شارپرێس:
فازڵ میرانی، سكرتێری مەكتەبی سیاسیی پارتی دیموكراتی كوردستان لەچاوپێكەوتنێكی لەگەڵ هەفتەنامەی رووداو رایگەیاند حیزبەكەی سوورە لەسەر ئەنجامدانی راپرسی لە 25ی سێپتێمبەری داهاتوو.
فازڵ میرانی هۆشداریش دەدات بەوەی "ئەگەر راپرستی نەكرێت، كەلێنی نێوان حیزبەكانی كوردستان فراوانتر دەبێت"، راشیگەیاند "هیچ دەوڵەتێك دژی راپرستی نییە".
سەبارەت بەكاراكردنەوەی پەرلەمانیش ناوبراو ئەوەی راگەیاندووە "پارتی مەرجی خۆی لاداوە، مەرجیش لەكەس قبووڵ ناكات"و لەبارەی كۆبوونەوەی نێوان حیزبەكەی‌و بزووتنەوەی گۆڕان جەختیكردووەتەوە، "پارتی‌و گۆڕان بۆ كۆبوونەوە پێویستیان بە نێوبژیوان نییە"
دەمەوێ لە كۆبوونەوەی حەوتی حوزەیران بە سەرۆكایەتی بارزانی دەستپێبكەم كە لەوێ بڕیاری راپرسی لە ئەیلولی ئەمساڵ درا، ئایا سەرباری هاتنە پێشی هەر بارودۆخێك، راپرسی هەر دەكرێ؟
فازڵ میرانی: سەرۆكایەتی هەرێم بڕیاری داوە 25ی ئەیلول راپرسی بكرێ، دوای ئەوەش كۆبوونەوەی لەگەڵ زۆربەی حیزبەكان كردووە، چ ئەوانەی لە پەرلەمان و حكومەتن، چ ئەوانەی لە دەرەوەی حكومەت و پەرلەمانن، بۆ ئەوەی رای گشتیی بزانن ئەو بڕیارە بە تەنیا بڕیاری سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان نییە. بەو پێیەی ئەو حیزبانە نوێنەرایەتی خەڵك دەكەن، جا چ لەڕووی ژمارەی ئەندام و لایەنگرەوە، یان بەپێی نوێنەریان لە پەرلەمان. راوێژكردنی سەرۆكایەتی هەرێم لەگەڵ ئەو حیزبانە قوەتێكی ئیلزامی زیاتر دەداتە بڕیارەكە، چونكە ئەو حیزبانەی كە 25ی مانگیان داناوە، ئاسان نییە پاشەكشەی لێ بكەن.
بەڵێ ئێمە لە 25ی مانگ ریفراندۆم دەكەین. نەك ئێمەی پارتی، ئێمەی كوردستانی، چونكە ئەو بڕیارە بڕیاری پارتی نییە، بەڵام لە سەركەوتنی رەنگە پارتی قازانجی زۆرتر بكات، لە بەرامبەردا لە سەرنەكەوتنی خوانەخواستە، پارتی زۆرتر زەرەر بكات. چونكە هەندێك هێزی سیاسی بەبێ ئەوەی ئەوە نیازی پارتی بێ، بەشێوەیەك لە شێوەكان بۆ ئەوەی بیكەنە پاساوێك و خەڵك بەشدار نەبن، دەڵێن ئەوە بۆچوونی حیزبێكە، یان بۆچوونی مەسعود بارزانییە، ئەمانە بیانوون.
ئەوانەی پشتگیری دەكەن یان دژی ریفراندۆمن، هەق وایە پرسیارێك لە هەردوولا بكرێ، ئەوەی هاندەرە و گەرموگوڕە بۆ ریفراندۆم، پێی بڵێی بۆچی وا گەرموگوڕی؟ ئەوانەشی دژن یان بەدوای بیانوودا دەگەڕێن، بڵێی كاكە خێرە ئێوە دژن؟ هەر یەكەیان بیانووی خۆی هەیە، لەم سەردەمەدا دەبێ رێز لە بیروڕای تاك بگیرێ. شتێك هەیە بۆچوونی موعارز و موخالفیش كۆدەكاتەوە. ئەویش مەسەلەی ریفراندۆمە، ئایا پروپاگەندەیەكی حیزبییە بۆ هەڵبژاردن، یان مەسەلەیەكی نەتەوایەتی؟
پارتی مەرجی خۆی لاداوە و مەرجیش لە كەس قبوڵ ناكات
من دژە راپرسی نابینم بە فەرمی، ئەوانەی نیگەرانن دەڵێن لە چاو گەورەیی ئەو پرسە، پارتی لە موبادەرەكانی بۆ ئاشتەوایی نیشتیمانی كە هەندێك دەڵێن لەسەر دەستی پارتی لە گرێژنە دەرچووە، ساردە؟
فازڵ میرانی: ئێمە رێز لە هەموو بۆچوونێك دەگرین، بەڵام ئەو پرسیارە پرسیارێكی دیكە دێنێتە پێش: ئایا نەكردنی ریفراندۆم ئەو كێشانە چارەسەر دەكات؟ یان ئەنجامدانی ریفراندۆم ئەو ساردیەی هەیە هەموومان لە یەك پرۆسەدا كە شەریك بین، زیاتر دەیپارێزین؟ بۆ نموونە لە راپەڕیندا هەموومان شەریك بووین، پاراستوومانە. برایانی پەكەكە شەڕیان كرد، هەموومان پێكەوە بەرگریمان كرد. داعش هات هەموومان بەرگریمان كرد. لەبەر ئەوە پرۆسەیەك ئەگەر هەموومان بەشداربین ئەو ساردییەی پێشتر هەبووە لەوانەیە چارەسەری بكات. بۆچی نیگەران بین؟ من دەزانم باسی پەرلەمان دەكەی، ئەوانەی لێرەش نین هەر باسی پەرلەمان دەكەن، چونكە ئەوە جارێك و دووجار نییە، ئێمە وەكو پارتی ئەو شتەمان لەبەر كردووە. دوایین هەنگاو كە پارتی هاوێشتی. بەو شێوەیەی كە برایانی گۆڕان بێن دانیشتنێكی پەرلەمان بكرێ و كاك یوسف سەرۆكایەتی دانیشتنەكە بكات، دواتر سەرۆكایەتییەكی دیكە هەڵبژێردرێ، من ئەوە ناشارمەوە لەوانەیە ئەگەر بەشێوەیەكی دیكە ئەو پێشنیازە كرابا، قبووڵ بووایە لەلای ئەو كەسانەی كە ئاماژەت بۆ كردن. یان لە سەردەمی خوالێخۆشبوو نەوشیروان مستەفا ئەمە بكرابا، بڕیارێكی ئاسانتری لێ درابا. بەس دیسان ئێمە دەڵێین: ئەگەر ریفراندۆم نەكەین، خۆ ساڵێك پێش ئێستا باسی ریفراندۆممان نەكردبوو، ئایا ئەو كێشانە چارەسەر بوون؟ پرسیار ئەوەیە كە ئەگەر ریفراندۆم نەكەین پەرلەمان كارا دەكرێتەوە، ئەو كێشانە چارەسەر دەبن؟ من دەڵێم ئەگەر پێكەوە ریفراندۆم بكەین، پەرلەمان كارا دەكرێتەوە، ئەگەر نەیكەین كەلێنی نێوان هێزە سیاسییەكان فراوانتر دەبێ.
هیچ وڵاتێك دژی راپرسی نییە
گۆڕان مەسەلەی سەرۆكایەتی پەرلەمان دێنێتە پێشەوە، ئێوە چۆن دەتوانن ئەو پرسە لەگەڵ گۆڕان چارەسەر بكەن، بەتایبەتی بارزانی وادەی داهاتووی هەڵبژاردنی داوەتە دەست كۆمسیۆن و راشیگەیاند كە خۆشی كاندید ناكاتەوە؟
فازڵ میرانی: نە ئێمە و نە جەنابی سەرۆكیش نەمانگوتووە ماوەكە تەواو نەبووە، ساڵێكە گوتوویەتی ماوەكەم تەواو بووە. بە حیزبەكانی گوت كەسێك لە شوێنی من دابنێن. زۆرجار گوێم لە یاساناسەكان لە پەرلەمان بەوانەی خۆشمانەوە دەبێ كە دەڵێن دەبێ ئێمە سەرۆكی هەرێم بگۆڕین. پێش ئەوەی سەرۆكی هەرێم باسی گۆڕینەكەی بكات، دەبێ ئێمە چارەسەرێكی یاسای سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان بكەین، خیلافی سیاسی نێو حیزبەكان تەنیا ریفراندۆم نییە، بەڵكو شێوەی هەڵبژاردنی سەرۆكی هەرێمە كە دواجار لەلایەن میللەتەوە هەڵبژێردرا، كەس ناتوانێ دەستكاری ئەمە بكات، مەگەر پەرلەمان یاسایەكی دیكە دەربكات. ئینجا بە رێككەوتنە، بە زۆرینەیە، بەس دەبێ تەوافوق بێ. ئێمە وەكو پارتی دەڵێین دەبێ سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەلایەن میللەتەوە هەڵبژێردرێ. هەندێك حیزب دەڵێن نەخێر دەبێ لەلایەن پەرلەمانەوە بێ. ئەوە دەبێ لە داڕشتنی دیباجەی دەستوور و خاڵەكانی كە پەیوەستە بە سەرۆكایەتی هەرێمەوە، جێگیر بكرێ. پێشتر لە پەرلەمان بوو، لەسەر داوای ئەو حیزبانە كردمان بە خەڵك، ئێستا هەمان ئەو حیزبانە دەڵێن نەخێر، لەلایەك بانگەشەی دیموكراسی دەكەن، لەلایەكیش داوا دەكەن پرۆسەكە لە خەڵك وەربگیرێتەوە و بدرێتە دەست 111 كەس لە پەرلەمان. من یەكێك لەوانەم كە دژی ئەوەم سەرۆك لەلایەن پەرلەمانەوە هەڵبژێردرێ، وەنەبێ من دژی سیستمی پەرلەمانیم، حیزبەكەشم دژی سیستمی پەرلەمانی نییە. بەڵام نیزامی پەرلەمانی لە شێوەی هەڵبژاردنی سەرۆكی هەرێم دیاری ناكرێ. نیزامی پەرلەمانی شتێكە و شێوەی هەڵبژاردنی سەرۆكی هەرێم شتێكی دیكەیە.
گەڕانەوەی د.یوسف بۆ یەك دانیشتن پێشنیازی گۆڕان بوو
كاراكردنەوەی پەرلەمان بە سەرۆكایەتی یوسف محەممەد بۆ یەك دانیشتن و دواتریش گۆڕینی دەستەی سەرۆكایەتی پەرلەمان، پێشنیازی ئێوە بوو یان یەكێتی، یان لە ئەنجامی گفتوگۆی گۆڕان و یەكێتی بوو؟
فازڵ میرانی: ئەوە پێشنیازی گۆڕان بوو پێش ساڵ و نیوێك، یەكێتیش تەبەنی كرد، بەڵام ئێمە رەتمانكردەوە. پێش ئەوەی كاك نەوشیروان بچێتەوە لەندەن ئەو پێشنیازە هەبوو. گۆڕانیش رازی بوو، بەڕێز كاك عومەر عینایەت بەربژێری گۆڕان بوو بۆ سەرۆكایەتی پەرلەمان كە ئەندازیارە و كەسێكی كوردپەروەرە و بنەماڵەكەی دەناسین. دواتر بووە پێشنیازی یەكێتی، دواتر بووە پێشنیازی ئێمە و یەكێتی، بەڵام گۆڕان رەتیكردەوە. هەموو گلەیی لە پارتی دەكەن، پارتی سنگی فراوانە بۆ گلەیی، دەڵێن پارتی خراپە و عینادە، باشە ئەوە ئێمە لە عینادی خۆمان هاتینە خوارەوە، لایەنی دیكە بۆ نایەتە خوارەوە؟
زۆرجار لەڕێی توركیا و ئێرانەوە دانوستاندن دەكەن، بۆچی راستەوخۆ دانوستاندن ناكەن؟ لە كاتێكدا عومەری سەید عەلی هەڵسوڕاوی باڵای گۆڕان گوتی ئێمە ئامادەین بۆ گفتوگۆ و دەرگای گفتوگۆمان لەگەڵ كەس دانەخستووە؟
فازڵ میرانی: من پێش ئەوە پەیوەندیم بە كاك عومەرەوە كردووە، لەگەڵ كاك جەلال جەوهەر قسەم كردووە، ئێمە هەمیشە داوای دانیشتنمان كردووە، بەڵام هەندێك كەس لەنێو گۆڕان و هەندێكیش لە دەرەوەی گۆڕان نەیاندەویست ئەو گفتوگۆیە راستەوخۆ بكرێ، نازانم هۆكارەكەی چییە.
بە ئێستاشەوە؟
فازڵ میرانی: ئێستاش ئێمە حازرین لەگەڵ گۆڕان دابنیشین. ئێمە بەو ریشە سپییەوە چووین بۆ پرسەی كاك نەوشیروان، چاوەڕێی ئەوەین برادەرانی گۆڕان بێن لەگەڵمان دابنیشن. ئێستاش چاوەڕێین ئەوان كاتی كۆبوونەوە دیاری بكەن.
ئێوە دەتانەوێ چی بڵێن؟ لە كاتێكدا بەڕێز نێچیرڤان بارزانی، جێگری سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان لە تەنیشت كاك عومەرەوە وەستابوو، ئەوان گوتیان ئێمە دەرگای گفتوگۆمان دانەخستووە؟
ئێمە دەستبەرداری عینادی خۆمان بووین
فازڵ میرانی: ئەو بابەتە پێویستی بە ناوبژیوان نییە، چونكە نە گۆڕان ئێمە دەردەكات، نە ئێمەش گۆڕان دەردەكەین، ئێمە برای یەكدی نین، بەڵام شەریكی یەكدین. با وا بڵێین دوێنی لایەنەكان هەموویان داوایان دەكرد و ئێمە رەفزمان دەكرد، ئەوە ئەمڕۆ ئێمە قبوڵمان كردووە، ئەوان... من حەز ناكەم بكەومە نێو ئەو گفتوگۆیە، بەڵام ئێمە ریفراندۆمەكە هەر دەكەین، ئەگەر بڵێن بارودۆخی پارتی حەساسە و با مەرجی خۆمان لەسەر پارتی فەرز بكەین، با لەو لایەنەوە خەیاڵیان ئاسوودە بێ. ئێمە ریفراندۆم هەر دەكەین. مەرجی خۆمان لاداوە و مەرجی خەڵكی دیكە قبوڵ ناكەین، ئەوە لایەنێكیان. باشە ئەگەر ئێمە پیاوی باش نین، بۆ ئەوان یەكێكیان خۆیان ناكەنە پیاوی باش. ئێمە ئەگەر بارودۆخی كوردستان لەبەرچاو بگرین، بەڕاستی لەڕووی مەنتق و واقیعیەتەوە عێراق ئێمەی ناوێ، نەك ئێمە عێراقمان نەوێت. ئەوان ژینگەیەكیان بۆ كورد دروست نەكرد كە بیر لە جیابوونەوە نەكەنەوە. كورد هەر لە 2003وە بە ئیختیاری خۆی لەگەڵ عێراق بووە، ئەوانەی ئەمڕۆ هەڕەشەمان لێدەكەن، ئێزدی دەكەنە شیعە و مەسیحی دەكەنە شیعە و كوردستان دابەش دەكەن، لەسەر شانی ئێمەی كورد ئەو پۆستانەیان وەرگرتووە.
من دیسان دەڵێم بۆچی داوای باشییەكە لە ئێمە دەكەن، بۆچی خۆیان لە باشییەكە دووردەخەنەوە؟ چونكە شەریكمان هەیە، ئەگەر هەموو شەریكەكانمان وەكو یەك بیر بكەنەوە بەڕاستی برادەرانی گۆڕانیش دێنەوە سەر ئەو رایە.
ئەگەر ریفراندۆم لە پەرلەمانەوە بێ و كۆدەنگییەكی سیاسی وەربگرێ، لەلای كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی سەنگینتر نابێ؟
فازڵ میرانی: من گومانم لەوە نییە، پەرلەمان پشتیوانی لەو بڕیارە بكات دەنگدانەوەیەكی باشتری دەبێ، چونكە دەسەڵاتی یاسادانانە. من ناتوانم وەكو پارتییەك ئەو راستییە نادیدە بگرم. ئێمە دەزانین پەرلەمان چییە و بڕیاری ناپەرلەمانی چییە. بەڵام پرسیار دەكرێ بۆ پەرلەمان كارا ناكرێتەوە؟ ئێمە سەرەتا گوتمان یوسف و گۆڕان نابێ، ئێستا دەڵێین یوسف بگەڕێتەوە گۆڕانێكیش ببێتە سەرۆكی پەرلەمان. باشە ناكرێ ئێستا گۆڕان بە دەم ئەو هەنگاوەی پارتییەوە بێ كە دوێنێ پێشنیازی خۆیان بووە و ئێمە رەتمانكردووەتەوە؟
گوتت ئەو پێشنیازە لە میدیاكان خراپ تەرح كرا، كێ خراپ تەرحی كرد؟
چاوەڕێین گۆڕان كاتی كۆبوونەوەیەك دیاری بكات
فازڵ میرانی: هەموومان بووین، من نامەوێ بڵێم فڵان كەس بوو.
دەڵێن بە ئەنقەست وا تەرح كرا؟
فازڵ میرانی: من خۆم لە كۆبوونەوەكەدا بووم، بە ئەنقەستی نابینم. بەڵام من دەڵێم تەرحێك بوو، قبوڵكردنی پێشنیازی نەك حیزبێك و دوو حیزب بووە. بەڵێ ئێمە باش نەبووین، توند بووین وەكو دەڵێن، ئێمە ئەمڕۆ لە عینادی خۆمان هاتینە خوارێ و قبوڵمان كرد. باشە ناكرێ خاوەن پێشنیازەكان دەستخۆشیمان لێبكەن؟ ئێمە لە مولتەقای رێگایەكین، لە نێوان عینادی ئێوە و پێشنیازی ئێمە لەو خاڵە بەیەكگەیشتین، وەرن با ئیشەكە بەیەكەوە بكەین.
بەرپرسانی گۆڕان پێیانوایە بۆ چارەسەری كێشەكان دەبێ خۆتان لەگەڵیان دابنیشن. دوای پرسەی نەوشیروان مستەفا نەدەكرا جارێكی دیكە سەردانی گۆڕان بكەنەوە؟ ناكرێ لێرەوە پەیامێكی تازەت هەبێ؟
فازڵ میرانی: قوربان ئێمە چووین، بەندە لەگەڵ كاك مەحموود و كاك عیزەددین چووین. من بەردەوام مەیلم لەگەڵ ئەوەیە كەشێكی ئیجابی پەیدا بكەم، من لەگەڵ سلبیات نیم. ئێمە ئەو رۆژەی بڕیار بوو بچینە گردەكە، كەی ئێن ئێن خەڵكی هێنا بە خراپە باسی ئێمەیان كرد. كە تۆ دەڵێی تەرحەكە بە ئەنقەست بەو شێوەیە كرا، من دەڵێم ئەو چاوپێكەوتنەی لە ئێن ئارتی كرا لە دژی ئێمە، هەر بۆ ئەوە بوو ئێمە نەچینە لای گۆڕان. برادەرانی یەكێتی پێیانوابوو ئێمە ناچینە لای گۆڕان، پێداگیریم كرد و گوتم نەخێر ئێمە دەچین، وەفدەكەم كۆكردەوە و گوتم چ دەڵێن؟ گوتیان دەبێ بڕۆینە لای گۆڕان، لە سەرەتای دانیشتنەكەش پێمانگوتن سوپاس كە دوێنێ شەو جنێوتان بە ئێمە دا، بەڵام ئێمە هەر هاتین، چوونمان بۆ پرسەی كاك نەوشیروان واجبێكی قەومی و كۆمەڵایەتی بوو، بەڵام چوونێكی سیاسی حیسابە.
بەڵام هێشتا دەرگا دانەخراوە؟
فازڵ میرانی: ئەوەی دەرگا دابخات سیاسییەكی فاشیلە. دەرگا داخستن راكردنە لە واقعیەت و بەرپرسیارێتی. لەبەر ئەوە ئێمە لەگەڵ داخستنی دەرگاكان نەبووین و نین و ناشبین.
هەر لایەك لە بڕیاری ریفراندۆم پاشگەز ببێتەوە زەرەرمەند دەبێ جا بە قەناعەتی خۆی بێ یان ئێس ئێم ئێسی وڵاتێك;
ئێستا چ قسەیەكی راستەوخۆت هەیە بۆ هەوادارانی گۆڕان و بۆ سەركردە و بڕیاربەدەستانی گۆڕان؟
فازڵ میرانی: هەوادارانی گۆڕان و ئێمە و یەكێتی و جەماوەری فەیسبووك تەنیا تكام لێیان ئەوەیە بگەڕێنەوە بۆ ئەخلاقیاتی كورد، یەكدی سووك نەكەن. رێزی خۆیان و مێژووی میللەتی خۆیان بگرن. ئەمڕۆ یەكێكم بینیوە تفی لە ئاڵای كوردستان كردووە لە فەیسبووك، ئەگەر ئەمە نوێنەرایەتی میللەتێك بكات كارەساتە. نوێنەرایەتی حیزبێكیش بكات كارەساتە. ئەگەر ئەخلاقیاتی میللەتێك بگاتە ئەو ئاستەی ئەوانە رێبەری بكەن، ئەوە كارەساتە.
لە كۆبوونەوەی حەوتی حوزەیران، كۆسرەت رەسوڵ، جێگری یەكەمی سكرتێری گشتیی یەكێتی و مەلا بەختیار بەرپرسی دەستەی كارگێڕی مەكتەبی سیاسی بەشداربوون، لەو بڕیارەش بەشداربوون، ئایا هەڵوێستی یەكێتی هیچ پاشەكشەی كردووە، یان بە هەمان حەماسەتی پارتی دەڵێن بەڵێ بۆ راپرسی؟
فازڵ میرانی: بە حوكمی ئەوەی دۆستی یەكێتییەكانیشم. حەز ناكەم لە جیاتی ئەوان وەڵام بدەمەوە، قسەیەك بۆ مێژوو دەڵێم: جەنابی كاك كۆسرەت لەو كۆبوونەوەیە بە جەنابی سەرۆك بارزانی گوت ئەگەر بە تەنیاش بمێنیتەوە من لەگەڵت دێم بۆ ریفراندۆم. ئەمە بۆ مەدحی كاك كۆسرەت نییە، بە دڵنیاییەوە كاك كۆسرەت وەكو خەباتكارێكی كورد و كوردستانی مەوقیعێكی گرنگی هەیە و جێگری یەكەمی سكرتێری یەكێتییە. كاك مەلا بەختیار بەرپرسی دەستەی كارگێڕیی مەكتەبی سیاسی یەكێتی لەوێ بوو. كاك سەعدی ئەحمەد پیرەش لەوێ بوو، سێ سەركردەی گرنگی یەكێتی لەوێ بوون. بەلاغی كۆتاییش كاك مەلا بەختیار پێیداچووەوە، چونكە ئەو قەڵەمی تیژترە لە ئێمە، بەلاغەكە روونە. ئێمە لەوێ هاوڕا بووین لە پاڵ بەتەنگەوەچوونی پێداویستییەكانی پرۆسەی ئەنجامدانی ریفراندۆم و لێژنەی باڵای ریفراندۆمەكە و دەستینشانكردنی ئەندامەكانی، لە پاڵ ئەوەدا باسی كاراكردنەوەی پەرلەمانیش كرا. بەڵام لەوێ ئەوە لە گۆڕێ نەبوو كە ئەگەر پەرلەمان كارا نەكرایەوە ئێمە ریفراندۆم نەكەین.
ئەوەی دەرگا دابخات سیاسییەكی فاشیلە
یەكێتی بە هەمان حەماسەتی ئێوە بەشداری راپرسی دەكات؟
فازڵ میرانی: دەتەوێ دۆستایەتی من و یەكێتییەكان كاڵ بكەیەوە! تەعامولی 26 ساڵەی ئێمە لەگەڵ یەكێتی، یەكێتییەكەی مام جەلال جیاوازە لەگەڵ ئەو یەكێتییەی ئێستا. ئێمە كە لەگەڵ مام جەلال دەگەیشتینە بڕیارێك، ئەو بڕیارە جێبەجێ دەبوو، یان ئەو قەناعەتی بە ئێمە دەهێنا، بەتایبەتی بە سەرۆك بارزانی، یان ئەو قەناعەتی بە مام جەلال دەهێنا، بەڵام یەكێتیی ئێستا، یەكێتیی ئەوسا نییە، بۆیە ناتوانم بڵێم ئا یان نا. ئەگەر بگەڕێینەوە بۆ مێژووی یەكێتی، مەسەلەی مافی بڕیاردانی چارەنووس لە هەموو بەرنامە و كۆنگرە و كۆنفرانسەكانی یەكێتیدا هەبووە. بەڵام واقعی ئێستای یەكێتی جیاوازە. فرە مینبەرە بە حكومی ئەو دیموكراتیەی پەیڕەوی دەكەن، هەر حیزبە و تایبەتمەندی خۆی هەیە. ئێمە سەرۆكێكمان هەیە بۆچوونە جیاوازەكانی ئەلف و با و جیم هەموو لەوێ كۆدەبێتەوە، لێكی دەدەنەوە و بۆچوونێكی لێ دەردەچێ، رەنگە یەكێتی حاڵی حازر ئەو تایبەتمەندییەی نەبێ. بەڵام بەبۆچوونی من هەر حیزبێك نەك یەكێتی، پاشگەز ببێتەوە لە بڕیاری ریفراندۆم یان كۆسپ بۆ ریفراندۆم دروست بكات، یان بە بیانوو بێ لە ئەنجامدانی ریفراندۆم، جا چ قەناعەتێكی نێوخۆیی بێ، یان ئێس ئێم ئێسی وڵاتێكی بۆ بێت، زەرەرمەند دەبێ.
باسی گۆڕان و یەكێتیت كرد، بەڵام پەیوەندیی كۆمەڵی ئیسلامی و پارتی بۆچی وای بەسەرهات؟ لەكاتێكدا پارتی و بەڕێز عەلی باپیر پەیوەندییەكی دۆستانەی زۆر خۆشیان هەبوو؟
فازڵ میرانی: من لە تۆ سەرسامترم لەو هەڵوێستەی كۆمەڵ. تەفسیرێكم نییە، چونكە نە ئێمە عەبدوڵڵا قەسرێمان شەهید كردووە و نە سارووخمان لە بارەگاكانی كۆمەڵ داوە، نە بارەگامان گرتوون. ئێمە رەفیقی یەك بووین لە شاخ و لە سەرهەڵدان و لە حكومەت. مانەوەی كۆمەڵیش بەلای ئێمەوە جێگەی تەقدیرە. من هەمیشە دەڵێم كاك عەبدولستار یەكێكە لە وەزیرە هەرە باشەكانی ئەو حكومەتەی ئێستا. كاری خۆی دەكات و بەرگریشی لێدەكات. من هیچ هۆكارێك بۆ ئەو هەڵوێستەی كۆمەڵ شك نابەم، تەنیا هاوپەیمانیی لەگەڵ گۆڕان نەبێ.
كوڕی نەوشیروان مستەفا دەڵێت ناڵێم نەخێر بۆ ریفراندۆم
پارتی بڕیاری نەداوە سەردانی كۆمەڵ بكات و بزانێ بۆچی نیگەرانە؟
فازڵ میرانی: ئێمە حیزب نەماوە سەردانیان نەكەین، چ بە ئاشكرا چ بە نهێنی. بێجگە لە سەردانە ئاشكراكان، هەر یەكێك لە ئێمە كۆمەڵێك دۆست و برادەرمان هەیە. پارتی و یەكێتی، پارتی و گۆڕان، گۆڕان و یەكێتی. ئێمە و كۆمەڵ، ئێمە و یەكگرتوو. لەو پەیوەندییە شەخسیانەی لە نێوانماندا هەیە، دەردەدڵ بۆ یەكدی دەكەین و باسی ئەو نیگەرانیانە دەكەین. ئەوەی ناوێرین لە نێو حیزبەكانی خۆمان باسی بكەین، لەو پەیوەندییە شەخسیانە باسی دەكەین.
واتە زۆربەتان لە حیزبەكانتان دەترسن؟
فازڵ میرانی: بەدڵنیاییەوە، ترس مەفهومی هەیە، پەیڕەوكردنی ئینتیما ترسێك دروست دەكات. مێژووت لەگەڵ ئەو حیزبە ترسێكی دیكەت بۆ دروست دەكات.
قەت بووە بڕیاری پارتیت پێ هەڵە بووبێ، بەڵام ئەو ترسەی ناوی لێی دەنێی ترسی ئیلتیزام و ئینتیما وای لێكردبی دانی پێدانەنێی؟
فازڵ میرانی: بە دڵنیاییەوە.
ئەگەری وا هەیە ئەمیری كۆمەڵی ئیسلامی سەردانی ئێوە بكات و دەرگای بەڕوودا دابخەن؟
فازڵ میرانی: بە حوكمی ئەوەی جەنابی كاك عەلی ئەمیرە، من لاریم نییە 10 جار سەردانی بكەم لە جیاتی ئەوەی سەردانمان بكات، ئەگەر ئەویش سەردانمان بكات، بارەگاكانی ئێمە بارەگای مامۆستا عەلی باپیرە، ماڵەكانی ئێمە ماڵی مامۆستا عەلی باپیرە. بەڕاستی نێوانی ئێمە و كۆمەڵ نەگەیشتووەتە ئەو ئاستە. من زۆرجار بە برادەرانی یەكێتی دەڵێم، ئێوە و گۆڕان خزمن، ئێمە و گۆڕان دۆستین، بەڵام ئێمە و كۆمەڵ خزمین.
كاك كۆسرەت بە بارزانیی گوت بە تەنیا ریفراندۆم بكەی لەگەڵت دەبم
ئەی بۆ لەگەڵیان دانانیشن؟ كەواتە لەگەڵ كۆمەڵ كێشەیەكی واتان نییە؟
فازڵ میرانی: ئێمە هەوڵمان داوە تەیاری ئیسلامی كوردستان كەم تا زۆر لە خانەی ئیرهابی ئیسلامی دووربخەینەوە. هەر لە 2003وە، خۆشمان وەكو پارتی لەگەڵ ئەمریكییەكان و هاوپەیمانان هەوڵمانداوە كە تەیاری ئیسلامیی ئێمە ئەو ئیسلامییە نییە كە لێی دەترسن. ئەو هەستە نەتەوایەتییەی لەنێو تەیاری ئیسلامیی كوردستان هەیە، جێگەی رێزە. پێشتر لە نێو تەیاری ئیسلامی مقۆمقۆیەك هەبوو كە دەوڵەتی كوردی بۆچییە و هەموومان موسڵمانین. من لە پرسەی مامۆستا شێخ عوسمانی بیارە ئەو هەلەم بۆ رەخسا گوتارێكم پێشكەش كرد لە مزگەوتی رەشاد موفتی، گوتم هەندێك قسەی وا دەكرێ، گوتم ئەگەر برادەران بتوانن هەموو دەوڵەتانی عەرەبی بكەنە یەك دەوڵەت كە موسڵمانن، ئێمەش ئەوكات دەبینە مەملەكەتی كوردستانی ئیسلامی و دەچینە نێو ئەو یەكگرتنە.
ئاشتبوونەوە لەگەڵ كۆمەڵ لە ئاشتبوونەوە لەگەڵ حیزبەكانی دیكە ئاسانتر دەبینی؟
فازڵ میرانی: ئێمە لەگەڵ هەموویان ئاشتین، ئەوەی ئێستا ماوە گۆڕان و كۆمەڵە. وەنەبێ ئێمە لەگەڵ ئەوانیش ئاشت نەبین، قسەمان هەیە، تەلەفۆنمان هەیە، دانوستاندنمان هەیە، بەڵام بەو شێوەیەی حیزبەكانی دیكە نییە. ئەم هەفتەیە كۆبوونەوەی مەكتەبی سیاسیمان هەیە. لەو كۆبوونەوەیە ئێمە ئەو قۆناغە بەڕاستی دەكەینەوە و هەڵسەنگاندنی بۆ دەكەین، لەبەر رۆشنایی ئەوە چ هەنگاوێك پێویست بێ دەیهاوێژین. من بەبێ كۆبوونەوەش ئەمڕۆ حازرم بچمە لای مامۆستا عەلی باپیر و شەخسی خۆم خۆشمدەوێ، سەرەڕای هەموو پەیوەندییە سیاسییەكان. من ئامادەم لە دەرگای هەموو حیزبەكان بدەم لەپێناوی مەسەلەی كورد و كوردستان.
چییە ئەگەر پێش كۆبوونەوەكە چایەكیان لەگەڵ بخۆیتەوە؟
فازڵ میرانی: من وەكو فازڵ میرانی مانعم نییە، لەبەر خاتری تۆ حەز دەكەی سبەی دەچمە لایان.
یەكێتیی ئێستا یەكێتییەكەی مام جەلال نییە
كاك فازڵ تۆ خەڵك زۆر دەبینی، من بیستوومە كەسێكی كۆمەڵایەتیت، من دوێنێ راپرسییەكم لە سلێمانی كرد، خەڵك زۆر نیگەرانن لە پەیوەندیی ناتەبای حیزبەكان، ئەگەر زیاتر لە میدیاكارێك قاچ درێژ بكەم، پێت بڵێم ئەو چایەی لەگەڵ كۆمەڵ دەتەوێ بیخۆیتەوە، بۆچی ناچی چایەكیش لە گردی زەرگەتە بخۆیتەوە؟ ئەوە بە زەحمەت دەزانی بەناوی خەڵكەوە داوات لێ بكەم؟
فازڵ میرانی: زەحمەت نییە، خەڵكیش مافی خۆیانە نیگەران بن، چونكە ئێمەی حیزبەكان لە جیاتی ئەوەی كۆمەڵگەی خۆمان پێكەوە بنووسێنین، بە داخەوە وامان كردووە پەیوەندییە كۆمەڵایەتییەكانیش گۆڕانكارییان بەسەردا بێ، برایەك یەكێتییە و ئامۆزایەكی پارتییە، ئەگەر ئێمە نزیك بین، ئەوان دەبن بە برای یەكدی، ئەگەر لە یەكدی دووربین، دەبنە ئامۆزا. بەڕاستی ئەوە خەسڵەتێكی باش نییە لە بزووتنەوەی سیاسی لە كوردستان.
تۆ ئەو ئەركە دەگریتە ئەستۆ ئەو ئامۆزایانە بكەیتەوە بە برا؟
فازڵ میرانی: بە دڵنیاییەوە.
لێدوانی تەلەفزیۆنی گرنگ نییە، ئامادەی سەردانی كۆمەڵ یان گردەكە بكەی؟
فازڵ میرانی: لە سەردان ئاسانتر نییە لەلای من، چونكە ئەو جیلەی ئێستا لە سەركردایەتی حیزبەكانین، خاڵی هاوبەشمان ئەوەندە زۆرە بە پۆزەتیڤ و نێگەتیڤ. بۆ نموونە ئەو جیلەی ئێستا لە سەركردایەتی گۆڕان و یەكێتین و ئەو جیلەی ئێمە. لە هیچ سەردەمێكدا پەیوەندیی تەلەفۆنیم لەگەڵ جەلال جەوهەر نەپچڕاوە، چونكە هاوڕێی یەكدین. لەگەڵ عومەری سەید عەلی و قادری حاجی عەلی و رەحمەتی كاك نەوشیروان هەروا. ئەو جیلە لە خراپترین بارودۆخدا مەجالی قسەكردن لەگەڵ یەكمان هەیە. ئێمە وەكو گەنجەكان نین، یان دوژمنن یان بران.
سەرم سوڕماوە لە هەڵوێستی كۆمەڵ و هیچ تەفسیرێكم بۆی نییە
كەواتە دەستپێشخەریی تازەی پارتی لەدوای كۆبوونەوەكە دەبینین؟
فازڵ میرانی: هەمیشە پارتی دەبێ دەستپێشخەری بكات، چونكە ئێمە مێژووی خۆمان دەپارێزین، چاكبوونی مێژووی ئێمە، لە چاكبوونی بارودۆخی ئێستادایە.
پێتوانییە ئەمە زیانێكی زۆر بە كورد دەگەیەنێ كە كورد دابەش ببێ بەسەر بەرەی راپرسی و بەرەی دژە راپرسی؟
فازڵ میرانی: لە دەمی كاك چیای كوڕی كاك نەوشیروان قسە كراوە دەڵێت من ئەگەر بەڵێش نەڵێم، نەخێر ناڵێم. وشەیەكی توركی هەیە یازك، واتە حەیف، یازك بۆ خەڵكێك بچێ و بڵێ نەخێر بۆ سەربەخۆیی و رزگاربوون لە ستەمی 100 ساڵەی میللەتێك كە بە سەتان هەزار شەهیدی داوە. من دەپرسم بۆچی نەخێر، نەخێر بۆ ئەوەی لە چنگی حكومەتی مالیكی رزگارمان بێ، نەخێر بۆ ئەوەی لە لێكەوتەی ئەنفال و كیمیاباران رزگارمان بێ. میللەتانی دونیا بەبێ باج سەربەخۆییان بەدەستنەهێناوە. من دەڵێم با ئێمە هەموومان هەوڵ بدەین ریفراندۆمەكە سەربخەین، ریفراندۆم شتێكە و دامەزراندنی دەوڵەتێكی سەربەخۆ شتێكی دیكەیە. كاتی دەوێ، پێداویستی دەوێ، بۆیە خەڵكێك با وا تێنەگات، ئێمە نە موغامەرەچین و نە قومارچین، ئێمە ریفراندۆمەكە دەكەین و بۆ هەموو هەنگاوەكانی سەربەخۆییش لە هەموو دەرگایەك دەدەین.
پشتگیری نێودەڵەتیتان هەیە، دیراسەی ریسكەكانتان كردووە، كورد تووشی قاتوقڕی و نەبوونی ناكەنەوە؟
فازڵ میرانی: تۆ وڵاتێكم بۆ بێنە بەبێ قوربانی سەربەخۆیی وەرگرتبێ. كەس سینییە گوڵێكمان پێشكەش ناكات و بڵێت فەرموون ئەوە دەوڵەتێك بۆ ئێوە. هەموو وڵاتانی عەرەبی ساڵی 1970 دژی حوكمی زاتی بوون كە بەعس لە نیوەی ڕێگا پچڕاندی.
دۆستی گۆڕانین و خزمی كۆمەڵین
بەڵام خەڵك دەپرسن ئەگەر بووینە قوربانی، قوربانییەكە خەڵك دەبێ، یان گەورە و بچووك پێكەوە دەبن. چونكە خەڵك دەڵێن ئێمە دەبینە قوربانی و كاك فازڵ میرانییەكانی ئەم وڵاتە پاسپۆرتیان پێیە و دەڕۆن؟ دیراسەی ئەمەتان كردووە؟
فازڵ میرانی: داعش هات بۆ ئەوەی كورد نەهێڵێ و مادەی 140 جێبەجێ نەكرێ، بەڵام خاوەن پاسپۆرتەكان شەڕیان كرد. من بەو ریشە سپییەوە حەوت مانگ لە بەرەكانی شەڕ بووم هەتا شنگال رزگار كرا، بەڵام خۆ هەموو كورد شەهید نەبوو، لە هەموو حیزبەكانیش شەهید نەبوون، 1900 شەهیدمان هەیە، 9000 بریندارمان هەیە، داعشیشمان دەركرد و میللەتەكەشمان پاراست. خۆ ئەگەر ئێمە داوای سەربەخۆیی بكەین هەموو كورد قڕنابێ. تاوەكو مومكین بێ، ئێمە میللەتی خۆمان تووشی شەڕ ناكەین، بەڵام ئەگەر شەڕ هاتە بەردەرگامان ناكرێ بەرگری لە خۆمان نەكەین. ئیسرائیل كە سەربەخۆیی وەرگرت، بەڵێنی بلفۆریش هەبوو، لە نێوخۆیاندا میلیشیا هەبوو، بەشێكیان دژی دروستكردنی دەوڵەتی ئیسرائیل بوون و دەیانگوت عەرەب دەمانخۆن و فڕێماندەدەنە نێو دەریا، بەشێكیشیان دەیانگوت نەخێر. دەوڵەتی خۆشیان راگەیاند و فڕێش نەدرانە نێو دەریا. باشووری سوودان راپرسییەكی كرد، من تەمەننا دەكەم عومەر بەشیرێك لە توركیا و عێراق و ئێران هەبێ، باسی سووریا ناكەم، بڵێ كاكە ئێوەی میللەتی كورد راپرسییەك بكەن. ئێستا ئەوانەی بیانوویان بۆ ئەنجامنەدانی ریفراندۆم هەیە، دەچنە پاڵ ئەو خەڵكانەی دژی ریفراندۆمن، ئەوە رای میللەتی كورد نییە. من لە بەغدا بە بەڕێز عەبادیم گوت: ئێوە دەڵێن ئەو ریفراندۆمە بۆچوونی هەموو حیزبەكانی لەسەر نییە، باشە بوارمان بدەن با رای كورد وەربگرین، ئێوە بۆ لە ئێستاوە خۆتان تۆقاندووە.
پێشبینی دەكەن چەند دەوڵەت دانتان پێدابنێ؟
فازڵ میرانی: جارێ هیچ وڵاتێك دژی راپرسی نییە، چونكە خۆیان رۆژانە ریفراندۆم دەكەن، لەسەر گازینۆیەك ریفراندۆم دەكەن، لەسەر شاخەكانی ئاژەڵی كێوی لە سویسرا ریفراندۆم دەكەن. هیچ دەوڵەتێك ناتوانێ بڵێ من دژی ریفراندۆمم، چونكە ئەوە مافی گەلانە. هیچ وڵاتێك لە ئێستاوە بە ئاشكرا ناڵێت بڕۆ دەوڵەت دروست بكە، یان من دژی دەوڵەتی تۆم یان پشتگیریت دەكەم. رووسیا (یەكێتی سۆڤیەتی پێشوو) هیچ كاتێك وا دەرنەدەكەوت كە ددان بە سەربەخۆیی ئیسرائیلدا بنێ، بەڵام كە ئیسرائیل دەوڵەتی راگەیاند لەو دەوڵەتە یەكەمانە بوو كە دانی بە سەربەخۆیی ئیسرائیلدا نا.
پارتی نە عەبدوڵڵا قەسرێی شەهید كردووە و نە مووشەكی لە بارەگاكانی كۆمەڵ داوە
كەواتە پشتیوانی نێودەوڵەتیتان هەیە؟
فازڵ میرانی: من ناتوانم بڵێم هەیە، بەڵام دەڵێم ئەگەر تۆ ریفراندۆمەكەت سەرخست، زەمینەت خۆشكرد بۆ دەوڵەت، بەڵێ پشتیوانی دەبێ. چونكە كورد دوژمنی نییە.
ئەی ئەو قسانەی رۆژانە لە دەرودراوسێ دەیبیستین؟
فازڵ میرانی: هەر شتێك بزانرێ ناگوترێ، هەر شتێكیش بگوترێ مەرج نییە راست بێ.
كەواتە ئەو تەنگژانەی دروستبوون پەیوەندییان بە راپرسییەوە نییە؟
فازڵ میرانی: بەبڕوای من بیانووە، تەنگژە نییە، بەڵام هیچ وڵاتێك دژی ریفراندۆم نییە. من پێشبینی دەكەم سبەی تۆ بە رێگایەكی ئاشتی دەوڵەتی كوردستان رابگەیەنی، ئینجا كۆنفیدراڵی بێ لەگەڵ عێراق، یان بە رێككەوتنێكی ستراتیژیی ئەمنی و ئابووری بێ لەگەڵ عێراق، پشتیوانەكان زۆرتر دەبن لە دژەكان، یابانێك بۆ دژی میللەتی كورد بێ، چینێك بۆ دژی میللەتی كورد بێ. لە بەغدا گوتم ئایەتێك حەدیسێكم بۆ بهێننەوە بڵێ كورد نابێ دەوڵەتی خۆی هەبێ. بە ئاغای حەكیمم گوت ئێوە موسڵمانن؟ گوتی ئەلحەمدولیللا، گوتم: ئەی ئێمە؟ گوتی: ئێوەش موسڵمانن. پێمگوت فەرموودەیەك هەیە دەڵێت "لا یوْمن احدكم حتی یحب ڵاخیه ما یحب لنفسه". پێمگوت ئەو فەرموودەیە راستە؟ گوتی: بەڵێ موسەحەح و موسەللەمە. گوتم مادام ئێوە موسڵمانن، ئێمەش موسڵمانین، باشە مەوقیعی ئێمە و ئێوە چییە؟ بۆ بەحرێن دەوڵەتێك بێ، بۆ ئیمارات دەوڵەت بێ؟ كێ ئەو مافەی لە ئێمە حەرام كردووە؟
چی وت؟
فازڵ میرانی: هیچی نەوت.
ریفراندۆم نەكرێ كەلێنی نێوان هێزە سیاسییەكان فراوانتر دەبێ
دوای راپرسی چۆن دەوڵەت رادەگەیەنن؟
فازڵ میرانی: ئێمە دەبێ زەمینە خۆشبكەین، موغامەرە بەو دەستكەوتانەی هەمانە ناكەین، زروفی زاتی و مەوزوعی هەڵدەسەنگێنین، بەڵام پێش ئەوە دەبێ نێوماڵی خۆمان رێكبخەینەوە.
واتە بە خەڵك دەڵێی راپرسی بۆ راگەیاندنی دەوڵەتە؟
فازڵ میرانی: من دەڵێم ئەگەر راپرسی بۆ سەربەخۆیی نەبێ نەیكەین باشترە.
پێتوایە بەشداری خەڵكی سلێمانی بۆ بەشداری لە راپرسی چۆن دەبێ؟
فازڵ میرانی: ئەوەی من شاری سلێمانی بناسم، لە هزری نەتەوەیی و نیشتیمانپەروەری و شۆڕشگێڕی و رۆشنبیری نموونە بووە. كاژیك لە سلێمانی دروست بووە، پاسۆك هەروا. بۆیە سلێمانی نەتەوەپەرستن، ئەسڵەن بیری نەتەوەیی زیاتر لەناو كۆمەڵگەی سلێمانی جێگیرە. ئەوەی ئێستا لێرە و لەوێ دەگوترێ تەعبیر لە توربەی سلێمانی ناكات، لە ژینگەی سلێمانی ناكات. ژینگەی سلێمانیش وا نەگۆڕاوە كە خەڵكانێك دەیبینن یان تەسەوری دەكەن. بەڕای من زۆربەیان بەشداریی راپرسی دەكەن.
ئێستا كەسێكی وەكو بەرهەم ساڵح لە حیزبەكەی دووركەوتووەتەوە، لەنێو حیزبەكانی دیكەش خەڵكی وا هەن، بۆ سوود لە پەیوەندییە نێوخۆیی و دەرەكییەكانیان نابینن لە لیژنەكانی ریفراندۆم؟
زۆربەی خەڵكی سلێمانی بەشداری راپرسی دەكەن
فازڵ میرانی: ئەو خەڵكانە دەتوانن رۆڵی باش ببینن، كاك بەرهەمە كاك فەرەیدون عەبدولقادرە، كاك سالار عەزیزە. كاك دیندار نەجمان دۆسكی كە تا دوێنێ یەكگرتوو بوو، مامۆستا عەبدولڕەحمان سدیقە، ئەو كەسایەتیانەی دوێنێ سیاسی بوون و ئەمڕۆ نیشتیمانپەروەرن دەتوانن رۆڵ ببینن.
لە نێو پارتیش كەست پێ شك نایەت؟
فازڵ میرانی: ئاخر كێشەی ئێمە ئەوەیە ئەوەی داشبڕێت هەر بە حیزبی دەمێنێتەوە. لای ئێمە وایە ئەوەی لە شاییش نەبێ هەر چەپڵە لێدەدات. مامۆستا مەلا محەممەدمان هەیە جاری وا هەیە دەڵێت من سەربەخۆم، بەڵام كە دەمارت گرت و هێرشت كردە سەر پارتی، دەبێتە پارتی. ئەمە خەسڵەتی پارتییە، بەس كەسایەتیمان هەیە، زانای ئاینیمان هەیە دەتوانن رۆڵ ببینن. من لەگەڵ ئەوەم لێژنەی باڵای ریفراندۆم بەو خەڵكانە بسپێرن، لە جیاتی ئەوەی نوێنەری حیزبەكانی تێدابێ.
یەكێتی ئەندامی خۆی بۆ لێژنەی ریفراندۆم دەستنیشان كرد؟
فازڵ میرانی: جارێ نا، چونكە كۆبوونەوەكانی یەكێتی جارێ كۆتاییان نەهاتووە.
پێشبینیی ئابڵوقەی ئابووری، یان مەترسیی زۆر گەورە لەسەر كوردستان دەكەی؟
فازڵ میرانی: ئێمە دەبێ واقیعی بین. یەكێك پێیگوتم ریفراندۆم دەستنوێژێكە كە دەستنوێژت گرت دەبێ نوێژ بكەی. گوتم بەڵێ شیوعییەكان سەعات 10ی بەیانی دەستنوێژ هەڵدەگرن، سەعات 10ی شەو نوێژ دەكەن. بەڵێ تەوەقوعی هەموو شتێك دەكەین، بەڵام ئەگەر یەك بین بەرگەی هەموویان دەگرین. پێش هەفتەیەك من لە دوبەی بووم، یەكێك پێیگوتم نێچیرڤان گوتوویەتی هەولێر دەكەمە دوبەی، گوتم بەڵێ دەشتوانێ، بەڵام دوبەی لە ساڵی 1970وە دەستی پێكردووە، دوبەی شیوعیی نییە، یەكگرتوووی نییە، كۆمەڵی نییە، گۆڕانی نییە، یندكی نییە، حسكی نییە. میزانییەكەشی لە دەستی ناحەزێكدا نییە. وڵاتێكە دەرگای وەبەرهێنان و قەرزی بۆ كراوەتەوە. ئەوەی لە دوبەی دەیبینی هەمووی هی دوبەی نییە، هی خەڵكە.
كەواتە دوای راپرسی زەمنیەی بە دوبەیكردنی هەموو شارەكانی كوردستان، بەڵام بە ئازادی و دیموكراسییەكی زیاتر دروست دەبێ؟
فازڵ میرانی: من دەڵێم ئەگەر یەكڕیز بین، دابەش نەبین بەسەر مالیكی و عەبادی و بەسەر چەپ و راست و بەسەر باكوور و باشوور، بەڵێ.
