سەنتەری میترۆ: لەشەوی هێرشەکەی سەر لالەزار فڵچەی ددان‌و قاسەی پارەو گسکی کارەبایی چەند ڕێکخراوێک براوە

کوردستان

24 کاتژمێر پێش ئێستا‌ 6546 جار خوێندراوه‌ته‌وه

شارپرێس:

ئەمڕۆ یەکشەممە، 7ی ئەیلولی 2025، سەنتەری میترۆ ڕایگه‌یاند، هێرشی چەكداران بۆ سەر نوسینگەی ڕێكخراوە ناوخۆیی‌و بیانییەكان پێشێلكارییەكی ڕونی یاسای مرۆیی نێودەوڵەتییە، ده‌شڵێت، "ئەمجۆرە هێرشانە مەترسی ئەوەشیان هەیە هەرێم بكاتە شوێنێكی نائارام بۆ كاری ڕێكخراوە بیانییەكان".


ئۆفیسی پایا كە دەكەوێتە گەڕەكی سەرچناری شاری سلێمانی‌و نزیكە لەماڵی لاهور شێخ جەنگی‌و هۆتێل لالەزار، چەندان ڕێكخراوی كولتوری، ژینگەیی‌و نێودەوڵەتی تێدایە، لەنێو ئەم ڕێكخراوانەدا بریتین لە: ڕێكخراوی بەهرەدار بۆ پەرەپێدانی گەنجان، پایا ئەیجنسی، ئارت پڵەس، پارێزەرانی ئاوی عێراق‌و كوردستان‌و ڕێكخراوی UPP.

ڕێكخراوی UPP، كە بە Un Ponte Per ناسراوە، ڕێكخراوێكی قازانج نەویستی سەربەخۆی ئیتاڵییە، ئەم ڕێكخراوە كاردەكات بۆ دروستكردنی پردی ئاشتی‌و بەهێزكردنی ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی لەناوچە جێناكۆكەكانی وەك عێراق، ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست‌و باكوری ئەفریقا، لەڕێگەی پڕۆژەكانی گەشەپێدانی كۆمەڵگه‌، گەنجان، بەهێزكردنی ژنان‌و پاڵپشتیكردنی پەنابەران.

به‌گوێره‌ى چەند سەرچاوەیەكی نادیار بۆ سەنتەری میترۆ، بەرەبەیانی هەینی، 22ـی ئابی 2025، لەكاتی شەڕەکەی لالەزار لەگردی سەرچناری شاری سلێمانی، هێزی چەكدار هەڵیانكوتاوەتەسەر ئەو باڵەخانەیە كە ئۆفیسی ئەو ڕێكخراوە ناوخۆیی‌و نێودەوڵەتییانەی تێدایە.

ڕاشیدەگەیەنێت، ئەمڕۆ زانرا كە هێزەكە سەرجەم كەلوپەلی ناو ئۆفیسی ڕێكخراوەكانیان بردووە، لەوانەش: قاسەی پارە بەوەی لەناویدا بوە كە پارەی پڕۆژەكان بوە، چوار پرینتەری ڕەنگاوڕەنگ‌و ڕەش‌و سپی، تەلەفۆنی سەتەلایتی سورەیا، چەند سێتێكی كۆمپیوتەر، نۆ لاپتۆپی جۆراوجۆر، سێتی داتاشۆ، سێ سێتی كامێرای سۆنی‌و كانۆن، ئامێری مای فای ئاسیاسێل‌و فاست لینك‌و ئای كیو، ئامێری ژماردنی پارە، چەند شاشەیەكی تیڤی، پاسپۆرتی كارمەند، چەند هیدفۆنێك، سپیكەر، مۆبایل‌و چەندین یوپی ئێس، تەنانەت كەلوپەلی زۆر سادەش وەك: فڵچەی ددان شتن‌و ئامێری ڕیشتاشینی كارمەندانیش براون.

لەڕێكخراوەكانی تریش، مەكینەی خەیاتی، مەكینەی ئۆڤەرلۆك‌و نەخش، ئوتوو، درێل، گسكی كارەبا، جزدان بەپارەوەو جانتاشیان بردون.

سەنتەری میترۆ، لەگەڵ بیستنی هەواڵەكە دەستی بە پەیوەندییەكانی كردو سەرەڕای پشتڕاستكردنەوەی زانیارییەكان، توشی سەرسوڕمان بوو لەوەی كە كەس ئامادەنییە بەناوی خۆیی‌و ڕێكخراوەكەی لێدوان بدات، نزیكەی دوو هەفتەیە بێدەنگی باڵی بەسەردا كێشاوە.

هێرش بۆسەر ئەو باڵەخانەیەی كە ئۆفیسی چەند ڕێكخراوێكی ناوخۆیی‌و بیانی لەخۆدەگرێت‌و زەوتكردنی كەلوپەلەكانی‌و بردنیان بۆ شوێنی نادیار، هیچ بنەمایەكی یاسایی نییەو پێشێلكارییەكی ڕونی یاسای مرۆیی نێودەوڵەتییە، ئەمە ڕێگری لەكاری ئەو ڕێكخراوانە دەكات بۆ ئەنجامدانی كارەكانیان‌و مەترسی ئەوەشی هەیە هەرێمی كوردستان بخاتە ناو زۆنی سور بۆ كاری ڕێكخراوە بیانییەكان.

سەنتەری میترۆ ئاگادارە لەوەی كە ئەو ڕێكخراوانە هیچ پەیوەندییەكیان بەململانێی سیاسی‌و چەكداریی ئەمدواییە نییە، تا بكرێتە پاساو بۆ دەستبەسەرداگرتنی كەلوپەلەكانیان، له‌و روه‌شه‌وه‌ سەنتەری میترۆ داوادەكات داوای لێبوردنیان لێبكرێت‌و قەرەبوی زیانەكانیان بكرێتەوە.

هەروەها ده‌ڵێت:"پێویستە هەمولایەنەكان ئۆفیسی ڕێكخراوە ناوخۆیی‌و بیانییەكان بپارێزن، داوا لەدامەزراوە میدیاییە سەربەخۆكان دەكەین پەردە لەسەر ئەم پێشێلكارییانە هەڵماڵن‌و بەزانیاری زیاتر ڕای گشتیی لێ ئاگاداربكەنەوە".

سەنتەری میترۆ لە ئابی 2009 بە هەوڵی كۆمەڵێك ڕۆژنامەنووس و بەرگریكاری مافی مرۆڤەوە، بە هاوكاری ڕێكخراوی پەیمانگای ڕۆژنامەنووسانی جەنگ و ئاشتی (IWPR)ی ئەمەریكی دامەزراوە. لەو كاتەوە 14 ڕاپۆرتی ساڵانەی دەربارەی ڕەوشی ئازادی ڕۆژنامەگەری بڵاوكردووەتەوە. لە سەرەتای دامەزراندنییەوە، هەر یەك لە ڕێكخراوەكانی (IWPR) و ڕێكخراوی گەلی نەرویژی (NPA) و پاڵپشتی میدیای نێودەوڵەتی (IMS)، Gulf Center for Human Rights، وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریكا، Internews، و ڕێكخراوی IRI، لە ڕێگەی پڕۆژەوە پاڵپشتییان كردووە.