مایكل ڕۆبن داوای دروستكردنی ناوچەی ئارام لەناو خاكی توركیا دەكات

کوردستان

26/05/2019‌ 5303 جار خوێندراوه‌ته‌وه

شارپرێس:
ماوەیەك لەمەوپێش دۆناڵد تڕامپی سەرۆكی ئەمریكا قسەی لەگەڵ ڕەجەب تەیب ئەردۆغانی سەرۆكی توركیا كرد، تڕامپ بەڵێنی كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكای دا لە سوریاو وتی: هێزەكانی توركیا شەڕی داعش دەكەن.
 
ئەوكات لە وانەیە تڕامپ پەی بەوە نەبردبێت، كە ئەردۆغان جێی متمانە نییە، چونكە ئەو دەستی لەگەڵ داعش تێكەڵاو كردوو و هاوكار و یارمەتیدەریان بووە، ئەمەش بە گوێرەی بەڵگە ڕازگرییەكان (ئیستخباراتییەكان) و پزیشكی دادوەری. ئەو كات تڕەمپ نووسی : ((هێزەكانمان دەگەڕێنەوە نیشتمانی دایك).

ئەم گۆڕانكارییە لەناكاوەی سیاسەتی ئەمریكا، بووە هۆی دەست لەكاركێشانەوەی جیمس ماتیاسی وەزیری بەرگری و بریت مەكگۆڕكی نوێنەری تایبەتی ئەمریكا بۆ شەری داعش، چەند هەفتەیەك دواتر، گەورە بەرپرسانی ئەمنی و سەربازی ئەمریكا،  باوەڕیان بە تڕەمپ هێنا بە هێواشی هێزەكانی ئەمریكا بكێشێتەوە. هۆكاری ئەم بڕیارەش ((مانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لە ڕۆژهەلاتی فوڕات))  ڕوون و ئاشكرا بوو:

یەكەم / مانەوەی هێزێكی بچوك بۆ دەمكوتكردنی گروپە چەكدارەكانی دیكە لەوەی ئەو بۆشایەی ئەمریكییەكان پڕبكەنەوە كە لە دوای كۆتاییهاتنی داعشەوە پەیدا دەبن، وەك قەدەغەكردنی پاسەوانی شۆڕشی ئێرانی لە ناردنی چەكدارەكانی بۆ عێراق و سوریا و لوبنان. 

دووەم /  بوونی ئەو هێزە بچوكە گرنگە بۆ كۆكردنەوەی زانیاری هەواڵگری ، لەوەش گرنگتر ڕێگرییە لە  توركیا كە ئەو ناوچەیە داگیر بكات.

بێگومان ئامانجی توركیا لە ڕۆیشتنی هێزە ئەمریكییەكان لە ڕۆژهەڵاتی فوڕات، دەستواڵابوونیەتی بۆ لێدانی كوردەكان و ئەو قەوارە ئۆتۆنۆمییەی دروستیان كردووە لەناو سوریا. ئەمەش پیشەی مێژوویی توركیا بووە لە جەنگان دژ بە كوردەكان كە دەمارگیرانە ڕووبەڕوویان بۆتەوە، هەر ئەمەش وای لە ئەردۆغان كرد عەفرین داگیر بكات، سەرباری ئەوەی هیچ تیرۆرستێك لە عەفرین بوونی نەبوو، كەچی ئەردۆغان داگیری كرد و ماڵی كوردەكانی ڕووخاندن و گۆڕستانەكانی هەڵدانەوە و پەیكەرەكانی ڕوخاندن و پاكتاوی نەژادی لە ناوچەكە دەست پێكرد.

ئەمریكا وەبەرهێنان لە هێزە كوردییەكاندا دەكات. ئەوان لە هەموو هێزەكانی دیكەی سوریا سەركەوتووتربوون لە جەنگان دژ بە قاعیدە و داعش، ئۆباما ئەو كارتەی كوردەكانی لە دەستی خۆیدا هێشتەوە، تاوەكو دژ بە توركیا بەرزی بكاتەوە و شەڕی داعش بە توركیا بكات، بەڵام قۆرتوقولاپ و فرتوفێڵی توركیا لە كۆتاییدا باوەڕی بە ئەمریكییەكان هێنا، كە جگە لە كاری هاوبەش لەگەڵ كوردەكانی سوریا بژاردەیەكی دیكەی نییە. دەستبەرداربوون لە كوردەكانی سوریا واتای كوشتنیانە لە لایەن توركیاوە، كوردەكانیش شوێنێك نییە پەنای بۆ بەرن. پەیامێكیش دەداتە هاوپەیمانانی ئێستا و ئایندە ئەمریك، كە واشنتۆن هاوپەیمانەكانی خۆی جێدێڵێت.

دوای نەكشانەوەی ئەمریكا لە سوریا و پەی بردنی توركەكان كە ناتوانن دژ بە بەرژەوەندییەكانی واشنتۆن بوەستنەوە، ئێستا دانوستانی ئەوە دەكرێت ناوچەیەكی ئارام لە ناو سوریادا بۆ جیاكردنەوە سوپای توركیا لە هێزە كوردییەكان دروست بكرێت ، ئەمەش بیرۆكەیەكی باشە، بەڵام ئەگەر بمانەوێت بیرۆكەكە سەركەوتوو بێت و تەنها پەردەپۆشێك نەبێت بۆ پاكتاوێكی دیكەی نەژادی توركیا دژ بە كوردەكان، پێویستە لەسەرمان ئەو ناوچەی ئارامە لەناو خودی خاكی توركیا و لەسەر سنورەكەی لەگەڵ سوریا دروست بكەین، نەوەك لەناو خاكی سوریا. 

لە ڕاستیدا، پێشوازیكردن لەو ناوچە ئارامەی سوریا، واتای پێشوازیكردنە لەوەی سوپای توركیا بە درێژایی چارەكە سەدەیەك دژ بە كوردەكان دەیكات، لە سوریاش هەر دەیەوێت ئەو بكات. ئەمە جگە لەوەی ئەردۆغان بەم كارەی گەرەكیەتی شكستە ئابوورییەكانی داپۆشێت. 

ئەگەر توركیا ناوچەیەكی ئارامی گەرەكە، دەبێت هەڵوێستی ئەمریكا لەو بارەوە ڕوون و ئاشكرا بێت: دەبێت سوپای توركیا 10 كیلۆمەتر لە سنوری خۆی لەگەڵ سوریا پاشەكشە بكات بۆ ناو خاكەكەی خۆی، دەبێت چاودێرە نێودەوڵەتییەكانیش چاودێری ئەو ناوچەیە بكەن. ئەگەر ئەمە جێگەی توڕەیی جەماوەری توركیاش بێت، ئەوا دەبێت دووبارە لە دەرەوەی ئەو بازنەیەی میدیای توركیا بۆ ڕەنگڕێژ كردوون، بە داواكانیاندا بچنەوە.

نووسین: مایكل ڕۆبن
وەرگێران: لوقمان حاجی قادر
پێگەی ئەلەكترۆنی: THE KURDISTAN CENTER FOR STUDENT