شارپرێس:
فیدراسیۆنی رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی
سەبارەت بە ئامرازکردنی دامەزراوەی دادوەری، بۆ بەدیهێنانی بەرژەوەندی کەسی و حیزبی ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە.
فیدراسیۆنەکە، لە ڕاگەیەندراوەکەدا دەڵێت، بە نیگەرانییەکی قووڵەوە چاودێریی ئەو زنجیرە ڕووداوە مەترسیدارانە دەکەین کە لە ماوەی چەند مانگی ڕابردوودا بوونەتە هەڕەشەیەکی ڕاستەوخۆ لەسەر سەقامگیری، سەروەریی یاسا، ژیانی خەڵک و بنەماکانی دیموکراسی لە هەرێمدا.
دەشڵێت، ڕووداوەکانی هەولێر، لە کێشەی نێوان هەردوو عەشیرەتی چەکداری هەرکی و گۆران، هێرشکردنە سەر مافپەروەر (شوان سابیر)، درێژەدان بە زیندانیکردنی رۆژنامەنووس (شێروان شێروانی).
ڕووداوەکانی سلێمانی، دەستگیرکردنی سەرۆکی نەوەی نوێ، هێرشی سەربازی بۆ سەر ماڵ و بارەگای سەرۆکی بەرەی گەل بە چەکی قورس و دەستگیرکردنی، هەموو ئەوانە بە بەکارهێنانی بڕیاری دادگا کراوە. ئەمەش بۆتە هۆی بێئومێدی زیاتری ناوخۆ و دەرەوە لە دەسەڵاتی دادوەری.
دەقی ڕاگەیەندراوەکە:
هەرێمی کوردستان؛ بەرەو تونێلێکی تاریک
ڕاگەیەندراوی فیدراسیۆنی رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی
سەبارەت بە ئامرازکردنی دامەزراوەی دادوەری، بۆ بەدیهێنانی بەرژەوەندی کەس و حیزبی
بە نیگەرانییەکی قووڵەوە چاودێریی ئەو زنجیرە ڕووداوە مەترسیدارانە دەکەین کە لە ماوەی چەند مانگی ڕابردوودا بوونەتە هەڕەشەیەکی ڕاستەوخۆ لەسەر سەقامگیری، سەروەریی یاسا، ژیانی خەڵک و بنەماکانی دیموکراسی لە هەرێمدا.
ڕووداوەکانی هەولێر، لە کێشەی نێوان هەردوو عەشیرەتی چەکداری هەرکی و گۆران، هێرشکردنە سەر مافپەروەر (شوان سابیر)، درێژەدان بە زیندانیکردنی رۆژنامەنووس (شێروان شێروانی).
ڕووداوەکانی سلێمانی، دەستگیرکردنی سەرۆکی نەوەی نوێ، هێرشی سەربازی بۆ سەر ماڵ و بارەگای سەرۆکی بەرەی گەل بە چەکی قورس و دەستگیکردنی، هەموو ئەوانە بە بەکارهێنانی بڕیاری دادگا کراوە. ئەمەش بۆتە هۆی بێئومێدی زیاتری ناوخۆ و دەرەوە لە دەسەڵاتی دادوەری. بەپێی پرەنسیپە نێودەوڵەتیەکانی بانگلور بۆ سلوکی دادوەری، پێویستە دادگاکان سەربەخۆبن لە هەموو ڕوویەکەوە. ئەوەی گرنگە بۆ چەسپاندنی ئەم سەربەخۆییە متمانەی کۆمەڵگا و ڕای گشتی هاوڵاتیانە. پێویستە ئەم هەستە لەناو ناخ و دەروونی تاکەکانی کۆمەڵگادا بە واقیع بچەسپێت، تاوەکو هەرکەس ڕووبەڕووی لێپرسینەوەی یاسایی دەبێتەوە بێ ترس و بێ سڵەمینەوە بچێتە بەردەم دادگا.
لە کاتێکدا، دەزگا فەرمییەکانی حکومەتی هەرێم و عێراق، وڵاتانی جیهان، بەردەوام ئیدانەی دۆخەکە دەکەن. ئێمە ئیدانەی ئەوان دەکەین، کە دەیانتوانی هەنگاوی کرداری بنێن، کەچی جگە لە دەرکردنی بەیاننامە، لەشوێنی خۆیان بە مەبەستی چارەسەر نەجوڵاون. بۆیە هەڵوێستی ئەوان هێندەی ڕووداوەکان مایەی نیگەرانیمانە.
ئێمە بە ئەرکی خۆمانی دەزانین بە ڕاشکاوی ئەم خاڵانە دووبارە بخەینەوەڕوو:
١-بەکارهێنانی هێز و میلیتاریزەکردنی شاری سلێمانی و شارەکانی تر لە لایەن حیزبەکانی دەسەڵات و ئۆپۆزیسیۆن و پێکدادانی چەکداریی و بەکارهێنانی چەکی قورس لەناوچەیەکی گەشتیاریی و گەڕەکێکی نیشتەجێبوون، و گۆڕینی ناوچەکە بۆ گۆڕەپانی شەڕ، پێشێلکارییەکی ئاشکرای مافی ژیانی هاووڵاتیانە.
٢-لەکارخستنی دەزگای پۆلیس و بەکاربردنی هێزەکانی دژەتیرۆر و هێزی تایبەت بە چەکی قورسەوە، سوکایەتی کردنە بە حکومەتی هەڕێم، بە هاوپەیمانان، کە ئەو چەکانەیان بۆ شەڕی دژی تیرۆر، بە هێزەکانی پاراستنی هەرێم داوە، کەچی ئێستا لە ململانێی ناوخۆیدا بەکار دەهێنرێت.
٣-دەقە یاساییەکان، بۆ دەستگیرکردنی داواکراو، گۆڕینی دۆسیەکان لە دەستی هێزێکەوە بۆ هێزێکی تر، بەکارهێنانی چەک، ڕێوشوێنی تایبەتی خۆیی هەیە و بە گوێرەی یاسا بەرکارەکانی هەرێم و پرەنسیپە نێودەوڵەتیەکان دیاری کراوە. بەڵام لەم ڕووداوانە هەموو ئەو بنەمایانە پێشێلکراون.
٤-کارنەکردن لەسەر دۆسییەکان لەکاتی خۆیدا و هەڵگرتنی بۆ کاتی تر، کردنەوەی دەرگایەکی مەترسیدارە بۆ بەکارهێنانی یاسا، بە میزاج و لێدانی نەیارەکان بە دامەزراوە حکومییەکان.
٥-دووبارە سزادانەوەی ڕۆژنامەنووس (شێروان شێروانی)، لە کاتێکدا چاوەڕێی ئازادکردنی دەکرا. سەلماندنی ئەو راستییەیە کە دادگا بۆ تۆڵەسەندنەوە بەکاردێت.
لەسەر بنەمای ئەو ڕووداوانە، فیدراسیۆنی ڕێکخراوەکان، داواکارە:-
١-لە حکومەت، دامەزراوەی دادوەری و داواکاری گشتی:
•پێکهێنانی لیژنەیەکی لێکۆڵینەوەی سەربەخۆ و بێلایەن بۆ لێکۆڵینەوە لە ڕووداوەکانی سلێمانی، ئاشکراکردنی ئەنجامەکان بۆ ڕای گشتی، و بەسزاگەیاندنی هەموو ئەو کەس و لایەنانەی بەرپرسیارن لەم خوێنڕشتنە. بە تایبەتی پاش ڕوونکردنەوەی دووەمی سەرۆکی حکومەتی هەرێم، کە بێئاگایی حکومەتی لەو هەنگاوانە نیشانداوە، ئەمەش هەموو دامەزراوە ئەمنیەکان دەخاتە بەردەم بەرپرسیارێتی وەڵام دانەوە.
•کۆتاییهێنان بە سیاسیکردنی دۆسیە یاساییەکان و گەرەنتیکردنی دادگاییکردنی دادپەروەرانە بۆ هەموو دەستگیرکراوان، دابینکردنی ڕێوشێونی یاسایی بۆ دەستگیرکردنی داواکراوان. لەنێویاندا تەمیزکردنەوەی دادپەروەرانەی بڕیاری دادگای بنەسڵاوە بۆ(شێروان شێروانی).
٢-لە کۆمەڵگای نێودەوڵەتی و نێردەی نەتەوە یەکگرتووەکان (یونامی):
•زیاترکردنی فشاری دیپلۆماسی لەسەر دەسەڵاتدارانی هەرێم، بۆ پابەندبوون بە بنەماکانی مافی مرۆڤ و سەروەریی یاسا، وەک لە بەیاننامەکانتاندا ئاماژەتان پێکردووە.
•فشاری ئەمریکا و هاوپەیمانان، بۆ پێکهێنانی هێزی پێشمەرگەی یەکگرتووی نیشتمانی، کە ئەنجامەکەی چەک داماڵین بێت لە حیزبەکان و عەشیرەتەکان، بە گوێرەی دەستووری عێراق و یاسای حیزبەکان، بە پێچەوانەوە مۆڵەتی کارکردن لەو حیزبانە بسەنرێتەوە.
کۆتایی
بە دیدی ئێمە، ژيرخانی ئابووری بنیاتنەنراو موڵکانەستێنی زاڵە، دام و دەزگای مۆدێرن پێکنەهێنرا، هێزی پێشمەرگەی نیزامی یەکگرتوو درووست نەکرا، بۆیە دیموکراسی لە پاشەکشەدایە. پەیوەندی نێوان هەرێم وعێراق خراپە، شۆڤێنزم و مەزهەبگەرایی لە عێراق ڕوو لە زیادبوونە و بەغداد گەندەڵی هەرێم بەکاردەهێنێت بۆ پاشەکشە لە مافە دەستوورییەکان و لەو نێوەندەدا مووچە خۆرانی هەرێم بوونەتە قوربانی.
بڕواشمان وایە، بە پێچەوانەی گرووپ و خێڵ و حیزبەکان، کۆمەڵگە ناچێتە ژێر باری ئەو هێزانەی کۆنترۆڵیان دەکات. کۆمەڵگەی بەهێز، کۆمەڵگەی تاکە ئازاد و یەکسانەکانە. مەحاڵیشە لە کۆمەڵگەی مەدەنیدا سیاسەت و ئاکار لەیەک جیابکرێنەوە، ناکرێت باس لە پاراستنی ئاشتیی کۆمەڵایەتی و حوکمڕانیی سەرکەوتوو بکرێت، بێ بوونی ئاکار و ڕەفتاری وەک: هەستکردن بە بەرپرسیارێتی، کاری هەرەوەزی، بەستنەوەی بەرژەوەندی تایبەت بەرژەوەندیی گشتییەوە، لە پێناو خەمی گشتیدا.
ئێستا هەرێمی کوردستان لەبەردەم دووڕیانێکی سەختدایە، گرنگە بۆ درووستکردنی لۆژیکی یاسا و دامەزراوەکان هەنگاوبنێن، لە جیاتی خۆبەدەستەوەدان بە لۆژیکی هێز و ململانێی چەکداری کە داهاتووی هەموومان دەخاتە مەترسییەوە. ئێمە لەسەر چاودێریکردن و فشاردروستکردن بەردەوام دەبین.
فیدراسیۆنی ڕێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی
ڕێکەوت: ٢٣ی ئابی ٢٠٢٥
#کۆمەڵگەی_مەدەنی
#فیدراسیۆن
#فیدراسیۆنی_ڕێکخراو
