شارپرێس

ئەگەر لە ڕابردودا ماوە ماوە لە لایەن بەشێک لە سیاسییەکان، یاخود  دادوەرەکانەوە باس لە قۆرخکردن و بێبەهاکردنی دەسەڵاتی دادوەری کرابێت لە لایەن حزب و بڕێک جاریش کەسایەتییە سیاسییەکانەوە، ئەوا ئێستا کار گەیشتووەتە ئەوەی سەرۆکی حزبێک زۆر بە ڕون و ڕاشکاوی دان بەو ڕاستیەدا دەنێت کە دەسەڵاتی دادوەری لە هەرێمی کوردستان نەک سەربەخۆ نیە بەڵکو خودی ئەو حزبەی کە ماوەی زیاتر لە سی ساڵە حکومڕانە، لە بنەڕەتەوە باوەڕی بە سەربەخۆیی دادگا و دەسەڵاتی دادوەری هەرێم نییە.

 
بافڵ تاڵەبانی لە میانی چاوپێکەوتنێکی تەلەفزیۆنیدا لە بارەی دۆسیەی تۆمەتبارکردنی سەرۆکی دژە تیرۆرەوە کە لە ئێستادا داواکراوی دادگایە و تۆمەتبارە بە تێوەگلان لە کوشتنی ئەفسەرێک، باسی لەوە کرد وەهاب هەڵەبجەیی ڕادەستی دادگا ناکەن چونکە دادگامان نییە، ئاماژەدان بە نەبون یاخود خراپی دەسەڵاتی دادوەریی لە هەرێمی کوردستان بەم ڕونی و ڕاشکاویە و لە لایەن سەرۆکی حزبێکەوە کە خۆی و نزیکترین حزبی هاوپەیمانی ماوەی زیاتر لە سی ساڵە ئەم هەرێمە بەڕێوە دەبەن، ئاماژەیەک و دانپێدانانێکی تەواو مەترسیدارە و جەختکردنەوەیە لەو ڕاستییەی کە چەندین ساڵە ڕۆشنبیر و سیاسی و بەشێکی زۆر لە دادوەرەکان باسی دەکەن و هۆشداریی لە بارەوە دەدەن.

هاوکات زیاتر بێبەهاکردنی دەسەڵاتی دادوەری و دادگاکانە، چونکە لە ماوەی سی سالی ڕابردودا چەندین جار دادگاکانی هەرێم بۆ مەرامی حزبی و تەنانەت شەخسیش بەکارهاتوون و کراونەتە شوێنی یەکلاییکردنەوەی ململانێ حزبییەکان.

ئەم لێدوانە بەم ڕاشکاویە دەریدەخات کە ئەم دوو حزبەی حکومڕانیی هەرێم دەکەن، بە ئەنقەست و بە مەبەستی زیاتر لاوازکرن و بێبەهاکردنی دادگاکان بەو جۆرە مامەڵە لەگەڵ دادوەران و دەسەڵاتەکەیاندا دەکەن.

هەر ئەوەش نا، بەڵکو سەرۆکی یەکێتی باسی لە بوونی بڕیاری دەستگیرکردنی خۆی و قوباد تاڵەبانی برای کرد کە هەردووکیان چونەتە هەولێر و هیچ گرفتێکیشیان نەبووە، کەواتە چۆن دەتوانن بچنە شارێکەوە کە دادگاکەی بڕیاری دەستگیرکردنیانی بۆ دەرکردوون و کەسیشیان دەستگیر نەکراوە.

بە پێچەوانەشەوە بەشێکی زۆر لەو کەسانەی کە لە ژێر دەسەڵاتی پارتیدا فرمانی دەستگیرکردنیان بۆ دەردەچێت دێنە سنوری سلێمانی و هیچ کەس و لایەنێکیش بۆی نیە لێپرسینەوەیان لێبکات، تەنانەت دادگاش ناتوانێت بڕیاری دەستگیرکردنەکەیان جێبەجێ بکات.

بەرپرسی گەورەی حزبی هەیە فرمانی دەستگیرکردنی هەیە، کەچی زۆر بە ئاسانی و بە ئاشکرا لە فڕۆکەخانەکانەوە دەچێتە دەرەوەی هەرێم و دەشگەڕێتەوە و کەسیش لە گوڵێک کاڵتری پێ ناڵیت، لە ڕابردوشدا نەوشیروان موستەفا وەک کەسایەتییەکی گەورە و دیاری سیاسی هەرێم، لە هەولێرەوە و بەهۆی ململانێ سیاسییەکانەوە فەرمانی دەستگیرکردنی بۆ دەرچوو، هەتا کۆچی دواییشی کرد فەرمانەکە جێبەجێ نەکرا و وەک خۆی دۆسییەکەی مایەوە.

واتە حزبە دەسەڵاتدارەکانی هەرێم کەی بیانەوێت لە ڕێگەی دادگاکانەوە بەشێکی زۆر لە ململانێ حزبی و سیاسییەکانیان یەکلایی دەکەنەوە، یاخود دادگا دەکەنە کارتی فشار بۆ سەر بەشێک لە نەیارەکانیان.

لە ماوەی ڕابردوشدا بەشێک لە دادوەرەکان بەهۆی دەستێوەردانی ڕاستەخۆی حزب و کەسایەتییە سیاسییەکانەوە وازیان لە کارەکانیان هێناوە و زۆر جاریش نەیانشاردووەتەوە کە لە لایەن حزبە دەسەڵاتدارەکانەوە ناچار کراون لە ژێر هەژمونی ئەواندا بریار بدەن.

دادوەر ناز نوری لە دوای دەستلەکارکێشانەوەی لە داواکاری گشتی سلێمانی ئاماژەی بۆ ئەوە کرد، دەسەڵاتی دادوەریی لە هەرێمی کوردستان دەستەمۆ کراوە و بە لاڕێدا براوە.

هاوکات دادوەر فەرهاد حاتەم پێش ئەوەی کۆچی دوایی بکات، لە لێدوانێکیدا بۆ شار پرێس ئاماژەی بۆ ئەوە کردبوو دەسەڵاتی دادوەری لە ژێر هەژموونی حزبدایە و دەبێت ڕزگار بکرێت.

ئەمەش ئەو ڕاستییە دوپات دەکاتەوە کە دەسەڵاتی دادوەریی لە هەرێمی کوردستان تەنیا بە دەست پارتی و یەکێتیەوەیە و ئەوانیش بەردەوام بۆ مەرامە سیاسی و شەخسییەکانیان بەکاریانهێناوە.

لە کاتێکدا دەستوری عێراق جەخت لەپرەنسیپی جیاکردنەوەی دەسەڵاتەکان و سەربەخۆیی دەسەڵاتی دادوەری دەکاتەوە و بە دەق ئاماژەی بە سەربەخۆیی دادوەرەکان کردووە و دەڵێت نابێت لە ژێر هەژموونی هیچ دەسەڵاتێکی تردا بن.

بەڵام ئەوەی لە هەرێمی کوردستان هەیە تەواو پێچەوانەی یاسا بەرکارەکان و دەستوری عێراقە و حزبە دەسەڵاتدارەکان ئەگەر لە ڕابردودا بە شێوەی نهێنی و ناڕاستەوخۆ دادگاکانیان خستبێتە خزمەتی خۆیانەوە، ئەوا ئێستا زۆر بە ئاشکرا و بە دانپێدانانی خودی خۆیان باوەڕنەبونیان بە دادگا و یاساکان ڕادەگەیەنن و ئەوەی گرنگ نەبێت بە لایانەوە سەربەخۆیی دەسەڵاتی دادوەرییە لەو هەرێمەی کە هەر خۆیان حاکمی بێ چەندوچونی هەموو دەسەڵاتەکانن تیایدا.