شارپرێس:
ئیمانوئێڵ ماكرۆنی سەرۆكی فەڕەنسا لەلێدوانێكدا بە رۆژنامەنووسانی رایگەیاند، ئەگەر بێت و فەرەنسا لەگەڵ توركیا و وڵاتانی تر نەگات بەڕێكەوتن ئەوە لە سێپتەمبەری ئەمساڵەوە فێركردنی زمان و كولتوورە بیانییەكان لەناویشیدا زمانی توركی لە سەرجەم خوێندنگاكانی ئەو وڵاتە رادەگرێت.
بە قسەی ماكرۆن ئامانج لەوە بەرەنگاربوونەوەی دەستوەردانی بیانییە لە خوێندنگا و مزگەتەكانی فەرەنسا، كە هەندێك لە گرووپەكان هەوڵ دەدەن خۆیان لە سیستەمی سیكۆلاریانەی كۆماری فەڕەنسا جیابكەنەوە و بەناوی ئاینەوە ڕێز لە یاساكان نەگرن.
لەحاڵەتی هەڵوەشاندنەوەی بەرنامەكەدا، كە لەساڵی ١٩٧٧ وە بڕیاری لەسەر دراوە، ئەوە ناردنی مامۆستایان بۆ فەڕەنسا تا وانەكانی زمان و رۆشنبیری بێ دەستوەردانی دەسەڵاتدارانی فەرەنسا بڵینەوە كۆتایی پێدێنێت، كە بەرنامەكە نۆ دەوڵەتی دەگرتەوە، كە لەناویاندا توركیا ، تونس ، مەغریب ، جەزئیر ، بەرنامەكەش ساڵانە خزمەتی ٨٠ هەزار خوێندكاری دەكرد.
سەرۆكی فەڕەنسا وتی: حكومەت ئامانجی بەرەنگاربوونەوەی دەستوەردانی دەرەكییە لە مزگەوت و خوێندنگاكانی فەرەنسا، ئاماژەی بۆ ئەوەش كردووە، كە فەڕەنسا نایەوێت ئاینی ئیسلام بەئامانج بگرێت و كێشەكەش لە مسوڵمانەكانی فەڕەنسادا نییە .
ماكرۆن وتیشی: ئەو مامۆستایانەی دێنە فەرەنسا لەژێر چاودێریدا دەبن، دەبێت زمانی فەرەنسی بزانن و ملكەچی یاساكانی فەڕەنساش بن .
لەماوەی دوو مانگی رابردوو فەرەنسا ١٥ مزگەوت و ١٢ كۆمەڵەی ئیسلامی و ٤ خوێندنگەی ئیسلامی داخستووە، جگە لەوەی دەوڵەت بەپاساوی خوێندن لە فەڕەنسا و فێربوونی زمانی فەرەنسی، بەرنامەیەكی هەڵوەشاندەوە، كە ٣٠٠ پێشنوێژ وتارخوێنی لە توركیا و مەغریب و جەزائیر لەخۆدەگرت.
فەڕەنسا گەورەترین ڕەوەندی مسوڵمانانی لێیە، كە لەكۆی ٦٧ ملیۆن كەسی لە دانیشتووانی فەرەنسا نزیكەی پێنج ملیۆنیان مسوڵمانن .
وەرگێران: ئاكۆ عەبدوڵڵا ئاڵی