پەیامە ئاراستەكراوە ڕوون‌و ئاشكراكانی عەدنان زورفی چی بوون؟

ڕاپۆرت

19/03/2020‌ 2550 جار خوێندراوه‌ته‌وه

شارپرێس:
عەدنان زورفی ڕاسپێردراو بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران عێراق، بەڵێنی ئەوەیداوە،‌ حكومەتەكەی پابەند دەبێت بە پیادەكردنی سیاسەتێكی دەرەوە، كە بەغدا بەدووربگرێت لە ململانێ هەرێمایەتییەكان.

هەروەها بەڵێنیداوە، كە چەك تەنیا بەدەست دەوڵەتەوە بێت و دیاردەی‌ چەكداری نەهێڵێت، ئەم پەیامانەش ئاراستەیەكی ڕوون و ئاشكران، بۆ كۆتاییهێنان بە سەردەمی هەژموونی  میلیشیاكان، بەدوورگرتنی عێراق لە ململانێ هەرێمییەكان، ئەمەش ئاماژەیە بۆ‌ پارتە سیاسییە عێراقییە پاشكۆكانی ئێران.

دوای ڕاسپاردنی بۆ سەرۆكایەتی حكومەت لە لایەن سەرۆك كۆمارەوە، زورفی لەوتەیەكی نووسراودا، كە ئاراستەی عێراقییەكانی كرد وتی: هەموو كۆششێكی خۆی دەكات لەپیادەكردنی سیاسەتێكی دەرەكی، كە بەرژەوەندی عێراق سەرتۆپەكەی بێت، لە ململانێ هەرێمی و نێودەوڵەتییەكانیش بیپارێزێت، كە عێراق دەكەنە‌ گۆڕەپانی یەكلاییكردنەوەی هەق و حسابی ئەم دەوڵەت و ئەو دەوڵەت.

زورفی جەختی لەوەش كردەوە،‌ كە پەرۆشی ئەوەیە چەك تەنیا بەدەست دەوڵەتەوە بێت و دیاردەی چەكداریش كۆتایی پێبێنێت و دەسەڵاتی دەوڵەتیش سەراپاگیر بێت بەسەر وڵاتەوە.

زورفی بەڵێنی ئەوەشیدا، كە بە هاوكاری نەتەوە یەكگرتووەكان لەعێراق و لە ماوەی تەنیا ساڵێك لە پێكهێنانی حكومەتەكەی، ئامادەسازی بۆ هەڵبژاردنێكی پێشوەختی ئازادی پاك و بێگەردی بێگرێوگۆڵ (شەفاف) بكات.

زورفی ئەوەشی وت: ئاسایشی خۆپێشاندەر و چالاكوانان دەپارێزێت، بەدەنگ داواكارییە ڕەوا‌كانیانەوە دەچێت و لێبڕاوانەش ڕاوەدووی بكوژان دەنێت.

چاودێرانیش پێیان وایە ڕاسپاردنی زورفی، كە بە دوورە لە هەواو ئارەزووی ئێرانی، پێنوێنە بۆ دەستپێكی قۆناغێكی هاوسەنگ لە نێوان واشنتۆن و تاراندا لە عێراق، كە پێشتر تای تەرازووەكە لە عێراقدا بەلای تاراندا لاسەنگ بوو.

لای خۆسشییەوە واشنتۆن ڕایگەیاند، ئەگەر زورفی سەروەری عێراق و مافەكانی مرۆڤ بپارێزێت و بەدوور بێت لە گەندەڵی، واشنتۆن و كۆمەڵگای نێودەوڵەتی پشتیوانی لێدەكەن.

هاوكات مایك پۆمپیۆی وەزیری دەرەوەی ئەمریكاش وتی: عێراقییەكان حكومەتێكیان گەرەكە سەرورەی خاكەی و مافەكانیان بپارێزێت و پێداویستییە سەرەكییەكانیشیان بێنێتەدی و لاگیری گەندەڵی نەبێت، ئەگەر زورفی لەپێشینەی بداتە ئەو ئەركانەی باسكران، ئەوا پشتیوانی واشنتۆن‌و كۆمەڵگای نێودەوڵەتی بۆخۆی مسۆگەر دەكات.

ڕاسپاردنی زورفی بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران، تەنگژە سیاسییەكەی نێوان لایەنە شیعە پاشكۆكانی ئێرانی قووڵتر كردووەتەوە، ئەمەش دوای ئەوەی نەیانتوانی پاڵێوراوێك بۆ پۆستی سەرۆك وەزیران بەربژێر بكەن، ئەمەشیان پێنوێنە بۆ پاشەكشەی گەورەی كاریگەریان لەعێراقدا.

دوای ئەوەی زورفی پرۆگرامی هەڵبژاردنی حكومەتەكەی ڕاگەیاند، بۆ دەرچوون لە چەقبەستوویی سیاسی و ئابوروی و كۆمەڵایەتی، 5 فراكسیۆنی شیعی عێراقی، ڕەتیان كردەوە بۆ سەرۆكایەتی حكومەتی بیپاڵێون، پێشیان وابوو بەرهەم ساڵحی سەرۆك كۆمار، بەڕاسپاردنی زورفی بۆ ئەو پۆستە، سەرپێچی لە دەستوور و نەریتە كارپێكراوەكانی كردووە.

لە بەیاننامەیەكی هاوبەشدا، 4 فراكسیۆن (دەوڵەتی یاسا، هاوپەیمانی فەتح، فراكسیۆنی گرێبەستی نیشتمانی، فراكسیۆنی ڕێبازی نیشتمانی)، بڕیاری ڕاسپاردنەكەیان ڕەتكردەوە.

فراكسیۆنە سیاسییەكان لەو بەیاننامەیاندا دەڵێن: پێشتر سەرۆك كۆمار پاڵێوراوی فراكسیۆنە هەرە گەورەكەی ڕانەسپارد، پاڵێوراوێكی ڕاسپاردووە ڕەزامەندی زۆرینەی فراكسیۆنە پەیوەندیدارەكانی لەگەڵ نییە، بۆیە ئەوان هەموو ڕێبازێكی یاسایی و سیاسی و جەماوەری دەگرنەبەر، بۆ بەرگرتن لەو ئاڵینگارییەی سەرۆك كۆمار كردوویەتی.

هەروەها ڕەوتی حیكمەش بە سەرۆكایەتی عەمار حەكیم، بڕیاری ڕاسپاردنی عەدنان زورفی–یان ڕەتكردووەتە‌وە، لە بەیاننامەیەكی مەكتەبی سیاسییاندا دەڵێن: دەبێت ڕێز لە بنەما سەرەكییەكانی دەستور و پڕۆسەی سیاسی بگیرێت، ئەوەش‌ بكرێت، ڕێزەكان شەتەك دەدات و كۆدەنگی نیشتمانی ناخاتە مەترسییەوە.

خۆپیشاندەرانی شەقامی عێراقیش، داوا دەكەن سەرۆك وەزیرێك بۆ پۆستی سەرۆكایە‌تی حكومەت ڕاسپێردرێت، كە پێشتر پۆستی فەرمی وەرنەگرتبێت، دەستپاك و بێلایەن بێت، حزبی نەبێت، پەیوەست نەبێت بە دەرەوە، بە تایبەتیش ئێران كە لە ساڵی 2003 وە، پەیوەندییەكی پتەوی بە پارتە شیعە فەرمانڕەواكانی عێراقەوە هەیه.

سەرچاوە: عەرەب
وەرگێران: لوقمان حاجی قادر