كەی ئابووری ئێران هەرەس دەهێنێت؟

ئابوری

16/01/2020‌ 2435 جار خوێندراوه‌ته‌وه

شارپرێس:
"كەی ئەمریكا كۆتایی بەئابووری ئێران دەهێنێت"، ناونیشانی راپۆرتێكە لە گۆڤاری (فزغلیاد) بڵاوكراوەتەوە، دەربارەی توانای دەوڵەتی ئێران لەخۆڕاگرتن لە بەرانبەر فشارە زۆرەكانی ئابوری بۆ سەری.

بەپێی راپۆرتەكە، دوای پاشەكشە كردنی ئەمریكا لە سرەواندنی گورزی سەربازی بۆ سەر ئێران، واشنتۆن دەیەوێت ئابووری ئێران ئەسپەردە (بنێژی=دفن) بكات، بەڵام ئایە سەركەوتوو دەبێت؟

لە وەڵامدانەوەی ئەم پرسیارەدا، شارەزای پەیمانگەی جیهانگیری و جوڵانەوە كۆمەڵایەتییەكان (میخایل بالبوس) دەڵێت: بە پێچەوانەی فەنزویلاوە، كە بە سزاكان تێكشكا، ئێران ئابوورییەكی پیشەسازی پێشكەوتوو میكانیزمی خوڵەمێشی هەیە بۆ خاو كردنەوەی سزاكانی داهاتووی ئەمریكا بۆ سەری، بەهەرحاڵ، وڵاتەكە ئەزموونی چەندین ساڵەی هەیە بۆ خۆلادان لە سزاكان و سزاكانی ئێستاش لە رووی بنەماوە شتێكی نوێ نییە.

بالبوس جیاوازییەكی كرۆكی دەبینێ لە نێوان لوتكەی سزاكانی ساڵی 1996 و ئێستا، لەو بارەیەوە دەڵێت: لە كاتی ئێستادا، حكومەتی ئێران ستراتیژییەتێكی كاریگەری نییە بۆ ئەوەی بەسەر سزاكاندا زاڵ بێت، لە كاتێكدا، كەرتی گشتی لەرابردوودا رۆڵێكی گەورەی هەبوو. 

وتیشی: حكومەتی ئێستا بەباشی دەزانێت بەگوێرەی تایبەتمەندی لیبراڵی كار بكات و وای داناوە سیستەمی سزاكان تا هەتایە بەردەوام نابێت و لە هەڵبژاردنەكانی داهاتوی ئەمریكادا دەوەستێت. لەبەرئەوە، رێكاری رۆژانەی گرتووەتە بەر بە گوێرەی دۆخەكە، لە نمونەی مامەڵەی گۆڕینەوە.

هەرچی شارەزای ئاسایشە لەئەرمینیا، مامۆستای زانستە سیاسیەكان (فاهی دافتیان) وای دەبینێت ئێران بە شێوەیەكی خێرا و بەرچاو رووەو بەهێزكردنی پەیوەندپیەكانی دەڕوات لەگەڵ چین و روسیا، كە هەردووكیان وەك دەماری ژیان وان بۆ ئەو وڵاتە، هەروەها لەگەڵ وڵاتانی تری یەكێتی ئابوری ئۆراسیا.

هەروەها ئاراستەی توركیا، بەلای ئێرانەوە زۆر گرنگە و دافتیان لەو بارەیەوە دەڵێت: توركیا غازی ئێران دەكڕێتس ئامادەیە باجەكەی بدات، كە خۆراكە، ئەمەش وا دەكات تاران تا ڕادەیەكی زۆر كێشەی خۆراكی بۆ دروست نەبێت.

ناوبراو گەشبینی خۆی بەوە پیشان دەدات، كە ئێران وڵاتێكی قووڵەو سیستەمی خۆپارێزی پشتیوانیەتی، بۆیە لەگەڵ ئەوەی كێشەی ئابووری و سیاسی ئالۆزی هەیە، بەڵام پارێزگاری لە سەقامگیری دامەزراوەیی خۆی دەكات و بەسیستەمێكی دەسەڵاتی ستونی توندوتۆڵ دەمێنێتەوە. 

هەرچی بازرگانییە نا یاساییەكانییەتی لە رێگەی سنورەوە، كە بەناچاری ئەنجامیان دەدات بەهۆی كەمبوونەوەی ئابووری لۆكاڵی، ئەمەش لە ژێر چاودێری راستەوخۆو زانینی دەسەڵاتدارانەوە ئەنجام دەدرێت.

دافتیان پێی وا نیە زیاد بوونی چالاكیەكانی بەرهەڵستكارەكان لەسەر شەقام هەڕەشەیەكی مەترسیدار بێت بۆ سەر رژێمی ئایەتوڵاكان؛ بەلای كەمەوە تاوەكو ئێستا.

سەرچاوە: RT.Arabic
وەرگێڕان: حلمی رەسول رەزا


بەپەلە