شارپرێس: نیقاش
لەنزیك نووسینگەی سەرەكی پۆستە لەناوەڕاستی شاری ناسرییەی ناوەندی زیقار، عادل داودی وێنەكێش لەمەرسەمە بچووكەكەیدا وەستاوە‌و كۆمەڵێك لەتابلۆ هونەرییەكانی خۆی‌و چەند بەرهەمێكی دیكەی خستووەتەڕوو.

لەكاتێكدا عادل سەرقاڵی ئارەزووە پەسەندەكەیەتی بەئاوپرژێنكردنی هەندێك داری روێندراو لەبەردەم وەرشەكەیدا، پشیلە بچووكەكەی كە حەز بە نووستن لەسەر زەوی شێدار دەكات لەبەر بەرزی پلەكانی گەرما، لەژێر یەكێك لە دارەكانەوە چاودێری دەكات.

لەژوورەوە تابلۆ هەڵواسراوەكان بەدیوارە سپیەكەدا لەنێوان ریالیزمی‌و سریالی‌و كلاسیكیدا دابەشبوون، لەكاتێكدا تابلۆ هاوچەرخەكان بۆ شكاندنی رۆتینی شوێنەكەیە، چونكە رەنگەكان تێكەڵ بەیەك دەبن‌و كەشێكی جیاواز لە دەرەوە بە شوێنەكە دەبەخشن.

عادل داود كە هونەری شێوەكاری كردووەتە پیشە‌و هۆكارێك بۆ بەدەستهێنانی بژێوی، زۆر پشت بە كڕیارە ناوخۆییەكان نابەستێت‌و لەوبارەیەشەوە بە "نیقاش"ی وت "كەس بایەخ بە هونەر نادات، چونكە هەمووان سەرقاڵن بە خەمی ژیانی رۆژانەیانەوە، بەڵام من ئەم شوێنە بچووكەم بەكرێ گرتووە تا بیكەمە شوێنی وێنەكێشان، هەرچەندە دەزانم كەس ناوێرێت تابلۆیەكی هونەری بكڕێت كە رەنگە نرخەكەی بگاتە 60 دۆلار، لەبەرئەوە بەدوای كڕیارێكدا دەگەڕێین لەڕووی جوگرافییەوە دووربێت لێمانەوە، بەڵام بەكارەكەمان بزانێت" داود ئەوەی وت لەكاتێكدا دانیشتبوو لە یەكێك لەو تابلۆیانە رامابوو كە تازە تەواوی كردبوو.

هەروەها وتیشی "ماوەی شەش مانگە یەك تابلۆم بەكڕیارێكی ناوخۆیی نەفرۆشتووە، ئەمە بۆ زۆرێك لە شێوەكارانیش هەروایە كە بەرهەمەكانیان هەر لەشوێنی وێنەكێشانەكاندا دەمێننەوە، یان لەوانەیە بەختیان هەبێت‌و یەكێك دەدۆزنەوە تا كارەكانیان بباتە شوێنی دوور بۆئەوەی لەوێ بفرۆشرێن".

ئێستا داود مامەڵە لەگەڵ بازرگانانی تابلۆی هونەری دەكات كە بەرهەمەكان لە دەوڵەتانی كەنداو‌و هەندێك دەوڵەتی ئەوروپا دەفرۆشن، ئەو تابلۆ داواكراوەكان تەواو دەكات‌و باریان دەكات بۆ بازرگانێكی دەڵاڵ لە بەغدای پایتەخت كە ئەویش لەلایەن خۆیەوە دەیانگەیەنێتە بازرگانە سەرەكییەكە كە لە سەنتەرە هونەرییەكانی دەوڵەتانی كەنداو نمایشیان دەدات.

داود دەڵێت "ئەو بڕە پارەیەی لەبەرامبەر فرۆشتنی كارە هونەرییەكانمان دەستمان دەكەوێت لەنرخەكەی خۆی زۆر كەمترە، بەڵام هیچ چارەیەكی ترمان نییە جگە لە بەردەوامبوون لەم كارە بۆ دابینكردنی پێداویستییەكانی ژیان‌و درێژەدان بە كارەكەشمان".

لەبارەی سروشتی ئەو بەرهەمانەش كە لە بازاڕەكانی كەنداو بەتایبەتی لە بازاڕەكانی ئیماراتدا كڕیاریان هەیە، دەڵێت "بازاڕە عەرەبییەكان بەگشتی هەوڵی بەدەستهێنانی ئەو كارانە دەدەن كە مۆركێكی ئیسلامییان پێوەیە، هۆكاری ئەوەش بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە كە كۆمەڵگەی ئەو كەسانەی روو لە كڕینی تابلۆ هونەرییەكان دەكەن، لەڕووی ئایینەوە كۆمەڵگەی موحافزكارن‌و دیدێكی تایبەتی بۆ هونەر كۆنترۆڵی ئارەزوویان دەكات".

ئەوەشی وت "ئەو بازاڕانەی ئەوروپا كە لەڕێی دەڵاڵ‌و بازرگانەكانەوە بەرهەمەكانمانیان پێدەگات ئەو كارانەیان پێباشە كە مەودایەكی شارستانییان هەیە، واتا ئەو بەرهەمانەی هونەرە سۆمەرییەكان‌و شارستانیەتە هەمەجۆرەكانی عێراق بەرجەستە دەكەن".

شێوەكار محەمەد هاشم دەڵێت "گەشەكردنی خزمەتگوزاری ئینتەرنێت لە عێراق‌و جیهان زۆر یارمەتیدەربووە لە دەربازكردنی هونەرمەندی شێوەكار لە گۆشەگیرییەكەی‌و لۆكاڵیبوونە زۆرەكەی كە كردبوویانە بەندی لۆجێكی كۆمەڵگەی لۆكاڵی‌و چێژە هونەرییەكەی".

هاشم لەمیانی قسەكانیدا بە "نیقاش"ی راگەیاند تەمەنی ئەزموونەكەی لە مامەڵەكردن لەگەڵ بازاڕە عەرەبی‌و ئەوروپییەكان زۆر دوور‌ودرێژە‌و ئەو ئەزموونە سوودێكی زۆری هەبووە لە گەشەپێدانی ئامرازە هونەرییەكانی‌و كاروانە هونەرییە پیشەگەرییەكەی.

هەروەها وتیشی "لە ساڵی 1999وە مامەڵە لەگەڵ بازرگانانی تابلۆ شێوەكارییەكان دەكەم كە بەرهەمەكانیان دەكڕیم‌و پاشان دەیانگواستنەوە بۆ وڵاتانی دیكەی وەك ئوردن‌و سوریا، لەوێشەوە دەگوازرانەوە بۆ پایتەختی عەرەبی دیكە لە دەوڵەتانی كەنداوی عەرەبی‌و لەوێ دەفرۆشران".

هاشم دەڵێت "ئەزموونەكە لەسەرەتاكانیدا زۆر سەخت بوو بەهۆی ئابڵوقەی سەر عێراق‌و بەرتەسككردنەوەی بواری بەردەم هونەرمەندی عێراقی لە ناوخۆدا، هەروەها بەهۆی سەختی  پەیوەندیكردن لەگەڵ ئەو بازاڕانەدا، بەڵام رەوشەكە لەداوی 2003وە لە ریشەوە گۆڕا لە پاش بڵاوبوونەوەی ئینتەرنێت".

سەبارەت بەو داهاتە داراییەش كە لە فرۆشتنی تابلۆكانی دەستی دەكەوێت، هاشم كە ماڵەكەی كردووەتە شوێنی وێنەكێشان، دووپاتی دەكاتەوە "ئێمە تەنیا چارەكی پارەكەمان دەست دەكەوێت‌و ئەوی دیكەی دەچێت بۆ ئەو دەڵاڵ‌و بازرگانانەی مامەڵەیان لەگەڵ دەكەین، ئەوش هەرچۆنێك بێت بژاردەیەكی باشە".

محەمەد سەوادی پسپۆڕی هونەری دەڵێت "لە هەموو دەوڵەتانی جیهاندا دامەزراوەی دیاریكراو هەن بۆ بەبازاڕكردنی كارە هونەرییەكان لەڕێی گەلەریەكان‌و بەشە تایبەتەكان‌و كەناڵەكانی راگەیاندن‌و هۆكارەكانی دیكەوە، بەڵام لە عێراقدا ئەو بابەت بە تەواوی ونە".

وتیشی:"پرۆسەیەكی یەك لەدوای یەك هەیە بۆ چەسپاندنی دابڕانی نێوان نەوە یەك لەدوای یەكەكان‌و هونەرەكان ئەویش لەڕێی لابردنی وانەی بابەتە هونەرییەكان لە قوتابخانەكان‌و دەرفەتنەدان بە پەیمانگا هونەرییەكان كە لە شارەكانی عێراقدا بڵاوببنەوە، ئەویش لەبەر چەند پاڵنەرێك لەشێوە حەرامكردن كە وەك قەدەغەكراوێك لەڕووی ئاینیەوە لە هونەر دەڕوانن".

لەبارەی ئەزموونی مامەڵەكردنیش لەگەڵ دەڵاڵەكان‌و بەبازاڕكردنی بەرهەمەكان بەبێ گەرەنتیدانی تەواو بۆئەوەی هونەرمەندەكە كرێیەكی باش لەبەرامبەر هیلاكییەكەیدا وەربگرێت، دەڵێت: "بۆ نموونە لە زیقار 70 هونەرمەندی شێوەكار هەن لە كۆمەڵەی پەیوەندیدار تۆماركراون، بەڵام زۆربەیان لە دابینكردنی سەرچاوەی بژێویاندا پشت بەو كارە هونەریانە نابەستن كە تەواویان دەكەن‌و دەیانفرۆشن، زۆرێك لەو هونەرمەندانەش كە ئەزموونی گەورەیان هەیە ناچار دەبن بۆ پەیداكردنی پارە لە پیشە‌و كاری دوور لە بواری هونەریدا كاربكەن".

وتیشی: "هەرچی ئەوانەشە كە هونەر دەكەنە پیشە ئەوا ژمارەیان زۆر سنووردارە‌و بەزۆری پشت بە بەبازاڕكردنی كارە هونەرییەكانیان لە دەرەوە دەبەستن ئەو پرۆسەیەش نرخی خۆی هەیە چ لەبەرامبەر مۆركی بەرهەمە هونەرییەكە یاخود ئەو داهاتەی لێوەی دەستدەكەوێت، بەڵام ئەمە مانای ئەوە نییە هونەرمەند لەو پرۆسەیە رابوەستێت، چونكە دواجار ئەوە تەنیا بژاردەی كراوەیە لەبەردەمیدا، بەلانی كەمەوە لەئێستادا".