانیان نیە ، بەڵکو ئەوەمانای قەدەری ژیانکردنە ، لە نێو زمانێکدا وشەکانی لەسەر واتای درۆ هەڵچنراوە ، درۆیەکی شاخدار بەتامی حەقیقەت ، لە بۆرسەی ئەم ڕۆژگارەدا بەنرخی حەقیقەت مامەڵەی پێوە دەکرێ . لە تێڕوانینی جان بۆدیاردا ئێمە بەتەنها توشی سەرابی ڕوانین یان وەهمی بیستن نەبووین ، بەڵکو ئێمە دەچینە ناو جیهانی "سیمولاسیۆن" گێڕانەوەو وێکچواندن یان فۆڕماندن ، تیایدا مێدیا زۆر بێشەرمانە تەنها کار لەسەر ئەوەناکات سێبەری شتەکانمان بە ڕاستەقینە دەرخوارد بدا ، وەک چۆن پلاتۆن لە پێناو پاراستنی کۆمارەکەی دەیویست شاعیرو هونەرمەندان شاربەدەر بکا ، چونکا پێیوابو ئەوان تەنها سێبەری سێبەرەکان وێنا دەکەن نەک حەقیقەتی شتەکان ، بەڵکو لێرەدا میدیا بەیەکجاری شوێن بە حەقیقەت چۆڵ دەکا و خۆی دەبێتە جێگرەوە ، وێنەکان تامی زیاتر دەبەخشن لە ڕاستەقینەکان ، شاشەکان ڕونتر لە سروشت ، لاپەڕەکان ئاڵو واڵاتر لە ڕاستی ، سێبەرەکان  تۆختر لە خودی شتەکان ، شەپۆلی سەراب هەڵچوتر لە دەریاکان ، هاشوهوشی میمبەرەکان بەرزترلە بانگی حەق ، بۆیە ناوی ناوە “ سەردەمی ھاوشێوەکردن یان ھایپەرواقیعHyperreality -   “ تیایدا وێنە پێش حەقیقەت دەکەوێت ، کاتێک بە خوڕ دەڕژێتە ناو ئاگامەندیمان وەک تاڤگەیەکی هەڵچو، جواننتر خۆی نمایش دەکات  .

     لێرەوە میز وەکو پاشەرۆ ناڕژێ بەسەرماندا بۆ ئەوەی ڕەتی بکەینەوە یان لانی کەم قبوڵی نەکەین و چەتری بۆ هەڵدەین ، بەڵکو وەکو بارانی ڕەحمەت زەوی تینوی حەقیقەتمان ، ئاوپڕژێن دەکات ، ئێمەش وەک بارمتە و تەسلیم بوو خۆمانی لە ژێردا ڕادەخەین . لە هەموو شتێک مەترسیدارتر لەم هاوکێشەیەدا ، ئەوەنیە دەسەڵات چی بە هاونیشتمانیان دەکا ، بەڵکو باوەڕهێنانی هاونیشتیمانیانە بەم چارەنوسە ، چونکە ستەم لە دەرەوە ئەوکاتە سەرجەم پایەکانی دادەکوتێ ، کاتێک لە ناوخۆدا دەگۆڕێ بۆ باوەڕهێنان ، واتە دەستی دەگاتە سنورەکانی بیروباوەڕ و بە ویستی خۆی دەستکاری دەکا ، بۆیە ڕووبەڕوبونەوەی دۆخێکی لەم شێوە سەرەتا بە جۆماڵکردنی هۆشیاریمان لە دڕک وداڵی درۆزنانە دەستپێدەکات .
   لە کۆتایدا دەستەبژێری دەسەڵاتخوازی کوردوستان ، بە باشترین تەکنۆلۆژیای مێدیایی ، بە دەیان و بگرە سەدان کەناڵی جۆراوجۆری تێرو پڕی بیستراو بینراو نوسراو ، بە سەدان و بگرە هەزاران ڕۆژنامە نوس و شڕۆڤەکارو ڕۆشنبیرو پەڕلەمان تێرو چالاکوان و پەیجەوان و کۆمێنت نوس و دامودەزگای سەیرو سەمەرەی حیزبی و حکومی لە گەڵیدا لەشکرێکی دەیان هەزاری لە کادیری ڕێکخراو تەڵقیندراو بەردەوام کوندەمیز هەڵدەڕێژن بەسەر میللەتێکی شەکەت و ماندوی ڕۆچو لە قەیران و میحنەتی پڕ لە نائومێدیدا ، کە هێشتا تەپوتۆزی بیابانەکانی عەرعەرو سێبەری سمێڵە فشەکانی عەجاج بەتەواوی زاکیرەیان جێ نەهێشوە ،  تەنها گوناهیان ئەوەیە هیواو متمانە کردونی بە دیل و بارمتە ، بەدەست کۆمەڵێک ( شۆڕشگێڕی ) دوێنێ و دزو ستەمکاری ئەمڕۆوە .

ئەم وتارە دەربڕی بۆچونی نووسەر خۆیەتی