شارپرێس:
عەبدول مەلیك حوسەینی شڕۆڤەكاری سیاسی عێراقی ووتی عێراق لە مڕۆدا لە دەستپێكی خاڵێكی وەرچەرخانی ڕاستەقینەدایە كە دەبێت هەموو لایەنە سیاسییەكان عێراق وەبەرهێنانی تێدا بكەن و سوودیش لەو وەرچەرخانە گەورەیە ببینن كە لە ناوچەكەدا ڕوودەدەن.
ناوبراو لە پەیوەندییەكی تەلەفۆنیدا لەگەڵ "سپوتنیك" وتی: عێراق ئەرێنیانە و نەرێنیانە، بە دەوروبەرە هەرێمییەكی كاریگەر دەبێت، چونكە بەشێكە لە كۆسیستەمی هەرێمی، هەندێكجار بە گوێرەی بەرژەوەندی سازاو یان بەیەكداچوو یان دژیەك كارەكانی خۆی ڕایی دەكات.
ئەوەشی دووپات كردەوە كە پێویستە عێراق هێڵە گشتییەكانی خاڵی وەرچەرخانی خۆی دەستنیشان بكات بە ئاراستەی كرانەوە بە ڕووی دەوروبەرە هەرێمی و عەرەبییەكەی، چونكە كەنارگیری عێراق و دووركەوتنەوەی لە دەوروبەرە عەرەبییەكەی دەرئەنجامێكی پێچەوانەی هەبووە بۆسەر بونیادی سیاسی و ئابووری و هەموو جومگەكانی دیكەی دەوڵەت.
حوسەینی وتیشی: لەم ماوەیەدا جوڵەیەكی گەورە و بەرچاوی عەرەبی لە ئارادایە بۆ دووبارە گێڕانەوەی عێراق بۆ ناو باوەشی چێوە عەرەبییەكەی، توانست و دەرامەتە سرووشتییەكانی عێراقیش بواری ئەوەی بۆ دەڕەخسێنن ڕۆڵی پێشوی خۆی وەربگرێتەوە وەك دەوڵەتێكی كاریگەر لە پڕۆسەی بڕیارسازی عەرەبی و هەرێمیدا.
شڕۆڤەكارەكە ئەوەشی ڕوونكردەوە كە گەلی عێراق لەوساوەی ڕژێمەكەی سەدام حوسێن لە 2003 ڕوخاوە، چاوی لە گەڕانەوەیەكی ڕاستەقینەیە بۆ ئامێزە عەرەبی و هەرێمییەكەی، ئەوەشی ڕوونكردەوە عێراق دەوڵەتێكی كاریگەر‌ی پشكدارە لە بڕیارسازی هەرێمی و عەرەبی و وڵاتێكی پاشكۆ نییە.
سەبارەت بەوەی عێراق بتوانێت ڕۆڵێكی بێلایەنانە بگیڕێت لە تەنگژەكانی ناوچەكەدا ، حوسەینی ووتی: "عێراق لەم قۆناغەدا به خاڵیكی وەرچەرخانی گرنگدا تێدەپەڕێت، بەڵام دۆخەوە نموونەییش نییە، بەشێوەیەك ڕێگە بە عێراق بدات ڕۆڵێكی بێلایەنانە بگێڕێت. هێشتا عێراق پێویستی بەكاتی زیاترە تاوەكو بەرەو قۆناغێكی ڕاگوزەری هەنگاو بنێت كە توانستی ئەوەی دەداتێ گەمەكارێكی كارابێت، عێراق ئێستا لە خاڵی ورەچەرخان و پێگەیشتنی سیاسیدایە سەبارەت بە لایەنە سیاسییە جۆراوجۆرەكان، ئەمڕۆ هەمووان پێیان وایە ووڵاتەكەیان پێویستی بە ئاشتبوونەوە هەیە لەگەڵ خۆیی و هاوسێ و هەرێمەكەشدا، بەشێوەیەك بتیوانێت لە پڕۆسەی بڕیاسازی عەرەبیدا پشكدار بێت".
حوسەینی بەوە كۆتایی بە قسەكانی هێنا كە "ئەو وەرچەرخانەی عێراق بەو شێوە نموونەییە نییە كە ناوە و دەرەوە چاوەروانی دەكەن، بەڵام خاڵی وەرچەرخانە، سەرباری ئەوەش لە ناوەوە دەنگانێك هەن ڕەتیدەكەنەوە بگەرێنەوە ئامێزی عەرەبی و دەیانەوێت لە بازنەیەكی دیاریكراودا قەتیسی بكەن، وەلی ئەو دەنگانە ووردە ووردە هەڵدەوەرن و ئاراستەی نیشتمانی ڕێڕەووی خۆی دەگرێت و لە ئاراستەی تایەفی دووردەكەویتەوە و بەرەو بنیاتنانی پەیوەندییەكان بە گوێرەی بەرژەوەندییە هاوبەشەكان هەنگاو دەنێت".
وەزیری دەرەوەی عێراق لە 4 ی ئیپڕیل ڕایگەیاند كە كونسوڵگەری سعودیە لە بەغدای پایتەخت كراوەتەوە و لەم بۆنەیەشدا هەریەك لە محەمەد حەكیمی وەزیری دەرەوەی عێراق و ماجد قەسبی وەزیری بازرگانی سعودیە بەشداربوون.
وەزارەتی دەرەوەی عیراقیش لە بەیاننامەیەكدا ڕایگەیاند كە ئەم هەنگاوە "پێنوێنێكی (موئەشر) كردەییە لەسەر بەردەوامی پەیوەندییەكانی نێوان بەغدا و ڕیاز و پەرۆشی هەردوولاش بۆ ئاسانكاری كاری خزمەتگوزاری كونسوڵگەری نێوانیان و ئاسانكاری بۆ ئارەزوومەندانی سەردانیكەرانی مەككەی پیرۆز بۆ حەجكردن و عومرە و سەردانیكردنی شوێنە پیرۆزەكان‌ی عێراق، وە ئاسانكردنی جوڵەی كار و ئاڵوگۆری بازرگانی نێوان هەردوو ووڵات".
لە بارەی كردنەوەی كونسوڵگەرییەكەی سعودیە لە بەغدا "ئەحمەد سەحاف" قسەكەر بەناوی وەزارەتی دەرەوەی عێراق بەوە وەسفی پەیوەندی نێوان هەردوو ووڵاتی كرد كە پەیوەندییەكی ستراتیژییە، ئاماژەی بەوەشدا كە عێراق بە هاوسەنگی و هێزەوە بەرەو بنیاتنانی بەرژەوەندییەكانی هەنگاو هەڵدەگرێت.
سەرچاوە: SPUTNIK
وەرگێران: لوقمان حاجی قادر
