شارپرێس: لەمیدیاكانەوە
ئامادەكردن‌و وەرگێڕان: لوقمان حاحی قادر

شەرقلئەوسەت 
دەزگای "ستراتفۆڕد"ی هەواڵگری بڵاویكردەوە، كە پاسەوانی شۆڕش ئێرانی دەستی بەسەر بارهەڵگرەكەی بەریتانیادا "سستینا ئەمبریۆ"  گرتووە، پێنوێنەكان دەڵێن: وا دیارە‌ بەریەكەوتنی تاران و واشنتۆن‌ هەر ڕوو دەدات ، پێش ئەوەی بتوانن كێشەكانیان چارەسەر بكەن.

سەنتەرەكە بڵاویشیكردەوە، كە ئەم‌ ڕووداوە وای لە بەرپرسە بەریتانییەكان كرد كۆبوونەوەیەی وەزاری گرێ بدەن، هەنگاوەكەی ئێرانیش بە تۆڵەكردنەوە دەدەنە قەڵەم لە بەرانبەر دەستبەسەرداگرتنی بارهەڵگرە ئیرانییەكە لە لایەن لەندەنەوە لە 4 ی یۆلیۆی ڕابردوودا دەست بەسەرداگیرا.

پێدەچێت ئێران ئەو بارهەڵگرە ئازاد نەكات و وەك كارتێكی سازشكردن لە بەرامبەر تاراندا بەكاریبێنێت، ئەمەش مەترسی ڕووبەڕووبوونەوەی تاران و نەیارەكانی زیاتر دەكات، ئەگەریش هەیە بەریتانیا سزای تازە بەسەر ئێراندا بسەپینێت، ئێرانیش زیاتر ڕەفتاری قەڵسكاری (ئیستفزاز) دژ بە لەندەن پیادە بكات، ئەمەش ئەگەری وەشاندنی گورزێكی سەربازی ئەمریكی سنوردار دژ بە دامەزراوەكانی ئێران زیاتر دەكات.

لە ماوەی پێشووشدا(19  یۆلیۆ)  گرتە ڤیدیۆییەكان ئەوە نیشان دەدەن كە ئاگرێكی گەورە لە كۆگایەكی موشەكە بالستییەكان لە عێراق كەوتۆتەوە، ئەگەری ئەوە هەیە هێرشی ئاسمانی كرابێتەسەر، بەڵام پنتاگۆن ئەوە ڕەتكردەوە هیچ پەیوەندییەكی بەو هێرشە ئاسمانییەوە هەبووبێت. هەندێكیش وای بۆ دەچن ئیسڕائیل لە پشت ئەو هێرشە ئاسمانییەوە بێت، ئەگەر وابێت، دۆخی ناوچە هەڵكشانێكی مەترسیدارتر بەخۆیەوە دەبینێت، دووریش نییە ئەمە پەیامێكی ئەمریكی بێت بۆ تاران كە لە بەرامبەر بەكارهێنانی عێراق وەك بنكەیەكی دوژمنكاری دژ بە واشنتۆن خۆش نابن.

مەداپرێس 
چەند چالاكوانێك لەسەر تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان،  هەڵمەتێكیان بە ناونیشان ( فەقیهی دادگا) دەست داوەتێ لە پێناو هەمواركردنەوەی پڕۆژی یاسای دادگای فیدڕاڵی، چونكە بە دەق ئەوەی تێدا هاتووە كە فەقیهەكانی یاساكاری ئیسلام بۆ زیاد بكرێن.

ئەوان دەڵێن پەرلەمانی عێراق خەریكی داڕشتنی یاسایەكە بۆ دادگای فیدڕاڵی بەوە 4 فەقیهی ئیسلامی ( 2 شیعە و 2 سونە) بۆ دادگاكە زیاد بكات، نەك وەك ئەوهی‌ پسپۆڕ بواری دادوەریبن.، بەڵكو بەو پێیەی‌ پسپۆرن لە فقهی ئیسلامیدا.

ئەوان لە هاشتاگێكدا بە ناوی (فەقیهی- دادگا) دەڵێن عێراقییەكان ئەو یاسایە ڕەتدەكەنەوە، چونكە پێكهاتە ناموسوڵمانەكانی گەلی عێراق پەراوێز دەخات، ئەمەش‌ یارای قبوڵكردن نییه، ئەو یاسایە زیان بە ئازادییەكان دەگەیەنێ تو پێچەوانەی‌ بنەماكانی دیموكراسییە، یاساكە (بەند 4 / بڕگە ئەلف) بنەمای بەشبەشێنەی نەژادی و مەزهەبی و ئاین تۆخ دەكاتەوە و وەقفی سونی و شیعی بەسەر ئەوانی دیكەدا زاڵ دەكات، دادگاكەش باڵاترین دەسەڵاتی دادوەرییە و نابێت ئەندامی نادادوەر تێدابن، چونكە ئەمە نەرێنیانە كار دەكاتەسەر سەربەخۆی دەسەڵاتی داوەری لە بڕیارداندا. بۆیە داوا لە عێراقییەكان دەكەن ئەو یاسایە ڕەتبكەنەوە و قبوڵی نەكەن.

باسل حوسینی پسپۆڕ یاساش دەڵێت پەسەندكردن پڕۆە یاسایەكی لەو جۆرە كۆپیكردنی ئەزموونە ئیسلامییەكانی ناوچەكەیە. دەبێت دەزگا دادوەری پێگەی‌ بەهێزی خۆی هەبێت و نەكرێتە ئەنجومەنێكی ئاینی.

مەداپرێس 
پێشنیارێك عێراق بۆ خاوكردنەوە و چارەسەركردن بارگرژییەكان نێوان واشنتۆن و تاران لە لایەن ئەوروپییەكانەوە بە گەرمی پێشوازی لێ دەكرێت. 

ئەحمەد سەحاف وتەبیژی وەزارەت دەرەوەی عێراق ووتی كە دەوڵەتانی عەرەبی و ئەوروپی لەگەڵ دیدو بۆچوونەكەی عێراقدان بۆ چارەسەركردن تەنگەی نێوان ئێران و ئەمریكا.

هەروەها كەناڵ ئاسمان ئێن ئارتی – یش بڵاویكردەووە كە وەزارەت دەرەوەی عێراق بە هاوبەش لەگەڵ دەوڵەتە كاراكانی یەكیەتی ئەوروپا و دەوڵەتانی عەرەبی خەریك یداڕشتن چەند داڕشتەیەك سازانكارین بۆ سنورداركردن بارگرژییەكان نێوان تاران و واشنتۆن. وەزارەتی ناوبراو گووتیشی ئامانجیان پیشكەشكردنی چارەسەری بێلایەنانەیە بۆ بەرگرتن لە هەڵكشانی ڕووداوەكان و پاراستنی ناوچەكە لە جەنگ و كوشتار. پیشتریش فیدیریكا مۆگرینی كۆمیسیاری یەكیەتی ئەوروپا بۆ ئاسایش و سیاسەتی دەرەوە ئەوەی ئاشكرا كرد كە یەكیەتییەكەیان پشتیوانی لەو پێشنیارەی عێراق دەكات.

تەریق ئەلشەعب
پەرلەمان عێراق لە دانیشتن ڕۆژی دووشەممە ئەمڕۆیدا (22/7/2109)  دەنگ لەسەر یاسای هەڵبژاردن ئەنجومەی پاریزگاكان و سەرۆكایەتییەكانیان دەدات، دووپاتی ئەوەش دەكاتەوە كە هەڵبژاردنەكان لە وادەی خۆیاندا (مانگ نیسانی ئایندە) دەكرێن.

لە یەكەم بڕگەیدا دەنگ لەسەر پڕۆە یاسای هەمواركردنەوەی یەكەمی یاسای هەڵژاردنەكانی ئەنجومەنی پارێزگا و قەزاكانی ژمارە 12 ی ساڵی 2018 دەدرێت كە لە لایەن هەردوو لیژنەی هەرێمەكان و پارێزگا ناڕێكخراوەكان لە هەرێمێكدا و لیژنەی‌ یاساییەوە پێشكەش كراوە.

نووسینگە حەسن كەعبی جێگری یەكەمی سەرۆكی پەرلەمان ووتی بە ئامادەبوون ئەندامانی لیژنەی‌ هەرێمەكان و پارێزگانی پەرلەمان، ‌ لەگەڵ ژمارەیەك ئەنجومەنی قەزا و ناحیەكاندا كۆبۆتەوە و گفتوگۆ یەكەم هەمواری یاساكەیان كردووە، هەڵبژاردنەكانیش لە كاتی خۆیاندا دەكرێن و هەمواری پێویستیش لە یاساكەدا ئەنجام دەدرێت و پەیكەربەندییەكی ڕێكخستنیش بۆ ئەنجومەن خۆجێیەكان دادەڕێژرێت كە لەگەڵ ئەركەكانیاندا گونجاو بێت.

یەحیا محەمەدانی ئەندامی لیژنە یاسای پەرلەمانیش گووت زەقترین ناكۆكییەكانی یاساكە پەیوەستن بە میكانیزمەكان كە ئاخۆ بایۆمەتری یان ئەلەكترۆن یان هەردووكیانبن، هەروەها میكانیزمی هەژماركردنی كورسییەكان بە گوێرەی سیستەم سانت لیگۆ ، هەروەها دۆسییەی‌ شاری كەركوك. ووتیش كێشە كەركوك هێشتا بە هەڵپەسێردراوی ماوەتەوە و ئومێد وایە لە كۆبوونەوەكانی سەرۆك فراكسیۆنەكان چارەسەر بكرێت.

عەرە‌بی جەدید 
بەرپرسێكی ئوردونی باڵا لە لێدوانێكیدا بۆ عەرەبی جەدید ووتوویەتی دانوستانەكان نێوان عێراق و ئوردون سەبارەت بە یەكلاییكردنەوە دۆسییە دارایی نێوانیان كە ماوەی 25 ساڵە‌ هەڵپەسێردراوە، هێشتا بێ چارەسەر ماوەتەوە. هۆكار ناكۆكییە گەورەكەش ئەو جیاوازییە گەورەیە كە لە داتاكانی هەردوولادا هەن سەبارەت بەوەی هەر لایەك لەوەی دیكەی داوا دەكات.

ئوردون دەڵێت: چەند ساڵێكە عێراق قەرزداریەتی"،عێراقیش داوای ئەو پارانە دەكاتەوە كە لە بانقی مەركەزی و بانكەكانی دیكەی ئوردون سڕكراون، واتە ئەوەی سەردەم سەدام حوسێن.

بە گوێرەی تازەترین ڕاپۆرتی بانقی مەركەزی ئوردونی، قەرزەكانی عەممان لەسەر عێراق دەگاتە 1.1 ملیار دۆلار، كە لە ئەنجامی ڕێككەوتننەكانی ئاڵوگۆری بازرگانییەوە كەڵەكە بوون.

هۆشیار عەبدوڵای بڕیاردەری لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق لە لێدوانە رۆژنامەوانییەكانیدا ووتوویەت بە گوێرەی داتاكانی بەردەستیان عێراق بڕ 3 بۆ 5 ملیار دۆلاری لە بانقەكانی ئوردون داناون و ئوردونیش دەرخستەیەكی ڕوونی لەوبارەوە نەخستۆتەڕوو. ناوبراو ووتیش هەردوولا ئەركیان لەسەرشانە و كاتی ئەوە هاتووە بەرپرسان هەردوولا ئەو دۆسییە بكەنەوە، هێشتا بەغدا جوڵەیەكی لێبڕاوانهی‌ سەبارەت بەو پرسە نەكردووە، عێراقیش قەرزداری ئوردونە، بۆیە دەبێت ئەو پرسە بە ووردی تاوتوێ بكرێت و هەر‌ لایەنە و مافی خۆ وەربگرێتەوە.