شارپرێس: نیقاش ئەو شكست‌و پاشەكشەیەی ئەمدواییە بەسەر كورددا هات، راستە بەشی هەرە زۆری خەڵكی نیگەرانكردووە، بەڵام كەسانێكیش هەن دەیانەوێت لەرێی نوكتەو تەنزەوە ئەو دۆڕانە بشارنەوە. "حەیدەری عەبادی دەڵێت: هەر گەنجێك دوو كەپڵی هەبێت، بەدەستوور مامەڵەی لەگەڵ دەكەین‌و دەبێت یەكێكیان بگەڕێنێتەوە ژێر دەسەڵاتی حكومەتی فیدڕاڵی"، ئەمە یەكێكە لەو نوكتانەی ئەم چەند رۆژە بەشێوەیەكی بەربڵاو لەتۆڕە كۆمەڵایەتییەكان لەكوردستان ئاماژەی پێدەكرێت، وەك هێمایەك بۆ باڵادەستی عەبادی كە دەیەوێت هەموو دەسەڵاتەكان لەكوردستان بسەنێتەوەو بیخاتەوە ژێر ركێفی بەغدا. هەر، كە حكومەتی عێراق رێوشوێنی نوێی گرتەبەر بەرامبەر هەرێمی كوردستان‌و دەستی بەسەر بیرە نەوتەكاندا گرت‌و گەشتی فرۆكەخانەكانی هەرێمی كوردستانی راگرت‌و داوای داهاتی دەروازە سنورییەكانیشی كرد، دەرگای بۆ ئەم جۆرە لەنوكتە لەتۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك كرایەوە. رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەر ئەگەر بۆ سیاسیەكانی هەرێمی كوردستان مایەی شكستی حكومڕانی‌‌و بەلای بەرپرسانی بەغداشەوە واتای سەركەوتن بێت، ئەوا بۆ بەشێكی خەڵكی كوردستان بەدیوێكی دیكەدا خوێندنەوەیان بۆ كرا‌و بەنوكتە‌و تەنز بەشێك لەئازاری لەدەستدانی خاك كەمكرایەوە. شێخە رەسوڵ، بەشدارێكی تۆڕە كۆمەڵایەتیەكانە، لەپۆستێكدا قسەی لەسەر ئەوە كردبوو هەرچەندە كوردبوون پڕ لەئازار‌و ناڕەحەتیە، بەڵام لەگەڵیشیدا خەندە‌و پێكەنینی تێدایە، ئەو لەگەڵ نوسینەكەیدا وێنەی هونەرمەندێكی دیاری كوردی دانابوو كە چەندین كچە گۆرانیبێژی پێگەیاندووە، لەسەر وێنەكەشی نوسیبوو گوایە حەیدەر عەبادی داوای لەو هونەرمەندە كردووە ژمارەیەك لەو كەسانەی پێی گەیاندوون رادەستی حكومەتی ناوەندی بكاتەوەو تەنیا یەك دانە لای خۆی بهێڵێتەوە. شێخە رەسوڵ دەڵێت "هەر شتێكی جدی بڵێی ئەگەر شیكارییەكی جوانیش بێت، دەچێتە ناو ئەو دەنگەدەنگەوە كە كەشە سیاسیەكە دروستیكردوە". شێخە بە"نیقاش"ی وت "نرخی قسەی جدی نەماوەو كەس گوێی بۆ ناگرێت، بۆیە بەدیلی ئەوە بریتیە لە باس كردنی ئەو بابەتانە بەشێوەی تەنزو كۆمیدیاو گاڵتەجاڕی، ئەوەیان لانی كەم وەك نوكتە دەچێتە ناو خەڵك". لەتۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك بەدەیان پەیج هەن، كە تایبەتن بەپۆستی كۆمیدی‌‌و نوكتەو بەهەزاران هەواداریان هەیە، ئەوان رووداوەكانی ئەمدواییەی كوردستانیان بەدەرفەت زانی بۆ ئەوەی نوكتەی جۆراوجۆر دروستبكەن. "عەبادی داوای داهاتی گەراجی بەغداو تێرمیناڵی شارەزور دەكات – دوو وێستگەی گواستنەوەی نەفەرن لەسلێمانییەوە بۆ شارەكانی دیكەی كوردستان‌و عێراق-"، یاخود "ئەوەی ژنی عەرەبی هەیە دەبێت ڕادەستی بەغدای بكاتەوە"، ئەمانە دوو لەو پۆستانەی پەیجی "سیخورمە"ن كە لەكاتی بارگرژییەكانی نێوان بەغداو هەولێردا پۆستی كردن. بەڕێوەبەری پەیجەكە _پەیجێكی كۆمیدی‌‌و تەنز ئامێزە‌و لەتۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك زیاتر لە 300 هەزار فان‌و فەلەوەری هەیە_، لەبارەی ئەم دوو پۆستەوە، بە"نیقاش"ی وت "یەكەمیان مەبەستمان ئەوەیە كە دەبێت سیاسیەكان تا زووە فریای خۆیان كەون خەڵكەكە چیتر پشتگیری كەسە هەڵەكان ناكات دەبێت بەخۆیاندا بچنەوە، تەنزیی دووەمیش مەبەستەكەی مەسولەكانە كە زۆربەیان لەوێ ژنی عەرەبیان هێناوە". بەڕێوەبەری پەیجی سیخورمە كە خۆی داوایكرد ناوی بڵاونەكرێتەوە بەتێكەڵەكەیەك لەجدیەت‌و گاڵتەوە قسەی بۆ "نیقاش" كردو وتی "ئێمە هەین بۆ نێوەندگیری‌و كەمكردنەوەی بارگاوی بونی حیزبایەتی لەسەر ئەم خەڵكە، هەوڵ دەدەین شكستی لایەنەكان بەكۆمیدیایەكی مەبەست پێشكەش بكەین، ئەو تەعلیق‌و قسانەی ئێمە بەرامبەر بەرپرس‌و لێپرسراوەكان دەیكەین كە بیخوێننەوە دەبی كۆڵێ تەریق ببنەوە، بەڵام بەداخەوە پێدەكەنن‌و خۆیان لێ گێل دەكەن". ئەگەرچی فانەكانی پەیجی سیخورمە، وادەزانن پەیجەكە بۆ گاڵتەكردن‌و كات بەسەربردنە، بەڵام بەڕێوەبەرەكەی كارەكەیان "بەشۆڕشێك" ناودەبات بۆ هۆشیاركردنەوە گەنجان. لەوبارەیەوە وتی "بەردەوام دەبین لەم شۆڕشی بەئاگا هاتنەوەی گەنجان‌و بەخۆ هێنانەوەیان تا دەگەینە ئەنجام، نابێ گەنجان چیتر بڕوا بەو كەسانە بكەن كە فریوی داون‌و خۆی لەخۆشترین ژیان‌و سەفەر دەژی ئەمیش پێنج هەزاری لەگیرفانیدا نیە". ئەنجامدانی ریفراندۆم لە25ی ئەیلولدا درزی پەیوەندییەكانی نێوان حكومەتی هەرێمی كوردستان‌و حكومەتی عێراقی فراوانكرد، بەغدا كۆمەڵێك رێوشوێنی گرتەبەر تا كار گەیشت بەوەی لە 16ی ئۆكتۆبەر‌و ڕۆژانی دواییدا دەست بەسەر كەركوك‌و ناوچە جێناكۆكەكاندا بگرێت كە زۆربەی كێڵگە نەوتیەكانی هەرێمی كوردستان لەو سنورانەدان، پێش ئەوەش بەغدا گەشتی نێودەوڵەتی فرۆكەخانەكانی هەولێر‌و سلێمانی راگرتبوو. ئەم رووداوانە لەسەر ئاستی ناوخۆیی كوردستان، كاردانەوەی جۆراوجۆریان بەدوای خۆیاندا هێنا‌و هێزە سیاسیەكان تۆمەتی خیانەت‌و شكستی حكومڕانیان خستە پاڵ یەكتر، بەڵام قسە‌و باسی نێو شەقام‌و تۆڕە كۆمەڵایەتیەكان بەجۆرێكی دیكە بوو. عومەری كەریم ئاغا كە دەیان ساڵە لەبواری نواندندا كار دەكات‌و ئەكتەرێكی دیاری كۆمیدیە لەكوردستان، بە"نیقاش"ی وت "ئەو نوكتانەی دروستكراون پەیوەندی بەحكومڕانی خراپی ئێرەوە هەیە، ئەگەربەرپرسانی هەرێم ئەوان باشبونایە ئاوها نوكتەیان لەسەر نەدەكرا". ئاغا، وتیشی "هەموو شتێك‌و كۆمیدیاش لەكاتی ئاشتیدا دێتە بەرهەم، لەكاتی شەڕ‌و ئاشوبدا شتەكان هەڵدەگەڕێنەوە". ئەم بۆچوونە لەلایەن زۆربەی زۆری ئەكتەرو كەسە كۆمیدییەكانی دیكەوە پشتیوانی دەكرێت، ئەوان پێیان وایە سیاسەتمەدارانی كورد سەركەوتوو نەبوون لەبڕیارەكانیدا بۆیە ئاوها خەڵكی سەری كردووەتە سەریان. زانیار جومعە، ئەكتەرێكی كۆمیدیی شاری كەركوكەو چەند ساڵێكە لەتۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك لەڕێگەی بڵاوكردنەوەی گرتە ڤیدیۆی كۆمیدیەوە كە هەر خۆی كار دەرهێنان‌و نواندنیان بۆ دەكات، رەخنە لەدەسەڵاتدارانی هەرێم دەگرێت. زانیار جومعە، بە"نیقاش"ی وت "بۆیە بەم شێوەیە كار دەكەم، چونكە خۆم ئەكتەرێكی كۆمیدیام، كۆمیدیاش ئەگەر لەگەڵ نەهامەتیەكانی خەڵك نەبێت گوێی بۆناگیرێت". ئەو پێداگری كرد لەوەی "ئەم شێوازە كاریگەرترە لەبەرئەوەی لەگەڵ كێشەی رۆژانەی خەڵكدایە، ئەوەتا مێژوی ئەو كەسانەی بەشێوازی كۆمیدی كاریان كردووە تائێستا ناویان هەر ماوە". زانیاری جومعە سەرەتای ئەم مانگەش بەشداری فیستیڤاڵێكی سەر شەقامی كرد، لەشارۆچكەی دەربەندیخانی سەر بەپارێزگای سلێمانی بەڕێوەچوو، ناوەڕۆكەكەی رەخنەگرتن لەدەسەڵاتدارانی هەرێم‌و توانجی لەدەستدانی كەركوكی تێگرتبوون. جگە لەنوكتە دروستكردن لەسەر بریارەكانی حەیدەری عەبادی، بەشێكیش نوكتەكانیش توانج گرتن بوو لەبەرپرسە باڵاكانی هەرێمی كوردستان بەتایبەت ئەوانەی بەشداربوون لەپرۆسەی ریفراندۆمدا. گۆران عەلی كەریم مامۆستای پەیمانگای هونەرە جوانەكانی سلێمانی بۆ "نیقاش"ی رونكردەوە "ئەمەی كە هەیە جۆرێكە لەگاڵتەكردن بەدیمەنێك یان ڕووداوێك، ئەمە لە زۆر شوێنی دونیادا هەیە ئەم شێوازی گاڵتەكردنە هەیە، بەڵام ناچێتە ناو قاڵبی كۆمیدیای تەواوەتیەوە". وتی "هەندێكجار كۆمیدیا دیوێكی دیكەی ڕووداوەكان پیشاندەدات، جاری واهەیە دیمەنێك زۆر تراژیدیە بەڵام بەشێوەیەكی كۆمیدی تەعبیر دەكرێت". "وەكو بەسەرهاتی پیاوە كەركوكیەكە كە وتی مەشروب نیە، بەقەد ئەو ڕووداوە ناخۆشەی بەسەر كەركوكدا هات چووە ناو خەڵكەوە، ئەمە دیوێكی تری ڕووداوەكەیە‌و پێشبینی نەكراوە، كۆمیدیا بەردەوام دیوە هەڵگەڕاوەكەی واقیعە". گۆران عەلی وای وت. لەدوای كۆنترۆڵكردنی كەركوك لەلایەن سوپای عێراق‌و حەشدی شەعبیەوە، دەركەوتنی پیاوێكی كەركوكی لەیەكێك لەكەناڵە كوردییەكاندا كە باسی لەوەدەكرد دۆخی شارەكە ئارامە، بەڵام كێشەیەكی گەورەی هەیە بەوەی "مەشروبی" دەستنەكەوتووە. ئەم گرتەیە لەتۆڕە كۆمەڵایەتیەكان دەنگدانەوەی بەدوای خۆیدا هێنا‌و هێندەی لەدەستدانی كەركوك قسەی لەسەر كرا. خەڵكی كوردستان ئەگەرچی خەمیان بۆ لەدەستدانی ناوچە جێناكۆكەكان خوارد، بەڵام پێدەچێت بەنوكتە گوزارشتكردن لەدۆخەكە پەیوەندی بەوەوە بێت ماوەیەكی زۆرە رەخنەیان لەئیدارەدانی هەرێمەكە هەیە لەلایەن یەكێتی نیشتمانی‌‌و پارتی دیموكراتی كوردستانەوە. رایان عوسمان توێژەری كۆمەڵایەتی، پێیوایە لەناو كوردا هەرچەند دۆخەكەش تراژیدی بێت، بەڵام بۆ دەربڕین خەڵكی پەنا بۆ كۆمیدیا دەبەن. بەوتەی ئەو توێژە ئەوەش پەیوەندی بەوەوە هەیە كورد نەهامەتی زۆری بەسەر هاتووەو دەیەوێت لەرێی تەنزەوە كێشە كەڵەكەبووەكانی سەر شانی كەم بكاتەوە.