ئاڵدار خەلیل: ئامانجى تورکیا لەناوبردنی کوردەو پەکەکەش پارێزگاری لەباشور دەکات

ڕاپۆرت

14/07/2022‌ 1759 جار خوێندراوه‌ته‌وه

شارپرێس ـ كه‌نداڵ جودى:

ئاڵدار خەلیل ئەندامی هاوسەرۆکایەتیی پارتی یەکێتی دیموکراتی (پەیەدە) ڕایگەیاند، ئامانجى تورکیا لەناوبردنى کوردەو ئەم ستراتیژەشى له‌دێر زه‌مانه‌وه‌ بەردەوامە، ده‌شڵێت:"بەهۆی پەکەکەوە پارتی دیموکراتی کوردستان هەیەو پەکەکەش پارێزگاری لەبوونی باشوری کوردستان دەکات".


ماوەی زیاتر لەمانگێکە تورکیا هەڕەشە لەداگیرکارییەکانی سەر ڕۆژئاوای کوردستان دەکات دەوڵەتی تورک بۆ پەسندکردنی هێرشەکانی، لەهەموو دیدارو کۆبوونەوەکانی لەگەڵ بەرپرسانی وڵاتانی جیهان، ئەم کێشەیە دەخاتە بەرنامەی کارەکەیەوە. لەمدواییانەدا دەوڵەتی تورک لەکۆبوونەوەی ناتۆدا ئاماژەی بەم بابەتە کرد.

بەڵام بەوتەی ئاڵدار خەلیل كه‌ له‌م دیداره‌ تایبه‌ته‌دا لەگەڵ شارپرێس ئاماژه‌ى پێكرد، ناتۆ ڕێگەی بەتورکیاداوە هێرشبکاته‌سه‌ر ڕۆژئاواى كوردستان، بەڵام ئەگەر تائێستا تورکیا هێرشی نەکردبێت، بەهۆی ئامادەکارییەکان بۆ بەرخۆدانی باکورو ڕۆژهەڵاتی سوریاوه‌یه‌.

ده‌قى وتووێژەکەى شارپرێس لەگەڵ ئاڵدار خەلیل:

شارپرێس: بەڕێز ئاڵدار وەک پارتێکی سەرەکی لەڕۆژئاوای کوردستان هەڕەشەکانی داگیرکاری تورکیا لەدژی ڕۆژئاوای کوردستان لەمکاتەدا چۆن هەڵدەسەنگێنن؟
خەلیل: لەڕۆژی دامەزراندنییەوە تا ئەمڕۆ کورد هەمیشە وه‌ك دوژمن سه‌یركراوه‌ له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تى توركیاوه‌و ئامانجى ئه‌و ده‌وڵه‌ته‌ش لەناوبردنى بووه‌، ئەوە ئامانجەکەیە دامەزراندنی کۆماری تورکیا لەسەر کۆمەڵکوژییەکانی دژ بەئەرمەنی‌و کوردو پێش ئەو کۆمەڵکوژییە، عوسمانییەکان لەدژی عەرەب‌و خەڵکی هەرێمەکە دامەزران، دەوڵەتی تورک لەمێژووی خۆیدا هەموو هەوڵەکانی خستۆتەسەر سوپاو لایەنەکانی دیکە بۆ لەناوبردنی کورد، لەمساڵانەی دواییدا ئێمە وەک کورد پڕۆژەیەکی دیموکراتیمان هەیەو داوای برایەتیی گەلان دەکەین، داواى ئازادی‌و دیموکراسی ده‌كه‌ین، بەڵام تورکیا ئەم پڕۆژەیە بەمەترسی بۆسەر خۆی دەبینێت، بۆیە هەموو هەوڵەکانی تورکیا بۆ بونیادنانی کۆماری گەورەی تورکیایە بەپێی به‌رنامه‌ى عوسمانیەکان.

لەلایەکی دیکەوە لەهەر شوێنێک کوردێک ئازادی‌و بوونی خۆی بپارێزێت، تورکیا هەمیشە دژیانە، لەمساڵانەی دواییدا هەمووان بینییان کە دەوڵەتی تورک دەیەوێت ئەو کێشانە بەکاربهێنێت کە لەسوریادا دروستبووە بۆ خۆی، لەم چوارچێوەیەدا خۆى خزانده‌ ناو كێشه‌كانى سوریاو به‌شێكى خاكى سوریای داگیرکردو هەروەها پشتگیریی گروپە توندڕەوەکان‌و داعش‌و ئیخوان موسلیمینیشی کرد، دەوڵەتی تورک هەموو پلانەکانی بەکارهێنا بۆ خراپترکردن‌و قوڵکردنەوەی قەیرانەکانی سوریا، بەڵام لەبەرئەوەی ئێمە وەک کورد پێشەنگی پڕۆژەی دیموکراسی بووین، بۆیە تورکیا هەمیشە هێرشی کردووەتە سەر هەرێمەکانمان، سەرەتا لە2012دا لەڕێگەی گروپە چەکدارەکانەوە هێرشیکردە سەرمان، بەڵام دوای ئەوەی ئەو گروپە چەکدارانەو چەتەکانی داعش تێکشکێنران، تورکیا خۆی هاته‌ ناو سوریاوەو ناوچەکانی (باب، عەزاز، جەرابلوس، عەفرین، گرێ سپی‌و سەرێکانی) داگیرکرد.

ئێستاش تورکیا دەیەوێت درێژە بەپیلانەکانی بدات بەتایبەتی دەیەوێت پێش ساڵی 2023 هەوڵی داگیرکردنی چه‌ند ناوچەیه‌كى تر بدات بەتایبەتی باکورو ڕۆژهەڵاتی سوریا، تورکیا ئەمەی وەک ستراتیژێک بۆ خۆی داناوە، ستراتیژه‌كه‌شى ئەوەیە کە چۆن کوردو یەکپارچەیی گەلان لەناوببات‌و پڕۆژەی دیموکراسی لەناوببات، سەرەڕای ئەوەش، چەند ناوچەیەکی دیکەی سوریا داگیربكات‌و به‌و ناوچانه‌وه‌ بیانبه‌ستێته‌وه‌ کە تورکیا داگیری کردون وه‌ك "باب، عەزاز، جەرابلوس، عەفرین، گرێ سپی‌و سەرێکانی" دواتریش ده‌یه‌وێت گۆڕانکاریی دیمۆگرافی لەو ناوچانەدا بكات‌و خەڵکی ڕەسەنی ئەو هەرێمە دەربکات‌و خێزانی گروپە چەکدارەکانى تێدا نیشته‌جێده‌كات، هه‌روەک چۆن تورکیا 100 ساڵ لەمەوبەر لیوای  ئه‌سکه‌ندرۆنی داگیرکردو دواتر دیمۆگرافیای گۆڕیی‌و ڕیفراندۆمێک ئەنجامدرا کە ئەم هەرێمە دەیەوێت ببێتە بەشێک لەتورکیا، هاوکات تورکیا هەمان سیناریۆ لەناوچە داگیرکراوەکانى سوریاش ئەنجامدەدات‌و داگیرکاریی خۆی بەرفراوانتر دەکات.

شارپرێس: ئێوە وەک حزبێک لەناو ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریدا، دوای هەڕەشەکانی داگیرکاریی تورکیا، ئێستا لەهەموو ڕوویەکەوە دۆخی خۆبەڕێوەبەریی‌و خەڵک چۆنەو بەواتایەکی تر چ ئامادەکارییەک لەنێوان خەڵکی هەرێمەکان‌و ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریدا دەکرێت بۆ ئەوەی بەرامبەر ئەو هەڕەشەو پەلامارانە بوەستنەوە؟
خەلیل: خۆبەڕێوەبەری خۆی بەڕێوبەرایەتی ئەم گەلەیەو هەردووکیان پێکەوە ڕۆڵی سەرەکیان هەیە لەم شۆڕشەدا، نەک هەر خۆبەڕێوەبەریی‌و دامەزراوەکانی، به‌ڵكو هەموو کەس‌و کوردو عەرەب‌و هه‌موو پێكهاته‌كان دژی ئەم هێرشەن‌و نایانەوێت ئەم داگیرکارییە ئەنجامبدرێت، خۆبەڕێوەبەریش نوێنەرایەتی ئەوان دەکات، لەبەر ئەم ئامادەکارییانە نەک هەر دەبنە دامەزراوەی فەرمی خۆبەڕێوەبەری، بەڵکو بەپێچەوانەوە هەموو گەلەکەمان لەنێو هەموو قەوارەکانی خۆیان دەبن ئامادەکاریی دەکەن بۆ نیشاندانی بەرخۆدانی مێژویی بەرامبەر ئەم داگیرکارییە، بەواتایەکی تر گەلەکەمان تەنها سەیری هێرشەکە ناکات‌و بەرخۆدانى توند ده‌كات، هاوكات داواش له‌ئازادیخوازان ده‌كات پشتیوانیی ئه‌و شۆڕشه‌ بكه‌ن دژى توركیاو ئێمه‌ش داوا له‌جیهان ده‌كه‌ین ئازادیخوازان بەتەنها جێنەهێڵن.

ئه‌مجاره‌ لەگوندو شارەکان گەلەکەمان جیاواز له‌هێرشكردنه‌سه‌ر عەفرین‌و گرێ سپی‌و سەرێکانی، بەرخۆدان دژی داگیرکاریی تەنها لەئاستی سەربازیدا نابێت واته‌ ته‌نها هێزه‌ سه‌ربازیه‌كانمان به‌رخۆدان ناكه‌ن، به‌ڵكو هەموو گەلەکەمان لەو بەرخۆدانەدا جێگای خۆیان دەبێت‌و دەستبەرداری خاکەکەیان نابن‌و لەگەڵ شەڕڤانانی خۆیان یەکدەگرنەوەو بەرگرییەکی گەورە تۆمارده‌كه‌ن، هه‌وڵه‌كانیش به‌و ئاراسته‌یه‌یه‌ نه‌ك هەر ڕێگە بەتورکیا نادەین کە ناوچە نوێکان داگیربکات، بەڵکو دەرفەتێک بۆ ڕزگارکردنی ناوچە داگیرکراوەکانیش ده‌ڕه‌خسێنین.

شارپرێس: بەڕێز ئاڵدار خەلیل دوای زیادبوونی هەڕەشەکانی تورکیا، لەم چەند ڕۆژەی دواییدا، زانیارییەکی زۆر لەبارەی ڕێککەوتنی نوێ لەنێوان ئیدارەی باکورو ڕۆژهەڵاتی سوریاو حکومەتی دیمەشق لەڕاگەیاندنەکاندا باسكران، ئایا ئەم زانیاریانە ڕاستن یان نا، بەگشتیش چ ئاستی دیالۆگێک لەنێوان ئێوه‌و دیمەشقدا هەیە؟
خەلیل: ئەمانە ڕێبازی ئێمەن، نەک تەنها بۆ ئەم پرۆسەیە، واتە نەک تەنها لەبەرئەوەی تورکیا هێرشماندەکاتەسەر، ئێمه‌ هەر لەسەرەتاوە وتومانه‌ بەدوای چارەسەرێکی پێکەوەییدا دەگەڕێین لەناو سوریاداو پێویستە ڕێککەوتنمان لەگەڵ دیمەشقدا هه‌بێت بەهۆی دیمەشق نوێنەرایەتی سوریا دەکات لەنەتەوەیەکگرتووەکان‌و ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکاندا، هه‌ربۆیه‌ ئەرکی حکومەتی دیمەشق پاراستنی سنووری وڵاته‌كه‌یه‌ بەواتایەکی تر ئەرکی حکومەتی ناوەندییە، بەڵام بۆ ئەوەی هەمووان ئەرکەکانیان جێبەجێبکەن هەوڵەکانی هاوپەیمانی لەگەڵ دیمەشق زیاتر بووە، هەروەها حکومەتی دیمەشق گەیشتۆته‌ ئەو باوەڕەی ئێمە پێکەوە دژی داگیرکاری تێدەکۆشین.

ئێستا تێڕوانینمان لەسەر کێشە سیاسییەکان‌و ئایندەی سوریاو دەستوورەکەی هێشتا یەکنەکەوتووە، بەڵام ئێستا سوریا له‌گەورەترین مەترسیى داگیرکاریدایه‌، هەمیشە تێڕوانینمان ئەوەبووە کە دەبێت پێکەوە چارەسەری سیاسی بدۆزینەوەو گفتوگۆیەکی درێژ بۆ دیاریکردنی ئاینده‌ى نوێی سوریا پێویستە، بەڵام ئەوەی ئێستا گرنگە ئەوەیە کە ئێمە یەکهەڵوێستمان هەیەو پێکەوە لەدژی داگیرکاریی ده‌وه‌ستینه‌وه‌، بڕوام وایە ئەگەر لەسەر ئەمە ڕێکبکەوین دەبێتە بنەمایەک بۆ ئەوەی لەداهاتوویەکی نزیکدا لەسەر مەسەلە یاسایی‌و سیاسییەکانی تریش ڕێکبکەوین.

لەلایەکی ترەوە حکومەتی دیمەشق بەرپرسە لەپاراستنی سەروەری سوریا، بەڵام بەتەنها ناتوانێت ئەوکارە بکات، لەهەمانکاتدا ئیتر حکومەتی دیمەشق ناتوانێت تەنها لەهێرشێکی نوێ لەلایەن تورکیاوه‌ وەک بینەر تەماشا بکات، چونکە ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌ بكات، حکومەتی دیمەشق واتایه‌كى نامێنێت‌و چەندینجاریش حکومەتی دیمەشق وتویه‌تى، نابێت سوریا دابەشبکرێت‌و هیچ ناوچەیەکی تر داگیربکرێت، باشە بۆچی لەبەرامبەر ئەو هەڕەشانە هەڵوێست وەرناگرێت، چونکە حکومەتی دیمەشق دەبینێت ئەگەر ئەمجارە دەوڵەتی تورکیای داگیرکەر هێرشبکاتەسەر خاكى سوریا، ئەوا ڕزگارکردنی ناوچە داگیرکراوەکانی پێشوو زەحمەتە، له‌به‌رئه‌وه‌ى كاتێك تورکیا دەیەوێت هەرێمێک داگیربکات، ئه‌وا پیلانى داگیركردنى هەرێمێکی تریشى له‌ئه‌جێندادایه‌. بۆئه‌وه‌ش حکومەتی دیمەشق گەیشتوونەتە ئەو باوەڕەی کە هەر شتێک ڕووبدات، دەبێت ڕێگریی لەو داگیرکارییە بکات.

شارپرێس: چەند ڕۆژێک پێش ئێستا ڕێککەوتننامەیەک لەنێوان تورکیاو سویدو فینلاند پێکهێنرا بۆ ئەوەی فینلاندو سوید بچنە پاڵ ناتۆ، کاریگەری ئەم هاوپەیمانییە لەسەر ڕۆژئاواى كوردستان چی دەبێت؟
خەلیل: لەمێژوی ناتۆدا ئه‌وه‌ یاسایه‌ ئەوەی دەبێتە ئەندامی لەبڕیارو مەرجەکانیدا دەبێتە هاوبەشی، ناتۆ-ش لەساڵی 1984وە پشتگیریی دەوڵەتی تورکیا دەکات لەشەڕی دژی کورد، ئەگەر ناتۆ پشتگیریی دەوڵەتی تورکیا نەکات، ئەوا بێشک تورکیا نەیدەتوانی بەرگەی شۆڕشی کورد بگرێت، کەواتە هەرچی دەوڵەتێك ببێت بەئەندامی ناتۆ، دەبێت هەمان دژایه‌تى ناتۆ له‌به‌رامبه‌ر کورد نیشانبدات.

سویدو فنله‌نده‌ بەم ئاراستەیە هەنگاویان نا پێشئەوەی کاریگەری لەسەر کورد هەبێت، کاریگەری لەسەر خەڵکی ئه‌و دوو وڵاته‌ دەبێت، چونکە جێی ڕەزامەندی تورکیاو ناتۆیە، واتە ئەو وڵاتانە ستانداردو یاساکانی دیموکراسییان پێشێلکرد، به‌داخه‌وه‌.

لەلایەکی دیکەوە گەلی کورد زۆر ئازادەو ئاشتی دەوێت‌و هەروەها نەتەوەیەکیش کە شەڕ بۆ شەڕ ناکات‌و شەڕ بۆ بوونی خۆی دەکات دەبوایە لەسەر ئەم بنەمایە سویدو فنله‌نده‌ ئەم پێوەرانەیان ڕه‌چاو بكردایه‌، له‌به‌رئه‌وه‌ى ئەمە بابەتێکی ڕەخنەییەو نەدەبوو هەردوو وڵات ئەو مەرجانە قبوڵبکەن، بەڵام ئێستا گەلی کورد گەیشتۆته‌ ئەو باوەڕەی کە دەبێت شۆڕشەکەیان سەربکەوێت.

شارپرێس: چەند ڕۆژێک لەمەوبەر باست له‌وه‌كردبوو، کە لەکۆبوونەوەی 29ی حوزەیرانی ناتۆدا تورکیا ڕێگەی پێدرا هێرشبکاتەسەر باکورو ڕۆژهەڵاتی سوریا لەسەر چ بنەمایه‌ک ئەمەت ڕاگه‌یاند؟
خەلیل: تورکیا ئەندامی ناتۆیە، ناتۆ دەتوانێت بەتورکیا بڵێت کە کورد وەک نەتەوەیەکی ئاشتیخواز بۆ مافەکانی خۆی دەجەنگێت نەک هێزێکی تیرۆریستی‌و فاشیستی، ئەبوایە ناتۆ بەتورکیا بڵێت، له‌برى دوژمنایه‌تى‌و هه‌وڵدان بۆ له‌ناوبردن‌و شه‌ڕكردن له‌گه‌ڵى، هه‌وڵى نزیكبوونه‌وه‌ له‌كورد بدات، له‌به‌رئه‌وه‌ى ئێمه‌ى كورد به‌گشتى ملیۆنان كه‌سین‌و مافمان ڕەتکراوەتەوە، بەڵام به‌داخه‌وه‌ ناتۆ مەرجی تورکیای لەسەر خۆی قبوڵکردو کردی بەهاوپەیمانی، چونکە لەکاتێکدا ئەردۆغان دەڵێت هێرشدەکەم ئەمەش بەو مانایە دێت کە ناتۆ هێرشەکانی تورکیای قبوڵکردووەو بەتورکیاى وتووە هەرکاتێک بتەوێت دەتوانن بەئازادی هێرشبکەن، بەڵام ئەگەر تائێستا تورکیا هێرشەکانی ئەنجامنەدابێت، ئەوە لەبەرئەوەنییە کە پشت بەپەسەندکردن یان ڕەتکردنەوەی بڕیاره‌كه‌ى ببەستێت، هەرچەندە تورکیا لەباکوورو ڕۆژهەڵاتی سوریا ئامادەکارییەکان دەبینێت‌و هێرشی پێشووی لەباکوورو ڕۆژهەڵاتی سووریا بەخۆیەوە بینیووە، لەهەمانکاتدا هەموو گەلەکەمان لەهەرێمەکە، کورد، عەرەب، سریانی‌و هتد، هەمووی هەڵوێستی خۆیان دەربڕیبوو.

تورکیا دەبێت بەباشی حساب بۆ ئاماده‌كارییه‌كانمان بکات، بەتایبەتی دوای ئەوەی لەباشووری کوردستان‌و شنگال تێکشکاو کێشەی لەناوخۆی تورکیادا زیاتركرد، ئێمە دەزانین کە ستراتیژی تورکیا داگیرکردنی چەندین ناوچەی سوریاو ناوچەکانی باشووری کوردستانە، پەیڕەوی ئەو ستراتیژە دەکات، بەڵام کاتێک دەبینێت کە ئامادەکارییەکان بۆ بەرخۆدان گەورەترەو یەکپارچەیی گەلان بەرزە، لەچەندین بەره‌ی دیکەی کوردستان لەدژی تورکیا بەرخۆدان هەیەو سوپاکەی تێکدەشکێت.

لەوانەیە بێشک کاریگەریی لەسەر شێوازی هێرشەکەو کاتی خۆی هەبێت بەواتایەکی تر هەموو ئەو فاکتەرانە کاریگەرییان لەسەر پلانە کاتییەکانی دەوڵەتی تورک هەیە، بەڵام تورکیا دەستبەرداری ستراتیژییەتی خۆی نابێت‌و باوەڕمانوایە هەرکاتێک بێت، تورکیا هێرشدەکاتەسەرمان.

شارپرێس: بەڕێز خەلیل با بچینەسەر پرسی باشوری کوردستان، هێرش‌و ئۆپەراسیۆنەکانی تورکیا لەدژی باشووری کوردستان چۆن ده‌بینن؟
خەلیل: هێرشەکانی سەر باشوری کوردستان بەهۆی هەبوونی پەکەکەوە نییە، پەکەکە لەناو تورکیاو باکوری کوردستان بوونی هەیە، بەڵام تورکیا بوونی پەکەکە بەگران دەبینێت، بۆ دڵنیابوونى هه‌موانیش پارتى دەزانێت ئەو هێرشانە داگیرکاریین، بەڵام بێدەنگه‌، چونکە پارتی چارەنووسی خۆی بەڕژێمی تورکیاوە بەستۆتەوە، تورکیاش بوونی گەلی کورد لەبنه‌ڕه‌تدا قبوڵناکات، پێشتریش دەسەڵاتدارانی تورکیا وتەیەکیان هه‌بوو كه‌ ده‌ڵێت، "لەئەفریقاش چادرێک بەناوی کوردەوە هەبێت قبوڵی ناکەین"، ئەگەر تورکیا ئەمڕۆ هێشتا دامەزراوەکانی باشوری کوردستانی قبوڵکردووە، ئەوە بەهۆی هەبوونی پەکەکەوەیه‌ بەواتایەکی تر بەهۆی پەکەکەوە تائێستا پارتی دیموکراتی کوردستان بوونی هەیە، ئەگەر پەکەکە نەبووایە پارتیش بوونی نەده‌بوو.

شارپرێس: دەوترێت کە پارتی دیموكراتى كوردستان هاوکاریی تورکیا دەکات بۆ هێرشکردنەسەر گەریلاکانی پەکەکە لەباشوری کوردستان، ئەمە تاچه‌ند ڕاسته‌؟
خەلیل: به‌داخه‌وه‌ هەڵوێست‌و نزیکبوونەوەکانی پارتی كوردانه‌و نەتەوەییانه‌ نین، ئەو ڕێبازه‌ى ئێستاى پارتی خزمەتی هاوپەیمانیی (ئاکپارتى‌و مەهەپە) دەکەن، واتە پارتی بووەتە هاوبەشێکی سەرەکی لەگەڵ ئاکەپە – مەهەپە، بەمشێوەیە لەدژی بەرژەوەندی خەڵکەکەیی‌و کوردستان چووە ڕیزی خیانەتەوە، ئەوەی دەکرێت ئاستی بەرژەوەندییە یەکسانییەکانی تێپەڕاندووەو ئێستا بووەتە هاوبەشێکی سەرەکی لەگەڵ دوژمنی گەلی کورد.

ده‌بێت پارتی دیموکراتی کوردستان بیری بێت‌و هیچ كات له‌یادى نه‌كات، تورکیا پارتی‌و ئیدارەی باشوری کوردستانیش قبوڵناکات، تورکیا ناوی کوردستانی لێنانێت واتە ناڵێت باشووری کوردستان، دەڵێت باکووری عێراق.

ده‌بوو پارتى ڕیفراندۆمى له‌بیرنه‌كردایه‌، زۆرینه‌ى خه‌ڵكى باشوور ده‌نگیان به‌به‌ڵێدا بۆ ڕیفراندۆم، به‌ڵام توركیاى زۆر به‌توندى دژیی وه‌ستایه‌وه‌و له‌جیاتى هه‌موو وڵاته‌ دژه‌كانى كورد دژایەتی ڕیفراندۆمی کرد، ئه‌گه‌ر ئه‌مڕۆش تورکیا لەپەیوەندیی تایبەتیدابێت لەگەڵ پارتی‌و ئه‌و حزبه‌كه‌ى قبوڵ بێت‌و هێرشى نه‌كردبێته‌سه‌ر شاره‌كانى باشورى كوردستان، ئەوە مانای ئەوەنییە ئه‌نكه‌ره‌ کورد قبوڵده‌کات، نه‌خێر هۆكاره‌كه‌ى ئه‌وه‌یه‌، ئەمڕۆ پەکەکە لەکاردایە، چونکە تورکیا لەمکاتەدا لەگەڵ پارتی شەڕی پەکەکە دەکات، بەڵام ئەگەر تورکیا کودەتا بکاتەسەر پەکەکەو کاریگەری لەسەر پەکەکە هەبێت، ئەوا پارتیش لەناودەبات، واتە تورکیا قبوڵی ناکات کە پارتی بەمشێوەیە بمێنێتەوە، بەڵام ئێستا پێویستی بەپارتی هەیە بۆ ئەوەی یارمەتی بدات لەشەڕی دژى پەکەکەدا، له‌بنه‌ڕه‌تدا بەردەوامبوون‌و گرەنتیبوونی باشووری کوردستان مانەوەو بوونی پەکەکەیە، ئەو هێزەی کە ڕێگەیداوە باشووری کوردستان مسۆگەربکرێت‌و بپارێزرێت پەکەکەیە، پارتی ئەو شتانە بەڕوونی نابینێت‌و باشووری کوردستانی خستۆتە مەترسییەوەو لەگەڵ تورکیا هێرشدەکاتەسەر پەکەکە، ئەمەش دەبێتە هۆی ئەوەی نەک هەر ئەو ناوچانەی کە پارتی لەهەرێمی بادینان تێیدا باڵادەستە لەمەترسیدایەو بەمەش باشوری کوردستان بەتەواوی دەخاتە مەترسییەوە، له‌به‌رئه‌وه‌ى ئێستا زیاتر له‌18 بنكه‌ى سه‌ربازیی گه‌وره‌ى له‌سنورى پارتى له‌قوڵایی خاكى باشورى كوردستان دامه‌زراندووه‌.

شارپرێس: چەند هەفتەیەک پێش ئێستا تورکیا فەرهاد شیبلی یەکێک لەسەرکردەکانی ڕۆژئاوای کوردستانى لەسنورى پارێزگای سلێمانی لەباشووری کوردستان کردە ئامانج‌و شەهیدى كرد، له‌به‌رامبه‌ر ئەم هێرشەدا كاردانه‌وه‌تان چیى بوو، به‌تایبه‌ت له‌سنورى یه‌كێتیدا توركیاى ئه‌وكاره‌ى كرد؟
خەلیل: تورکیا باکوری سوریا وەک خاکی خۆی دەبینێت، لەئێستاشدا باشووری کوردستانیشى داگیرکردووە، گرنگ نییە کە هێرشدەکاتەسەر کام ناوچەیه‌، لەناوچەیەک كه‌ زیاتر لە100 کیلۆمەتر لەسنووری تورکیاوە دووره‌ له‌قوڵایی خاكى هه‌رێم کەسایەتییەکی مەدەنی کرایە ئامانج، ئەوە نیشانى دەدات تورکیا باشور وەک بەشێک لەخاکی خۆى دەبینێت، وەک وتمان، تورکیا ئەو شوێنەی کە کوردێک کار بۆ بەدەستهێنانی بیروڕای ئازاد بكات تێیداو دیموکراسی بڵاوبکاتەوە، یان کوردێک کار بۆ مافەکانی گەلەکەی بکات، ئه‌وا به‌ئامانجى ده‌گرێت.

شارپرێس: دواین پرسیارمان هەڵوێستی یەکێتی بەرامبەر بەئامانجگرتنی فەرهاد شیبلی چۆن بوو؟
خەلیل: تائێستا هه‌ڵوێستى نیشتمانییەکانی یەکێتی ئەرێنین، بەڵام یەکێتی خۆی لەباشووری کوردستان تێکچووە، بۆ نموونە لەناو حکومەتی باشوری کوردستاندا یەکێتی‌و پارتی هەیە، بەڵام یەکێتی لەشێوەدایەو بڕیاره‌كان هەموو پارتی دەیدات، هەروەها یەکێتی لەپەرلەمانە، بەڵام بڕیارەکە دووبارە بۆ پارتی دیموکراتی کوردستانە، پارتی ئێستا یەکێتی خستۆتە بازنەیەکەوە.

یەکێتی خۆی لەکێشەو ئاریشه‌ى ناوخۆییدایه‌، به‌ڵام بێگومان پێویستە یەکێتی خۆی لەم دۆخە ڕزگاربكات، چونکە بوونی یەکێتی گرنگه‌، پێویستە یەکێتی بگەڕێتەوە سەر ڕێڕه‌وه‌كه‌ى خۆی، بۆ نموونە هێرشەکانی تورکیا سەروەری عێراق پێشێلدەکات، یەکێتی دەتوانێت لەپەرلەمان‌و له‌گه‌ڵ هێزەکانی ترى عێراق‌و کەسایەتییە عێراقییەکان ئەم پرسه‌ بوروژێنن، ئه‌وه‌ش واده‌كات پێگەی کاریگەرتربێت له‌ناوچه‌كه‌دا.

ش.هـ